تلویزیون این روزها به دلیل اینکه با مشکلات مالی دست به گریبان شده ، مدام مجموعه های تلویزیونی سال های قبل سیما را به بهانه های مختلفی چون خالی بودن آنتن و همچنین نبود بودجه برای ساخت سریال یا تله فیلم برای پر کردن برنامه های اوقات فراغت مخاطبان خود به روی آنتن می فرستد. بسیاری براین باورند که ورود یک سری تهیه کننده کاسب کار به تلویزیون در طی این سال ها و ماندگارشدن آنها در بخش های مختلف تلویزیون عرصه را برای قدیمی ها و همچنین تازه واردان به این بخش ها هرروز تنگ تر کرده است. تاجایی که امروز در بخش تولیدات تله فیلم ها شاهد ساخت بی شمار تله فیلم بی کیفیتی هستیم که صرفا فقط برای پر کردن آنتن تلویزیون در ساعات مختلف سیما و همچنین پر کردن آنتن شبکه های تازه تاسیس مورد استفاده قرار می گیرند. این درحالی است که در این گونه آثار عموما فیلمنامه نادیده گرفته شده و به شکل بسیار مبتدیانه و سطحی برای مخاطب ساخته و روانه آنتن می شوند. در بخش تولید مجموعه های تلویزیون هم وجود یک سری خطوط قرمز مانع از این شده که سریال های جذاب برای مخاطبین تلویزین ساخته شوند. تاجایی که بسیاری از بازیگران مطرح تلویزیون این روزها ترجیح می دهند که به جای بازی در تله فیلم ها وسریال های سطحی تلویزیون در تئاتر یا سایر بخش های هنری به فعالیت بپردازند. عمده بازیگران مطرح سینما و تلویزیون دوست دارند نقشی را که بازی می کنند دارای جذابیت باشد و در پرونده کاری آنها به عنوان نقشی‌ متفاوت‌تر به حساب بیاید. به بعدا نمایش در سینما یا پخش از تلویزیون بتوانند از بازی در آن دفاع کنند. از طرفی همان گونه که اشاره شد وجود یک سری تهیه کنندگان کاسب کار در تولید سریال ها و تله فیلم این روزها در تلویزیون عرصه را بر تهیه کنندگان جدید و همچنین فیلمنامه نویسان ، کارگردانان و بازیگران بسته است. این عده از تهیه کنندگان برای سود بیشتر در تولید تله فیلم ها یا سریال ها عموما ترجیح می دهند که یک سری تازه وارد در عرصه کارگردانی یا بازگری استفاده کنند. در این راه حتی به فیلمنامه نویس پول کمتری پرداخت می شود تا را به شکل ارزان تر و کم خرج تری اثر ساخته شود. در نتیجه این روزها کی دیگر از مشکلات صدا و سیما علاوه برپخش چندین باره آثار جدید و قدیم از شبکه های مختلف است. تولید آثار ضعیف در بخش سریال ها است. تا جایی که امروز تلویزیون به دلیل همین سطحی نگری و ضعف مخاطب دوست ندارد به تماشای سریال هایی بنشیند که در طول این سال ها مدام فقط با عوض کردن نام و عوامل خود تکرار شده اند. این روزها می توان به راحتی درهمه جا مدام صحبت از سریال های شبکه های ماهواره ای است. سریال هایی که علاوه بر اشغال کردن برنامه شبانه مخاطبان ما، صبح ها هم میهمان خانواده است و عموما تکرار این مجموعه ها هم توسط خانم ها صبح ها دیده می شوند.
خیلی منتقدان صدا وسیما این روزها براین باورند که حضور نداشتن بازیگران و کارگردانانی مطرحی مانند رضا عطاران و مهران مدیری در رسانه ملی باعث شده که تلویزیون دست به تکرار مجموعه های طنر سال های قبل بپردازد. یا اینکه مدام اصرار برتولید مجموعه تلویزیونی به ظاهر طنز«خنده بازار» تاکید کند. مجموعه ای که در ابتدای ساخت و نمایش خود تاحدودی در جذب مخاطب موفق بود. اما به مرور در دام کلیشه های رایج این گونه آثار طنز افتاد و به جای خلق کمدی های مخاطب پسند برطبق مسائل روز جامعه و خلق کمدی های موقعیت توسط بازیگران اش ، بشتر به اثری کلیشه ای تبدیل شده که فقط آثار شبکه های ماهواره ای و همچنین شخصیت های مطرح ورزشی، هنری وگاهی سیاسی را به تمسخر می گیرد. به نظر می رسد که این مجموعه هم مشکل اصلی به نام صعف فیلمنامه‌ها و داستان برای آیتم های مختلف خود دارد. تاجایی که مخاطب با دیدن سری جدی آیتم های این برنامه وشکل روایی قصه‌ها و شخصیت‌ها به تکراری و کلیشه بودن آثار پی می برد. مخاطب هر کدام از شخصیت‌ها و کارکترهای برنامه «خنده بازار» را بارها در طی یکی دوسال اخیر که این برنامه روی آنتن رفته دیده و به اشباع رسیده است. پربیراه نیست که بگوییم بسیاری آیتم های این سریال اصلاً خنده دار نیست و به نظر می رسد کارگردان و بازیگران این سریال هدفشان این بوده که به هر قیمتی مخاطب را بخندانند. در طول این سالها طنزهای متفاوت و مختلفی برای تلویزیون ساخته شده و موفق ترین آثار عموما مربوط به ساخته های مهران مدیری و رضا عطاران بوده است. در واقع نبود این دو کارگردان در عرصه ساخت طنز های تلویزیون باعث تولید آثارسطحی مانند «خنده بازار» یا تکرار سریال های رضا عطاران در قالب چند تله فیلم هستیم. آثار مهران مدیری هم در طول این سال ها به بهانه های مختلف از شبکه های مختلف روی آنتن رفته اند. نوع طنز و کمدی موجود مهران مدیری در طول این سال ها در مقایسه با دیگر مجموعه های طنزی که در این سالها تولید و روانه آنتن شده تفاوت های زیادی با سایر آثار داشته است. مهران مدیری روش جالبی در تولید آثار طنز خود دارد. مدیری وقتی سریالی طنز را تولید می کند در ادامه با استفاده از نظرات مخاطبان روند داستان آثاراش را عوض می کند و در صورت امکان از بازیگران جدید استفاده می کند. در واقع وی رنگ و لعاب تازه ای به شخصیت ها و کارکترهای خود داده و همین مساله باعث می شود تا مخاطب درادامه بهتر بتواند با مجموعه و شخصیت های قصه راتباط برقرارکند. در سریال های مهران مدیری برخلاف سایر مجموعه های طنز دیگر تلویزیون هیچ کس بازیگری به تنهایی و انفرادی نمی تواند خودش را برای مخاطب مطرح کند. همه بازیگران به همدیگر برای بالا رفتن کیفیت کار کمک می کنند. به همین دلیل است که این روزها جای خالی وی بیشتر در تلویزیوین احساس می شود.
تلویزیون به نظر می رسد که در سیاست های کلان خود در بخش تولید تله فیلم ها و سریال های خود باید تجدید نظرکند و به سمت افزایش کیفیت آثار خود حرکت کند. چون اگر این کار را انجام ندهد در آینده همین تعداد مخاطبان اندکی را برای اش باقی مانده اند را نیز از دست خواهد داد. همچنین تلویزیون به جای افزایش بی رویه شبکه های تلویزیونی باید با دعوت از فیلمنامه نویسان و کارگردانان مطرح در کنار تهیه کنندگان کاربلد و غیر کاسب در جهت جذب مخاطب برآید. ضمن اینکه تلویزیون نباید بیهوده بر یک سری مسائلی که جزو خطوط قرمز از دید عموم نیستند تاکید کند و دست تولید کنندگان آثار را حوزه های مختلف کمدی یا جدی بیهوده برای خلق آثار با کیفیت و مخاطب پسند ببندد.

یادداشت: علی یعقوبی