جلیل جوکار هنرمند نگارگر گفت: حضور 1600 اثر در هفتمين دوسالانه كه از آن تعداد تنها 400 اثر به علت كمبود جا در موزه هنرهاي معاصر به نمايش درآمد يا حضور همين تعداد آثار در دومين جشنواره فجر ، گوياي يك رستاخيز هنري در نگارگری است.



هنرنیوز: چندی قبل کارگاه یکروزه نگارگری در موزه امام علی(ع) برگزار شد. این نوع کارگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها چه تاثیری دارد؟

معمولا دراین کارگاه‌ها و ورک‌شاپ‌ها جامعه هنری و عامه مردم که مخاطب اصلی هستند با شیوه‌های اصلی نگارگری، ابزار و مواد، چگونگی کار با آنها و شیوه اجرای آثار به نمایش درآمده آشنا می شوند.



هنرنیوز: به نظر شما هنر نگارگری در حال حاضر به موقعیت تثبیت شده‌ای دست یافته است؟

اگر اين نظر مبتني بر آمار و ارقام باشد خيل عظيمي در مقاطع تحصيلي متفاوت مشغول به يادگيري اين هنرند. حضور 1600 اثر در هفتمين دوسالانه كه از آن تعداد تنها 400 اثر به علت كمبود جا در موزه هنرهاي معاصر به نمايش درآمد يا حضور همين تعداد آثار در دومين جشنواره فجر ، گوياي يك رستاخيز هنري در نگارگری است. 30 سال پیش هنرمندانی چون مهرگان، جمال‌پور، تجويدي، آقاميري، ارز‌شهاي بسیار عمیق این هنر سنتی را به شاگردان آموزش و آن را به شکل کاربردی درآوردند.



هنرنيوز: از لحاظ کیفیت نیز با همین رشد مواجه هستیم؟

همانطورکه گفتم هنرمندان فعال و جوان زیادی در این حوزه مشغول فعالیتند. اما متاسفانه با وجود اینکه چندین سال از تشکیل نگارگری می‌گذرد؛ اما این شورا حتی یک صندلی هم ندارد چه برسد به مکانی مشخص جهت تعامل فکری هنرمندان یا تشکیل کلاس‌های آموزشی. انجمن نگارگری نیازمند مکان وحمایت‌های بیشتری است. در واقع بودجه هنرهای تجسمی در کل کم است و اگر شاخه‌های مختلف هنرهای تجسمی را بررسی کنید همگی با مشکلاتی چون کمبود بودجه یا مکان مواجه هستند



هنرنیوز:. برای حل مشکلات چه برنامه‌ریزی‌هایی لازم است؟

مرکز هنرهای تجسمی تصمیم دارد کارگروه‌هایی برای هنرهای تجسمی تشکیل و از صاحبنظران برای ارائه راه‌حل نظرخواهی کند. این امر سبب دفاع از حقوق مادی و معنوی هنرمندان شده. در کنار آن با تقویت انجمن‌ها زمینه تعامل فکری و کاری هنرمندان فراهم می‌شود. متاسفانه هنوز اولین جلسه کارگروه‌ها هم تشکیل نشده است.



هنرنیوز:. هنر نگارگری به عنوان یک هنر اصیل و معنوی در ساختار روحی و اجتماعی جامعه چه تاثیری می‌گذارد؟

رنگ‌ها و اِلمان‌ها با تمام ادیان توحیدی گره خورده، ریشه عمیق معنوی دارند. هنر نگارگری هم با تلفیق رنگ‌ها، نگاهی عمیق و ظریف را به مبداء هستی پیوند می‌زند و تاثیر شگرفی را برجان‌ها و روح‌ها می‌گذارد که نهایتا تاثیرات عمیق اجتماعی را هم به دنبال دارد. هنرمند، عاشق و هنر عشق است. از دیدگاه عرفان نیز خداوند، عشق و هنر، ذات است. ذات هم ریشه درفطرت دارد و تاثیر شگرف آن در روح و روان ماندگار است. پرداختن به چنین هنرهایی، پویایی اقتصادی را هم به دنبال دارد.



هنرنیوز: چرا فروش آثار هنری بین عامه مردم جا نیفتاده است‌؟

طبق قانونی بین‌المللی، پس از یکسال از خرید هر اثری هنری، ده درصد به قیمت آن اثر افزوده می‌شود. این یک قانون جهانی است که مطمئنا خیلی از مردم و مسئولان از آن مطلع نیستند. در واقع خرید و فروش آثار هنری هنوز در جامعه ما جایگاهش را پیدا نکرده، علت آن عدم برنامه‌ریزی صحیح و عدم شناخت هنر توسط مسئولین و مردم عادی است. ضرورت اهمیت هنر آنچنان که باید در جامعه احساس نشده. اگر برای جامعه مثلث کمالی را در نظر بگیریم هنر سلامت روح، ورزش سلامت جسم و علم سلامت عقل را تضمین می‌کند که حذف هیچ‌کدام امکان‌پذیر نیست و باید به هر سه آنها پرداخته شود. این امر نیازمند فرهنگسازی است. همانطور که روزنامه‌ها و شبکه‌های تلویزیونی‌ به فوتبال اختصاص دارد باید حداقل یک شبکه هم به مباحث هنری بپردازد.



هنر نیوز: چرا با وجود تعداد زیاد آثار نفیس نگارگری موزه‌ای به این کار اختصاص نیافته است؟

درموزه استاد فرشچیان، بهزاد، رضاعباسی، کاخ‌گلستان، مدرسه‌ عالی شهید مطهری و گاهی موزه هنرهای معاصر آثاری به نمایش درآمده اما به طور خاص موزه‌ای وجود ندارد. خیلی خوب است که موزه‌ای خاص برای هنر نگارگری ایجاد شود. دولت می‌تواند با خرید آثار و با توجه به ارزش افزوده آنها علاوه بر نمایش، آثار را به فروش برساند. اگر دولتمردان به جایگاه واقعی هنر پی ببرند، درخواهند یافت هنر مخصوصا هنرهای اصیل ایرانی ارزش افزوده بالایی می‌توانند تولید کنند که از نفت ارزشمند تر بوده و پویای اقتصادی را به همراه خواهد داشت. این امر مستلزم شناخت جایگاه واقعی هنر و شناخت اقتصاد و بازار هنر است .



هنرنیوز: سخن آخر؟

روزی یک فرد که به نظر دارای تحصیلات عالیه بود تصادفی وارد گالری شد که آثار نگارگری در آنجا به نمایش درآمده بودند. بعد دیدن آثار نزد من آمد و گفت ببخشید اینها چه هستند؟ من برایش راجع به نقاشی ایرانی و هنر نگارگری توضیحاتی دادم و این آدم دقیقا یک ساعت با دقت فراوان آثار را تک به تک نگاه و از عدم بی اطلاعی خود ابراز تاسف کرد‌. حرف من این است باید برای تعالی هنر فرهنگسازی کرد، در سریال‌های تلویزیونی آثار هنری به نمایش درآیند تا چشم بیینده به آنها عادت کند، همین دیدن مکرر روی اندیشه مردم تاثیر می‌گذارد. بعد از شناخت، هنر هم مانند طلا ارزشمند می‌شود و مردم به عنوان یک سرمایه به خرید آن روی می‌آورند. این اندیشه به مرور زمان و با تمرین چشم‌ها و اندیشه‌ها شکل می‌گیرد. متولیان فرهنگی این مهم را باید همیشه مد نظر قرار دهند که هنر پویا ارزآوری و سودآوری به همراه دارد. اشتغالزایی کرده و سلامت روحی جامعه راتضمین می‌نماید.





گفتگو: مریم اطیابی