به گزارش هنرنیوز، در حالی مراسم رونمایی از هزار و ۳۴۴ اثر تاریخی مربوط به دوره‌های هخامنشی، ساسانیان، سلجوقیان، دوره اسلامی و ایلخانی کشف شده در تهران، صبح امروز (اول مهرماه) در دفتر یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی استان تهران برگزار شد، که این نخستین بار در طی نه سال گذشته است که مسئولان این دفتر از نزدیک با رسانه‌ها هم اندیشی می‌کنند و به پرسش‌های اهالی رسانه پاسخ می‌دهند. به نظر می‌رسد سرهنگ «حسن قسمتی» علاقه‌مند است تا از طریق تعامل با رسانه‌های حوزه‌ی میراث فرهنگی گام‌های مهم‌تری برای جلوگیری از قاچاق اشیا تاریخی و فرهنگی بردارد.
سه عملیات در شهریور
در این نشست فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران درباره آثار تاریخی کشف شده از قاچاقچیان میراث فرهنگی توضیح داد: از فروردین‌ماه سال ۹۳، پنج عملیات کشف آثار داشته‌ایم که در سه عملیات آخر آن (که در روزهای سوم، بیست و پنجم و بیست و نهم شهریورماه انجام شد)، آثاری از دوره‌های هخامنشی، ساسانیان، سلجوقیان، دوره اسلامی و ایلخانی که بیشتر آنها متعلق به غرب لرستان و استان فارس است، کشف و ضبط شد.
کتیبه‌های سیمره یافت شد
او با اشاره به این که در عملیات آخر ۲۴۱ اثر ضبط شده است، ادامه داد: در عملیات آخر پنج قطعه گچ‌بری نفیس از دوره ساسانیان پیدا شد که بنابر گفته کارشناسان، این گچ‌بری‌ها متعلق به کاوشات «برزقواله» در سد سیمره بوده است که گمشده و کارشناسان بعد از رویت اشیا ضبط شده اعلام کردند این کتیبه‌ها بسیار شبیه به کتیبه‌های گم شده در کاوشات سد سیمره متعلق به دوره ساسانی هستند.
کشف ۱۳۴۴ شی تاریخی
سرهنگ قسمتی با اشاره به اینکه مخفیگاه پنج فرد دستگیر شده در این سه عملیات داخل شهر تهران بوده است،تشریح کرد: نخستین عملیات سوم شهریورماه در فلکه چایچی شرق تهران با کشف ۱۴ شی انجام شد، از سویی دومین عملیات به صورت مشترک با پلیس امنیت در روز ۲۵ شهریورماه منجر به کشف ۱۰۸۹ شیء در منطقه فرمانیه تهران شد. همچنین ۲۴۱ شیء نیز در سومین عملیات در تاریخ ۲۹ شهریور و در خیابان کرمان با موفقیت انجام شد.
کشف بیش از ۳ هزار شی در ۶ ماه
فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان تهران با بیان این که ۳ هزار و ۶۰۰ اثر تاریخی از جمله ۸۳۳ سکه منحصر به‌فرد از آغاز فروردین ماه کشف و ضبط شده است، تأکید کرد: دو هزار شی از اثار مکشوفه راهی خزانه موزه رضا عباسی شده است.
دزدان با کلاس!
وی با بیان این که یگان حفاظت برای اطلاع‌رسانی به افکار عمومی نیازمند دستورقضایی برای رسانه‌ای کردن اخبار است، اضافه کرد: توجه داشته باشید که تمام اشیا کشف شده تاریخی نیستند و برخی اصطلاحاً آنیک یا عتیقه و مربوط به ۱۰۰ سال اخیرند. از سویی قاچاقچیان اشیا تاریخی شبیه دیگر خلافکاران یا زورگیران نیستند. آنها اهل حساب و دزدان جلتنمنی هستند و حتا برخی از آنها عاشق تاریخ و اشیا تاریخی هستند. از این رو ما نمی‌توانیم بلافاصله پس از دستگیری و کشف و ضبط اموال اطلاع‌رسانی کنیم چرا که امکان دارد این عملیات منجر به عقب نشینی آنها و گم شدن رد متخلفان این حوزه شود.
ماجرای تابوت فرعون
او با اشاره به این که برخی از این اشیا اصل نیستند، از وجود یک تابوت تقلبی فراعنه با روکش طلا خبرداد و افزود: ما تنها درباره آثار کارشناسی شده صحبت می‌کنیم. آثاری که توسط کارشناسان حوزه میراث فرهنگی ارزیابی شوند و صحت آنها تأیید شود. روال یگان حفاظت در این چند سال به این شکل بوده که اشیاء کشف شده به اداره کل میراث فرهنگی برده شده تا اشیاء کارشناسی شود، اما ما برای نخستین‌بار هنگام ورود به مخفیگاه قاچاقچیان، کارشناس میراث فرهنگی را با خود سر صحنه جرم بردیم و بر اساس نظرات او آثار را ضبط و ثبت کردیم چرا که بیشتر اشیا موجود آنتیک بودند نه اموال تاریخی.
با شماره‌های ۴-۸۸۳۴۲۸۸۳ تماس بگیرید
سرهنگ قسمتی همچنین درباره چگونگی کشف و ضبط اموال تاریخی تصریح کرد: تحقیقات براساس اطلاعاتی که بیشتر از دوستداران میراث فرهنگی به دست ما می‌رسد، آغاز می‌شود و گزارش آن به مقامات قضایی ارسال می‌شود و دستورالعمل‌های لازم از سوی مقام قضایی صادر شده و یگان حفاظت طبق آن دستورات عملیات را پیگیری می‌کند
او ادامه داد: سپس صورت‌جلسه کارشناسی آثار کشف و ضبط شده به رویت قاضی رسیده و پس از بازپرسی از متهم دستور مقام قضایی صادر می‌شود.
سرهنگ قسمتی از شهروندان و دوستداران میراث فرهنگی درخواست کرد، برای گزارش موارد مشکوک به قاچاق آثار تاریخی با شماره‌های ۴-۸۸۳۴۲۸۸۳ تماس بگیرند.
۶ماه تا ۸ سال محکومیت
فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان تهران در پاسخ به پرسش هنرنیوز در مورد نوع جرایم قاچاقچیان گفت: معمولا برای قاچاقچیان این حوزه زندان و جریمه تعیین می‌شود. حداقل محکومیت هم از ۶ ماه تا دو سال است که البته برخی افراد بسته به نوع اشیا به هفت الی هشت سال زندان نیز محکوم شده‌اند. جریمه نقدی نیز براساس قدمت شیء و ارزش آنها صورت می‌گیرد.
او درباره ضعف‌های حقوقی جرایم قاچاقچیان به هنرنیوز توضیح داد: مطمئنا جرایمی که برای این افراد در نظر گرفته می‌شود، کافی نیست زیرا اگر کافی بود کمتر با این قضایا مواجه می‌شدیم.
قوانین بازدارنده قوی نیست
وی خواستار قوانین بازدارنده محکمتری در حوزه قاچاق اموال تاریخی شد و افزود: امیدواریم مقامات قضای یک شعبه خاص برای رسیدگی به پرونده اموال قاچاق تاریخی در نظر بگیرند. متأسفانه قانون با شدت و حدت با این موضوع برخورد نکرده است. هشت سال زندان یا جریمه نقدی برای کسانی که این اموال را در اختیار کشورهای دیگر به منظور ساخت فرهنگ و تمدن جعلی می‌گذارند، بسیار کم است.
ولع خارجیان، طمع قاچاقچیان
وی تأکید کرد: برای برخی کشورها داشتن دوتکه شی تاریخی حسرت است و برای آن دست به هر کاری می‌زنند. از این سو با توجه به سبقه تاریخی ما در منطقه، قاچاقچیان و حفاران غیر مجازاز این ولع به خوبی بهره‌برداری کرده و اموال تاریخی ایران سر از موزه‌ها و حراجی‌های خارجی در می‌آورد
سرهنگ قسمتی در مورد خروج اشیا تاریخی- فرهنگی از طریق مبادی رسمی مثل گمرک به خبرنگار هنرنیوز گفت: قطعاً در همه جا افراد متخلف پیدا می‌شود اما این که بتوان به طور رسمی شی یی را از مرز خارج کرد امکان پذیر نیست و غالباً این اشیا با یک شکل، پوشش و در قالب دیگری از مرز و گمرک خارج می‌شوند.
او همچنین با اشاره به این که در بازجویی‌های انجام شده هیچکدام از قاچاقچیان ادعا نکردند که حفار هم هستند، اظهار کرد: با این کار جرم آنها مضاعف می‌شود. همانطور که گفتم این افراد با سایر متخلفان فرق دارند و گاهی برای شی‌یی که از نظر افراد عادی قیمتی ندارد بین ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان هزینه می‌کنند.
کارشناس کم نیست
سرهنگ قسمتی در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که عملیات کشف و ضبط اموال تاریخی به دلیل کمبود کارشناس طی چندین سال متوقف شده بود، اظهار کرد: نبود کارشناس را قویاً رد می‌کنم. اداره کل میراث فرهنگی همواره در این زمینه به ما کمک کرده است. اگر گاهی دستور توقف عملیات صادر شده شاید زمان طولانی شده و اطلاعات لازم به دست نیامده و ممکن بوده نیروی نفوذی دچار آسیب می‌شده که موقتاً عملیات پیگری نشده و پس از وقفه ای کوتاه به نتیجه رسیده است.
قانون جلوی فروش فلزیاب را بگیرد وی همچنین از کشف سه فلزیاب در دوماه نخست سال خبر داد و بیان کرد: اما در طول این سه عملیات هیچ فلزیابی کشف نشده است.
او با اشاره به این که تنها یک شرکت به دلیل همکاری با وزارت صنایع دارای مجوز خرید و فروش فلزیاب است، اضافه کرد: باید قانون به صراحت اعلام کند که شرکت‌های اینچنینی حداقل اسامی خریداران را در اختیار یگان بگذارند. چه را که به لحاظ قانونی ما نمی‌توانیم به اسامی این افراد دسترسی داشته باشیم.
استانداری حمایت کند
فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی استان تهران با تأکید بر این که ابزار در اختیار این یگان از وسعت مسئولیت آنها بسیار کمتر است، تصریح کرد: طی نامه‌ای به استاندار این ابزار مورد نیاز به اطلاع ایشان رسیده است که امیدوارم هرچه سریعتر این امکانات از سوی استاندار فراهم شود.
مهمانی حداکثر ده روز
او بار دیگر با تأکید بر این که امکانات یگان جوابگوی وظایف آن نیست، توضیح داد: اشیا تاریخی نهایتاً ده روز در گنجنیه این یگان نگهداری می‌شوند و در کمترین زمان ممکن و پس از کارشناسی راهی موزه رضا عباسی یا موزه ملی می‌شوند.
وی ادامه داد: این یگان ردیف بودجه ندارد و فرمانده آن از سوی ناجا منصوب می‌شود اما این یگان زیر نظر سازمان میراث فرهنگی اداره می‌شود از این رو امیدواریم مسئولان استانداری نهایت همکاری را با این مجموعه کرده و حمایت‌هایشان را از ما دریغ نکنند.
