به گزارش هنرنیوز، جواد علایی مقدم، سرپرست هیأت کاوش در تپه «قلعه کولک»، گاه‌نگاری و شناسایی دوره‌های استقرار محوطه، شناسایی حدود و گسترش دوران هخامنشی در بخش شمال سیستان و شناسایی حدود گسترش عصر مفرغ در بخش شمال سیستان را از اهداف این لایه‌نگاری برشمرد.


او با اشاره به وجود ۱۶۶۳ محوطه تاریخی در سیستان و بلوچستان اظهار کرد: تپه قلعه کولک از جمله محوطه‌های حائز اهمیت و بزرگ سیستان محسوب می‌شود که در ۲۲ کیلومتری شمال زابل واقع شده است. این تپه از معدود حصارهای دوران تاریخی است که در ساخت آن از آجر استفاده شده است.


این باستان‌شناس با بیان اینکه برای این مجموعه می‌توان ۶۵ اتاقک کنگره‌ای متصور شد، افزود: لایه‌نگاری‌های انجام‌شده در تپه قلعه کولک نشان می‌دهد این محوطه تاریخی تک‌دوره‌ای است.


علایی تصریح کرد: کار با ایجاد یک ترانشه ۲ در ۵ متر در شمالی‌ترین قسمت محوطه آغاز شد و در عمق ۳۲۰ سانتی‌متری به آثار معماری و فرهنگی رسیدیم.


به گفته سرپرست گروه کاوش در تپه «قلعه کولک»، با انجام لایه‌نگاری در این کارگاه چهار دوره فاز معماری و چهار دوره استقرار برای محوطه شناسایی شد که گروه را به هدف اصلی که همان رسیدن به یک شاخص معماری علاوه بر لایه‌نگاری بود نزدیک می‌کرد.


او افزود: فاز اول معماری شامل یک دیوار با خشت‌هایی شبیه خشت‌های دوره ساسانی می‌شود که به خشت‌های نامرغوب ساسانی معروفند، در فاز دوم فضایی از یک اتاق، در فاز سوم یک سکو با دوره دوم استقرار در قلعه و در فاز چهارم نیز معماری پیچیده با سازه‌های غیرمشخص آشکار شد.


علایی ادامه داد: نکته‌ای که در محوطه‌های تاریخی سیستان جلب توجه می‌کند، این است که برخلاف بیشتر محوطه‌های تاریخی که بر اثر جنگ و بیماری از بین رفته‌اند این محوطه‌ها بر اثر جابه‌جایی ساکنین آنها متروک شده‌اند، به همین دلیل آثار منقول زیادی در آنها وجود ندارد.


او با اشاره به این نکته که بیشتر یافته‌های فرهنگی در این محوطه در سفال خلاصه می‌شود، افزود: سفال‌های اسلامی دوران قاجار، دوران میانی اسلامی و سفال‌های ساسانی یافته‌های گروه از این محوطه تاریخی را تشکیل می‌دهند.


این باستان‌شناس گفت: به غیر از کار حفاری در محوطه تپه قلعه کولک، گروه به بررسی محیط محوطه پرداخت و موفق شد ۱۱۲ محوطه را شناسایی کند که شش محوطه آن تاریخی است.