به گزارش هنرنیوز،مراسم «کمال، کیمیای تبریز و خجند» در بزرگداشت کمال خجندی شاعر پارسی گوی سده هشتم هجری قمریتاجیکستان،یکشنبه ۲۵ آبان ساعت ۱۶ با حضور مسئولان فرهنگی، ادیبان و شاعران فارسی زبان ایران و تاجیکستان توسط انجمن دوستی ایران و تاجیکستان در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.
در این مراسم که به همت انجمن دوستی ایران و تاجیکستان و با همکاری مرکز مشارکت‌های فرهنگی هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران وفرهنگسرای اندیشه برگزار شد، دکتر شبستری رئیس انجمن دوستی ایران و تاجیکستان گفت: هیاتی از تاجیکستان از جمله حاکم شهر خجند، حاکم شهر سغد، فرزانه خجندی؛ شاعره‌ای که کمال خجندی زمانه است، استاد فخرالدین نصرالدین پسر مرحوم عبدالمنان خجنده و…برای حضور در این مراسم ومراسم اصلی که سه‌شنبه۲۷ آبان در تبریز برگزار می‌شود به ایران آمده‌اند.
شبستری گفت: سه‌شنبه ۲۷ آبان این هیئت ساعت ۵ بعدازظهر در مقبره کمال خجندی حضور به هم خواهند رساند و مقداری از خاک بالای سرمقبره را در جعبه‌ای که به همراه آورده‌اند خواهند ریخت و پس از بازگشت به شهر خجند مقبره‌ای نمادین را برای این خاک خواهند ساخت و در ساخت این مقبره کار معماران تبریزی و خجندی متجلی خواهد شد.
او افزود: این هیئت ساعت ۸ بعدازظهر همان روز نیز در مقبره الشعرای تبریز حضور خواهند یافت.
شبستری اظهار کرد: کوشش داریم در این گردهمایی درباره استحکام روابط فرهنگی میان ایران و تاجیکستان صحبت کنیم و این تلاش را در گفتگو با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و مرکز مشارکت‌های فرهنگی شهرداری جامه عمل می‌پوشانیم.
او درباره برخی مبادلات فرهنگی گفت: امیدواریم مبادلات نسخ خطی میان دو کشور بیشتر شود و چنانکه محمد شکوری اعتقاد داشت باید در مبادله استاد و دانشجو تلاش داشته‌ باشیم و تنها راه بازگشت تاجیکستان به اصل خود گسترش این تبادلات فرهنگی است. تاجیکستان با ما و ما با تاجیکستان تکمیل می‌شویم و بحث مذهبی میان این دو مطرح نیست و با وجود سُنی مذهب بودن مردم تاجیکستان، آن‌ها به اندازه ما برای اهل‌بیت (ع) احترام قائل هستند.
شبستری افزود: متأسفانه اکنون به نام اسلام بسیار خدشه وارد می‌شود و اگر ما پیام حافظ‌ها و مولوی‌ها را یاد بگیریم می‌توانیم جلوی این خدشه و آسیب را بگیریم.
دکتر داود امینی رئیس مرکز مشارکت‌های فرهنگی هنری شهرداری تهران هم در این مراسم گفت: روابط فرهنگی بین کشورها توسط انجمن‌های دوستی باید صورت بگیرد و تمهیدات و مقدماتش توسط نهادهای دولتی باید با کلان شهرها انجام شود مانند نامگذاری خیابان‌ها و …واین مهم توسط مرکزمشارکت‌های فرهنگی هنری شهرداری تهران پی‌گیری خواهدشدومقدمات سازوکارش توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و مرکز مشارکت‌های فرهنگی وجوددارد.
عبدالرحمن قادری حاکم استان سُغد هم در ادامه این مراسم ضمن سخنانش از جشن تجلیل از شهر خجند در سال ۲۰۲۰ توسط سازمان یونسکو خبر داد.
دکتر مهدی محقق رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی که در این مراسم حضور داشت از مهمان‌نوازی و ادب مردم تاجیکستان با بیان خاطراتی سخن گفت و ادامه داد: من خجند را ندیده‌ام اما در تصاویر زیبایی‌های طبیعی شهر خجند را مشاهده کرده‌ام و در کتابی که از زیبائی‌های خجند به عربی نوشته بود خوانده‌ام که «در شرق و غرب عالم شهری زیباتر و تمیزتر ازخجند ندیده‌ام این شهر، شهر درخشانی است. هرکس این شهر را ببیند در شگفت می‌شود.»
محقق گفت: آرزو داریم در آینده این شهر دلربا را ببینیم.
دکتر محقق با بیان‌ این‌که سرزمین خجند علم‌خیز بوده است، گفت: علاوه‌بر این شاعران بسیاری از خجند برخاسته‌اند و نه فقط شاعران بلکه متکلمان و فلاسفه این سرزمین هم درجه یک بودند. دانشمندان با همتی که از آنجا برخاستند در همه زمینه‌های علوم زمان خود سرآمد بودند و دورة سامانی دوران روشن آن زمان بود و خراسان پس از این دوران دگرگون شد و کسانی که در این دوره بودند در علوم بلاغت همه در اوج بودند.
دکتر اصغر دادبه، استاد دانشگاه علامه طباطبائی سخنران بعدی این مراسم بود.
او گفت: شاید بتوان به روابط فرهنگی به سه صورت نگاه کرد. ممکن است دو کشور اشتراکات فرهنگی نداشته باشند، در آن موقعیت ارزش‌های فرهنگی دیگری عرضه می‌کنند تا به هم نزدیک شوند و به این ترتیب ارتباط فرهنگی برقرار شود. بعضی کشورها هم ممکن است اشتراکات فرهنگی داشته باشند مثل ارتباط فرهنگی میان ما با هند یا پاکستان. اما گونه سوم نه از نوع اختلاف و نه از نوع شباهت است بلکه عینیت است و این همانی است. مسأله ما و تاجیکستان از این نوع سوم است مثل ما و افغانستان بلکه شاید این عینیت با تاجیکستان شبیه‌تر باشد.
دادبه ادامه داد: مگر فردوسی، رودکی و حافظ دو تا است؟! آیا تاجیکی‌ها از ابیات این شاعران که ما لذت می‌بریم لذت نمی‌برند؟ نسیمی که از آنجا به مشام می‌رسد با نسیم آب رکن‌آباد تفاوت ندارد. همان‌ها که در دیوان کمال خجندی است در دیوان حافظ است. دردها و آرمان‌ها مشترک است و تفاوتی ندارد.
دادبه ضمن اشاره به سفری که به خجند داشت، گفت: خجند زیبای شما همان یزد زیبا و اصفهان دلپذیر من است. هیچ تفاوتی ندارد. با همه بیدادهای سیاسی و تاریخی که بر ما و شما گذشته است، احساس همچنان بر همان منوال است.
دادبه بیان کرد: عرفا از وحدت سخن می‌گویند و سخن از وحدت محض است که با هم داریم. تا وقتی بوی جولیان ما را و آب رکناباد شما را تکان می‌دهد و تا وقتی خاک تبریز را به خجند می‌برید و مقدس می‌دارید، این وحدت است و زبان من و شما یکی است.
این استاد دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه سخنانش مهمترین عامل ارتباطی میان ملت‌ها را هنر بیان کرد و گفت: شعر و موسیقی و دیگر هنرها بین من و شما همچنان وحدت ایجاد می‌کند. شعر از عوامل مهم نگهداری فرهنگ‌ها بوده است و اگر حافظ و سعدی نبودند خاک بر سر ما می‌شد و اعتبار و آبرویمان و تفاهم‌ها، ارتباط‌ها و وحدت‌هایمان در پناه این بزرگان است.
او در پایان اظهار امیدواری کرد که این پیمان و وحدتی که هست هرچه درخشان‌تر شود.
فرزانه خجندی شاعره تاجیکستانی که برگزاری این مراسم مصادف با تولد ۵۰ سالگی‌اش نیز بود، در این مراسم سخنان خود را با شعری از کمال خجندی آغاز کرد و در ادامه گفت: اسم آثار شیخ کمال خجندی را قندبسته می‌گذاریم. آثار شیخ مثل خوان ملاحت است که از آن همواره بهره‌ می‌گیریم.
فرزانه خجندی گفت: نام و سرنوشت ما و شما به هم پیوند خورده است. ما برای خاک شیخ‌کمال به ایران آمده‌ایم اما در واقع برای دیدار آمده‌ایم و به عبادتگاه دلها و زیارت شما آمده‌ایم. ما از این پس باید در سرنوشت همدیگر مشارکت بیشتر داشته باشیم و از این قند بسته و از این خوان ملاحت با هم چاشنی بگیریم و این قند، قند تبریزی، اصفهانی، یزدی و …باشدیاقندخجندیاصلاًفرقینمی‌کند.
فرزانه خجندی پس از پایان سخنانش دو جلد از دیوان اشعار خود را به فرهنگستان زبان و ادب‌فارسی اهداء کرد.
در این مراسم محمود منیعی معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه ۷ ، سید محمود دعایی مدیر مسوول موسسه اطلاعات، سجاد نوروزی رییس فرهنگسرای اندیشه ، داوود امینی مدیر مرکز مشارکت های فرهنگی هنری ، دکتر رمضانی مدیر مرکز تشکل های مردمی میراث فرهنگی، معاون گردشگری میراث فرهنگی،محمد محمودی مشاور سازمان Ict، رییس انجمن دوستی ایران و نیجریه، رییس انجمن دوستی ایران و اوگاندا، رییس انجمن دوستی ایران و فرانسه، دکتر مهدی محقق بنیانگذار دایره المعارف تشیع و رییس انجمن مفاخر فرهنگی ،دکتر علی اصغر دادبه ، استاد دانشگاه علامه طباطبایی و مدیرگروه ادبیات دایره المعارف بزرگ اسلامی و چهره ماندگار در عرصه ادبیات عرفانی و فلسفه اسلامی ، رویا نونهالی هنرمند سینما و تلویزیون و جمعی از شخصیت ها و مسوولان فرهنگی، هنری و دانشگاهی حضور داشتند.