به گزارش خبرنگار سینمایی هنرنیوز؛ ویژه برنامه سینمایی«هفت» شب گذشته ۶ مهرماه و در بخش سوم با حضور «مسعود فراستی» منتقد و کارشناس برنامه، «اکبر نبوی» منتقد و «پرویز شیخ طادی» نویسنده و کارگردان سینما در خصوص دلائل وجود ممیزی و راه کارهای استفاده و اعمال درست آن در سینمای دفاع مقدس به روی آنتن رفت.
در ابتدای این بخش «محمود گبرلو» مجری و سردبیر برنامه اظهارداشت: ممیزی در سینمای دفاع مقدس یکی از مسائل مهمی است که مسئولان و سینماگران ما با آن درگیر هستند و ممکن است در سالای گذشته برخی مسائل قابل بازگویی نبودند اما امروزه شرایط تغییر کرده و جریانهای بزرگی در زمینه سینمای دفاع مقدس و مفهوم مقاومت رخ داده پس لزوم پرداختن به برخی مسائل احساس میشود.
در ادامه پرویزشیخطادی اظهارداشت: معتقدم که ممیزی تعریفی ندارد بلکه این اعمال سلیقه است که در سینمای دفاع مقدس لحاظ میشود. مثلا فردی نسبت به یک جریان سلیقه ای دارد اما مسئول بعدی نظر دیگری را اعمال می کند. اگر ممیزی وجود داشت تکلیف سینماگران با فیلمهایشان نیز مشخص میشد و مجموعه سلیقهها هیچ وقت نمیتوانند قانون شوند.
وی افزود: ما باید بر اساس تعاریف مشخص و درست قوانینی وضع کنیم که در آن سلیقه ها نتوانند تصمیمگیری کنند. یکی دیگر از معضلات سینمای دفاع مقدس اعمال ممیزی نرم است که از طرف نظام سرمایه وارد میشود. در اکران و تصمیمگیری برای نمایش فیلمهای دفاع مقدسی ما، مولفههای سرمایهداری دخیل هستند.
شیح طادی تاکید کرد: برای سینمای ما از حوزه اندیشه دستورات صادر نمیشود بلکه دستورات از حوزه سرمایه داری تحمیل می شوند و به نظرم اگر وزارت ارشاد رسما قانون ممیزی و خط قرمز فیلمهای دفاع مقدس را اعلام کند مشکلات رفع خواهند شد.
وی ادامه داد: متاسفانه ما منافع اخلاقی را با منافع ملی مخلوط میکنیم و زمانی که من فیلم «روزهای زندگی» را ساختم بسیاری به من گفتند چرا این فیلم را ساختی فروش نمیکند و برای اثبات حرفشان نیز بدترین زمان اکران را به این فیلم دادند. بنابراین برخی نیز منافع مالی را به جای منافع ملی قرار میدهند.
در ادامه این برنامه «مسعود فراستی» عنوان داشت: ممیزی کل سینمای ایران دو اصل بیشتر نیست و اول اصول انقلاب و دین ما و دوم دفاع از تمامیت ارضی است که نمیتوان آنها را نقض کرد. این دو اصل با وجود ظاهر کلی روشن هستند. پس ما میتوانیم فیلم ضد جنگ بسازیم اما فیلم ضد دفاع نمی توانیم بسازیم.. چون کل این اصول را زیر سوال میبرد.
فراستی یادآورشد: در اواخر دهه ۶۰ نقد دوران جنگ معنی نداشت اما الان با وجود اینکه چندین سال از دوران جنگ گذشته است چرا نباید این دوره را نقد کرد. نقد کردن به معنای زیر سوال بردن جنگ و دفاع نیست. مثلا زنان ما در این حمله ناجوانمردانه مورد ظلم قرار گرفتند اما ما هیچگاه این مسائل را بیان نکردیم. باید به این تم ها در سینمای دفاع مقدس پرداخت شود.
وی افزود: برخی از فیلمهای دفاع مقدسی به غلط ساخته شدهاند و مخاطب در آن مورد توجه قرار نگرفته است.بنابراین با سوژه دفاع مقدس به سینما آسیب میرسانند. اما چون دولت پشت این نوع فیلمهاست دغدغه بازگشت سرمایه ندارند. ژانر جنگی قطعا میتواند پرفروش باشد چون بسیاری از المانهای جذاب در آنها به کار برده میشود. نباید به اثری که مخاطب ندارد باج داد.
در ادامه این نشست «اکبرنبوی» منتقد نویسنده و سینما نیزاظهارداشت: ممیزی در سینمای دفاعمقدس وجود دارد. مثلا مرحوم ملاقلیپور همزمان با فیلم درخشان «سفر به چزابه» فیلم «نجات یافتگان» را هم ساخت که ۴ سال توقیف شد و بعد از آن هم با اعمال ممیزی و با نام «از نفس افتادگان» توانست اکران شود. پس ممیزی وجود دارد اما بدون تردید این سلیقهها هستند که ممیزی میکنند.
نبوی ابرازداشت: تا زمانی که سینمای کشور قانون نداشته باشد نمیتوان چارچوبی برای ممیزی قائل شد. به همین دلیل است که با تغییر مدیریت سلیقهها هم عوض میشود و به این نکته که در سینمای دفاع مقدس ممیزی پیش از تولید و قبل از نگارش طرح هم وجود دارد کمتر توجه میشود. این نوع ممیزی خطرناکتر است و متاسفانه این ممیزیها تا جایی پیش رفته که ضرورت پرداختن به موضوعات دفاع مقدس در حال از بین رفتن است.
وی یادآورشد: سینمای دفاع مقدس باید کارشناس و متخصص خودش را نداشته باشد. نباید به هر کسی اجازه داد در این حوزه فعالیت و اظهار نظر کند. برای حضور در این زمینه باید صلاحیت اخلاقی فرهنگی داشت. مهمترین مشکل در ممیزی سینمای دفاع مقدس این است که به برآیند اهمیت نمیدهد بلکه تنها روند قصه را در نظر میگیرد.
این منتقد سینما تصریح کرد: باید مراقب باشیم یک اثر فرهنگی خوب را در یک مقطع زمانی محدود نکنیم. برخی آثار در طول زمان تاثیر خود را بر جا میگذارند. همچنین قرار نیست در یک اثر دفاع مقدس همه مسائل و نکات هشت سال جنگ لحاظ شود. محدود کردن مضمون و موضوع نیز یکی از ممیزیهای ناخواستهای که اعمال میشود. سینمای دفاع مقدس نباید محدود به چند موضوع شود.