عليزاده: منوچهر مرتضوي اسطوره ادب و دانش در آذربايجان بود
تاريخ : يکشنبه ۳ مرداد ۱۳۸۹ ساعت ۱۰:۲۰
جمشيد عليزاده با بيان اين كه در بيست سال اخير تمركز مرحوم مرتضوي روي آثار مولوي بود گفت: منوچهر مرتضوي اسطوره ادب و دانش در آذربايجان بود كه هرگاه سخن از شعر ميشد، شهريار بر بلنداي آن ايستاده بود و هرگاه صحبت از دانشگاه و بحث و تحقيق ميشد نام مرتضوي بر سر زبانها ميافتاد.
به گزارش هنرنيوز،جمشيد عليزاده نويسنده و پژوهشگر زبان و ادبيات فارسي در گفتوگو با فارس درباره انتشار نوشتهها و آثار مرحوم منوچهر مرتضوي گفت: تنها وارث مرحوم مرتضوي پسرش ايرج مرتضوي است كه ساكن پاريس و استاد دانشگاه فرانسه است و تنها براي مراسم تشيع و تدفين آن مرحوم به ايران آمد. الان كسي نيست كه مسائل انتشار نوشتههاي ايشان را پيگيري كند. من سالهاي زيادي خدمت مرحوم مرتضوي بودم و در جريان كارهاي علمي ايشان بودم؛ مثلا پس از تاسيس بنياد فرهنگ و تاريخ در دانشگاه تبريز وي كتابها و نسخههاي خطي فراواني را از اقصا نقاط ايران جمعآوري كرد و نسخهها را به دقت مطالعه و بر بسياري از اين نسخهها حاشيه نوشت.
وي افزود: حاشيههاي نوشته شده بر اين نسخههاي خطي براي فرهنگ ايران بسيار مغتنم است و با زحمت بسيار نوشته شده اما شرط انتشار نوشتههاي ايشان اين است كه كتابخانه و نوشتههايش در دسترس باشد كه متاسفانه الان كسي پيگير اين كار نيست. كتابهاي چاپ شده و نشده ايشان همه بلاتكليف هستند.
عليزاده درباره فعاليتهاي علمي و ادبي اخير منوچهر مرتضوي گفت: من از سال 64 به بعد ارتباط نزديكي با وي داشتم. ايشان آشنايي كاملي با زبانهاي فرانسه، آلماني، عربي و انگليسي داشت و هر مطلب و كتاب مرتبط با حوزه مطالعاتيش را كه به اين زبانها منتشر ميشد مطالعه ميكرد.
اين استاد زبان فارسي اظهار داشت: در 20 سال اخير تمركز مرحوم مرتضوي روي آثار مولوي بود و شرحي بر مثنوي مينوشت. روشي كه وي در شرحنويسي پيش گرفته بود، روش استادش بديعالزمان فروزانفر در شرحنويسي بود. او در اين سالها با مولوي زندگي ميكرد و نفس ميكشيد.
وي در پاسخ به اين سئوال خبرنگار فارس كه حاشيه نويسي مرحوم مرتضوي به كجا رسيد و آيا اين نوشتهها تكميل شد يا نه گفت: در سالهاي اخير بيماري ايشان شدت گرفته بود و ما براي رعايت حال ايشان از رفت و آمد زياد اجتناب ميكردم و بيشتر ارتباطمان در 2 سال اخير تلفني بود. نميدانم كه اين نوشتهها به سرانجام رسيد يا نه. چون از نظر اخلاقي فردي بود كه از كاراي علمياش زياد نميگفت و دربارهشان توضيح نميداد و كساني كه با وي حشر و نشر داشتند اين اخلاق او را ميشناختند. اما ميدانم كه شرح مثنوي را از اوايل دهه 70 شروع كرده بود و برگههاي نوشتههايش را روي ميزش ديده بودم.
جمشيد عليزاده گفت: نكته خيلي مهمتر درباره آثار ايشان كه حتي نزديكان و فرزند ايشان هم از آن خبر ندارند، حجم بسياري زيادي از مكاتبات مرحوم مرتضوي با بزرگان ادبيات 60-70 سال اخير است كه ميتوانم به مكاتباتش با مينوي، فروزانفر، همايي و پرفسور اهل جمهوري چك ريكاي اشاره كنم.
وي افزود: اين نامهها براي زبان و ادبيات فارسي بسيار حائز اهميت است، چون نكات مطرح شده در اين نامهها به دليل فضاي حاكم بر آن در هيچ كتاب يا سخنراني وجود ندارد و از طرفي هم ميتواند رابطه ايشان با بزرگان را نشان دهد و اين به دليل شهرت جهاني مرتضوي در حوزه تخصصياش بود. اميدوارم اين نامهها منتشر شود يا حداقل به يك مركز اسناد منتقل شود.
عليزاده همچنين درباره مقام علمي مرتضوي گفت: منوچهر مرتضوي اسطوره ادب و دانش در آذربايجان بود. در سالهاي تحصيل ما و بعد از آن هر گاه سخن از شعر ميشد، شهريار بر بلنداي آن ايستاده بود و هرگاه صحبت از دانشگاه و بحث و تحقيق ميشد نام مرتضوي بر سر زبانها ميافتاد. ما با نام اين دو اسطوره در ادبيات بزرگ شديم.