مریم اطیابی- دیروز معصومه ابتکار- رئیس سازمان حفاظت محیط زیست- به همراه سایر مسوولان این حوزه در نشستی سه ساعته انتظارات خود را از رسانه ملی در بحث ارتقاء اطلاع رسانی‌های زیست‌محیطی به مردم با ضرغامی – رییس رئیس صدا و سیما و معاونانش عنوان کردند. در این نشست معاونان و مدیران سازمان حفاظت محیط زیست درخواست پخش هر چه بیشتر سریال‌ها، فیلم‌های سینمایی و مستند و پویانمایی‌های مربوط به محیط زیست در همه شبکه‌های رادیویی تلویزیونی، پررنگ شدن میزگردها و مناظرات تلویزیونی مرتبط با محیط زیست، توجه هر چه بیشتر رسانه ملی به موضوع تنوع زیستی، برجسته کردن و معرفی مواهب طبیعی و زیست محیطی کشور، دخالت دادن مردم و سازمان‌های غیر دولتی در مباحث زیست محیطی،را مطرح کردند. آنها توانستند به گونه‌ای اهمیت رسانه و حفظ محیط زیست را بیان کنند که در نهایت معاونان و مدیران رسانه ملی بر تشکیل کارگروه ویژه محیط زیست در رادیو و تلویزیون، تعیین مستندها و سوژه‌های فاخر زیست محیطی در کارگروهی خاص، معرفی کتاب‌های فاخر در زمینه محیط زیست و تقدیر از خادمان محیط زیست تاکید کردند.

طبیعی است که شنیدن این اخبار همه دوستداران و فعالان محیط زیست را خرسند می‌سازد چرا که در دنیا کنونی هیچ ابزاری بیش از رسانه نمی‌تواند بر اطلاع‌رسانی، آموزش و تصویر سازی ذهنی مخاطبان تأثیر بگذارد. اما شنیدن این اخبار مسرت بخش این پرسش را نیز در ذهن متبادر می‌سازد همچنان که حفظ محیط زیست و در ابعاد ویژه آن حفظ مواریث طبیعی ضروری است و اهمیت این موضوع مسوولان حوزه محیط زیست را به این فکر واداشته تا جلسه‌ای مفصل با رییس صدا و سیما برگزار کنند و اهمیت ویژه این حوزه را به رسانه ملی گوشزد نمایند و حتا آنها را برای ساخت برنامه‌هایی در این حوزه اقناع و ترغیب کنند، چرا سازمان میراث فرهنگی و در رأس آن محمد علی نجفی- رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دست به چنین اقدام شایسته‌ای نزده است؟!

اگر مسئولان میراث فرهنگی به این موضوع اعتقاد دارند که مهمترین عامل در صیانت از آثار تاریخی افزایش آگاهی عمومی نسبت به ارزش آنهاست و اگر معتقدند در حفاظت تنها شناخت علمی اثر کافی نیست و نوعی از شناخت همراه دوستی با آثار تاریخی- طبیعی- فرهنگی نیاز است،چرا آنها به این فکر نمی‌افتند که از رسانه مخصوصاً صدا و سیما بهره بیشتری ببرند؟

همچنین اگر قرار است تلاش برای افزایش آگاهی مردم از ارزش‌های میراث فرهنگی به صورت یک فرضیه ملی تلقی شود چه ابزاری بهتر از رسانه می‌تواند از طریق جامعه پذیری و درونی کردن آیین‌ها، آداب و رسوم، تشریفات، عادت‌ها و سنت‌های اجتماعی، آن را به عنوان سرمایه مشارکت و بروز خویشتن انسان‌ها و برون ریزی هویت ملی مورد استفاده قرار دهد؟

یک اثر فرهنگی، تاریخی و یا هنری زمانی می‌تواند توجه افکار عمومی را به خود جلب نماید که قدرت تأثیرگذاری، سابقه ذهنی در جامعه، توانایی جذب مخاطبین گوناگون و میزان ارتباط با نیازهای جامعه را در خود نهفته داشته باشد اما چه کسی مسئول بروز و بالفعل کردن قدرت ارتباطی آثار است؟

یادمان باشد مهم‌ترین نقش رسانه‌ها برآورده ساختن نیازها و انگیزه‌های مخاطب است بنابراین‌ به هر میزان كه رسانه‌ها این نیازها و انگیزه‌ها را برآورده سازند،‌ به همان میزان موجبات رضایتمندی مخاطب را فراهم می‌كنند. در عین حال رسانه‌ها خود ابزاری برای شکل‌گیری نیازها و انگیزه‌ها هستند. حال در حوزه میراث فرهنگی از یک سو مردم و ارگان‌ها به ارزش‌هایی که آثار تاریخی بازنمایی می‌کنند، نیازمندند و از سوی دیگر آثار، نیازمند مردم و ارگان‌ها برای بقایشان هستند. اما این ضرورت چقدر در جامعه احساس می‌شود؟! چه اقدامی تا کنون از سوی مسوولان میراث فرهنگی برای ایجاد این نیاز در جامعه انجام شده است؟

این در حالی است که مسئولان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و در سطح کلان‌تر رییس جمهور و سایر مسئولان بر ضرورت ورود گردشگر به ایران به عنوان راهی برای افزایش درآمد کشور تأکید دارند و این مهم محقق نمی‌شود مگر آن که آثار تاریخی، فرهنگی،طبیعی، هنری و معنوی ایران در ابعاد ملی و بین‌المللی به بهترین نحو معرفی شود و این معرفی همگام با ضرورت حفظ این آثار توسط تک تک افراد جامعه باشد و این میسر نمی‌شود مگر به کمک رسانه بویژه صدا و سیما.

بنابراین با توجه به این که در ۱۳ تیرماه ۹۱ مسئولان وقت سازمان میراث فرهنگی وعده افتتاح شبکه گردشگری در سازمان صدا و سیما تا عید فطر همان سال را داده بودند و این وعده تا کنون محقق نشده است، ضروری است با توجه به استقبال ضرغامی و معاونانش از طرح موضوع حفاظت محیط زیست در رسانه ملی، رییس سازمان میراث فرهنگی و معاون رییس جمهور هم این فرصت را مغتنم بشمارد و با روسای صدا و سیما جلسه‌ای درباره ضرورت پخش موضوعاتی در حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در رسانه ملی داشته باشد و دو طرف ضمن بررسی موانع، راه‌کارها و پیشنهادات خود را برای بهره‌گیری از ابزار رسانه جهت برجسته‌سازی این موضوعات به عنوان بخش اساسی تشکیل دهنده هویت ملی و بین‌الملی ایران و ایرانیان مورد توجه قرار دهند.