فرزاد اژدی نویسنده و کارگردان سینما فیلمساز جوانی است و تجربه سینما را با فیلم «سلام برفرشتگان» آغاز کرده است. این فیلم درژانر کودک و نوجوان در سال ۱۳۸۹ ساخته شده و در سی امین دوره جشنواره فیلم فجر توانست سیمرغ بلورین بهترین جلوههای ویژه بصری رایانهای را برای امیرسحرخیز، کامران سحرخیز و هادی اسلامی به ارمغان بیاورد. همچنین این فیلم در بیست وپنجمین دوره جشنواره فیلمهای کودکان ونوجوانان موفق به کسب جوایزی چون: پروانه زرین بهترین فیلم (حسن علیمردانی، مرکزگسترش سینمای مستند و تجربی)، پروانه زرین بهترین فیلمنامه (فرزاد اژدری)، دیپلم افتخار بهترین بازیگر کودک (کیمیا حسینی)، جایزه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی (کیمیا حسینی)، جایزه انجمن توانخواهان ذهنی وجسمی فردای اصفهان (فرزاد اژدری)، جایزه انجمن توانخواهان ذهنی وجسمی فردای اصفهان (کیمیا حسینی)، جایزه دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی (فرزاد اژدی) و جایزه جمعیت دفاع از ملت فلسطین و بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان (فرزاد اژدری) را به دست بیاورد. اژدی این روزها مشغول انجام مراحل فنی دومین فیلم سینمایی خود با نام «عملیات مهد کودک» در ژانر کودک و نوجوان است. به بهانه اکران عمومی فیلم سینمایی«سلام برفرشتگان» بخش دوم گفتگو با این کارگردان جوان را می خوانید.
چرا در سینمای کشورمان مسیر درستی برای یک فیلم از مرحله ساخت تا اکران و در نهایت راه یابی به شبکه نمایش خانگی وجود ندارد؟
به هزارن دلیل، اول اینکه فیلمنامه نویس وقتی می خواهد طرحی یا فیلمنامه ای را بنویسد تا به مرحله ساخت برسد هزاران اتفاق برای فیلمنامه او می افتد و هزاران بلاهای آسمانی نازل می شود تا پروانه ساخت صادر شود. در مرحله بعد امکان دارد گروه صدرو پروانه ساخت تغییر کنند و گروه جدید مخالف ساخت فیلم شما باشند. در مرحله بعد امکان دارد به دلایلی فیلمنامه دوباره دچار یک سری تغییرات اساسی شود. تازه بعد از کلی اما و اگر فیلمی که ساخته می شود باید به دنبال راهکاری برای اکران باشد و اگر موفق به اکران شد باید دید که آثا در تبلیغات و اطلاع رسانی موفق عمل کرده تا بتواند فروش معقولی دست یابد. پس می بینید که در سینمای ما این امکان وجود ندارد تا فیلم ها مانند سایر کشور ها با برنامه ریزی ساخته و اکران شوند.
برداشت من از سخنان شما این است که شما نبود برنامه ریزی را بزرگترین مشکل سینمای ایران می دانید؟
کاملا درسته؛ متاسفانه نبود برنامه ریزی سالیانه به سینمای ما لطمه زیادی زده است. تاجایی که بازگرداندن سرمایه فیلم در گیشه یک امر شوخی به حساب می آید . در صورتی که سینما یک صنعت است باید سرمایه گذاری که در آن صورت می گیرد، با فروش فیلم در سینما و شبکه حق کپی رایت دوباره به سرمایه گذار بازگرداننده شود. و حتی او به سود دهی هم برسد. اما متاسفانه برخی از کج سلیقگی ها و سوء تفاهمات که سیاست گذران فرهنگی و هنرمندان سینما گرفتار آن هستند باعث شده که همه فکر کنند سینمای کودک ورشکسته و مرده است و نمی تواند مخاطب داشته باشد. مدام آن را می کوبند. در صورتی که سینمای کودک ونوجوان همیشه زنده است کافی به آن بهاء و ارزش داده شود و کمی جدی گرفته شود. از طرفی شاید وضعیت سینمای ما بد باشد؛ اما راه خروج از این وضعیت وجود دارد. وقتی مدام درگیری و تشنج در سینما حاکم باشد، هنرمند نمی تواند به مرحله خلاقیت برسد.
خیلی مشکل سینمای ایران در نبود فیلمنامه های مناسب و قوی می دانند، شما در این خصوص چه نظری دارید؟
تا حدودی درست است اما همه مشکل نیست. به نظرم ما باید فیلمنامه هایی برای سینما بنویسم که اولا دغدغه مخاطب باشد و بتواند او راجذب کند . در مرحله دوم باید سر مخاطب کلاه نگذاریم و هر اثر دست دومی و کپی کاری را در غالب یک اثر شکیل و جذاب به او غالب نکینم و در مرحله بعدی تحقیق و پژوهش را در آثار سینمایی کمی جدی بگیریم. نباید این تفکر مدام در سینمای ما حاکم باشد که فیلم به هرقیمتی باید بفروش باشد. درچنین شرایطی به دلیل استرس و مشکلاتی از این دست معلوم است که فیلم ساز نمی تواند مثلا یک طنز اجتماعی درست بسازد. معلوم است که فیلمساز نمی تواند اثری بسازد که برآمده از بطن و جریان زندگی مردم باشد. چون به دلیل برخی از محدودیتها ومشکلاتی مقثل جذب مخاطب به هر قیمتی ، فیلمی خواهد ساخت که دغدغه مخاطب نیست ودر گیشه شکست خواهد خورد.
به نظرمی رسد که مردم ما چون جریان زندگی خود را در سینما نمی بینند از فیلم ها استقبال نمی کنند؟
درسته؛ مردم باید جریان زندگی و دغدغه های خود را روی پرده سینما ببینند تا به سینما بروند . باید فیلم های سینمایی که سالخته می شوند چنان قدرت جذب مخاطب را داشته باشند که خانواده ها با وجود مشکلات مالی که این روزها با آن دست به گریبان هستند راضی به دیدن فیلم ها شوند. ازطرفی باید سطح سواد سینمایی مردم را با ساخت فیلم های مناسب ارتقاء دهیم تا مردم راضی شوند ۲ ساعت از وقت خود را در سالن ها سینما صرف کنند . چون مردم به دنبال کشف وشهود هستند وازئ کشف ناشناخته ها لذت می برند. همچنین باید همه ما قبول کنیم که سینما در درجه اول تفریح وسرگرمی است ونباید مدام مخاطب را پند واندرز کنیم.چرا که باعث خستگی ودلزدگی او از سینما می شود.
تلویزیون به اندازه کافی هر روز پند و نصیحت دارد و ...
تلویزیون هرروز مدام مخاطب را با پند واندرز خسته می کند . حتی این مشکل در برنامه های کودک ونوجوان هم وجود دارد و برنامه ریزان سیما فکر نمی کنند که با این حجم زیاد پند واندرزهای که مدام در گوش کودکان ونوجوان می خوانند آنها خسته شده و امکان دارد دیگر به سمت دیدن برنامه های آنها نروند. به نظرم باید به همدیگر اعتماد داشته باشیم. ما همه در کشوراسلامی زندگی و کار می کنیم و نباید همدیگر را مدام متهم کنیم .بلکه باید با دوستی و صلح زمینه را برای آشتی مخاطب با سینما فراهم کنیم. مخاطب امروز بسیار باهوش است و فیلم خوب را از بد تشخیص می دهد .
از نحوه اکران فیلم تان راضی هستید؟
تاحدودی، اما درکل به نظرم اکران همزمان ۵ فیلم سینمای کودک به ضرر همه آنها تمام شده است و جا داشت فیلم ها تک به تک در طول ۸ ماه گذشته اکران شوند تا هرکدام بتوانند گیشه مناسبی داشته باشند.
اکران فیلم در شهرستان ها شروع شده یا برنامه آینده است؟
نه فعلا اکران شهرستان نداریم و قرار است در روزهای آینده با برنامه ریزی مناسب در شهرستانهای مختلف هم اکران عمومی شود. من فکر می کنم فیلم در شهرستانها بیشتر از سوی مخاطب مورد استقبال قرار خواهد گرفت. به هرحال فیلم در تهران با توجه به آشفتگی جدول اکران وجذب مخاطب فروش نسبتا بدی نداشته و این فروش را باید به فال نیک گرفت وامیداوارم درایام محرم وبعد از تعطیلات چند روز برای اکران اکران فیلم در ایام عاشورا وتاسوعا فیلم بتواند در جذب مخاطب موفق تر عمل کند.
گفتگو از علی یعقوبی
