شیرچی به بهانه نمایشگاه نقاشی- خط در فرهنگسرای نیاوران در گفتگو با هنرنیوز:
ترجیح میدهم شعرهای آثارم امیدوار کننده باشد تا تلخ
«اسرافیل شیرچی» که آثارش را از جمعه، ۵ دی در گالری شماره ۱ فرهنگسرای نیاوران به نمایش گذاشته است، در گفتگو با هنرنیوز به تاثیر اقلیم و فرهنگ سرزمین مادری در آثار هنرمند اشاره کرد.
تاريخ : شنبه ۱۳ دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۲:۵۶
او با اشاره به پیچیدگیهای زندگی امروز، بر اشاعه زیباییها در جهت آسودگی ذهن جوامع تاکید کرد و همچنین لزوم آشنا ساختن نسل جوان با سنت گذشتگان را نیز یادآور شد. مشروح این گفتگو را با هم میخوانیم:
ویژگی بارز آثار شما تنوع رنگ و استفاده از رنگهای گرم در آنها است. چه عاملی باعث میشود که در آثارتان از رنگهای متفاوت استفاده کنید؟
این ویژگی در کار من از رنگهایی که در اقلیم و سرزمینم وجود دارند میآید. در این سرزمین، خورشید همیشه تابان است و من از رنگهایی که در کاشیها و فرش ایرانی نمایان هستند، الهام میگیرم. من با استفاده از معماری و فرش و تلفیق نگارههایی که در سرزمینم است سعی میکنم خطم را جان ببخشم و شاید کارهایم از این جهت متمایز باشد. خصوصا که ما در دورهای زندگی میکنیم که اندیشههای نسل نو بیشتر به سمت رنگ و فضاهای متنوع متمایل است.
زادگاه شما شهر بابل، از مناطق سرسبز کشور است. چه میزان از این الهام را مرتبط با زادگاهتان میدانید؟
شکی نیست که انسان به زادگاهش وابسته است و به ریشههای حسی و معنوی خود دلبستگی دارد. مسلماً احوالات کسی که در چهارباغ اصفهانزاده میشود با کسی که متولد خطه سرسبز مازندران است تفاوتهایی دارد. یکی معماری ناب دوره صفویه را میبیند و دیگری رقص زیبای شاخهها را، که از یک سمت به ماه میرسد و از سمت دیگر به زمین سلام دارد. احساسم این است که هنرمند از محلی که در آنزاده میشود بیتاثیر نیست، ولی احوالات هنرمند در دورههای مختلف کاملتر و وسیعتر میشود. حال و هوایی که یک هنرمند در اقلیم زادگاهش دارد پیوسته گستردهتر میشود و در نهایت به پهنای فرهنگ و مدنیت کل کشور درمی آید. در این مرحله هنرمند سعی میکند که از گوشه و کنار سرزمینش مجموعهای دست چین کند تا بتواند گنجینهای الهام بخش در چنته داشته باشد.
اشعاری که در این مجموعه از آثارتان به کار بردهاید از چه تفکری میآیند؟
من از فردوسی بزرگ، مولانا، حافظ، سعدی، خیام، باباطاهر همدانی و دیگر شاعران فارسی زبان وام جستهام؛ ولی با توجه به اینکه ما در روزگاری تلخ و تند زندگی میکنیم و ماشینیزم زندگیمان را فراگرفته است، ترجیح میدهم شعرهایی را برای کارم انتخاب کنم که امیدوار کننده و نشاط آور باشند تا روان آدمی با دیدن نرمی و قوسهای نستعلیق و شکسته نستعلیق آرام گیرد.
خلق این مجموعه از نقاشی- خط که در حال نمایش در فرهنگسرای نیاوران است را از چه زمانی آغاز کردید؟
آثار این مجموعه از سال ۸۷به مرور کار شدند و سعی کردم از نقاشی-خطهای خلق شده در هر سال، پنج یا شش اثر برای مجموعه انتخاب کنم، زیرا به دلیل سفرهای خارجی و نمایشگاههایی که در خارج از ایران داشتم، فرصت خلق پیوسته آثار را نیافتم. البته بیان این نکته ضروریست که در نمایشگاههایی که خارج از ایران برگزار میشوند بردن کارهای دو یا سه متری امکان پذیر نیست و یا بنا به مبانی فرهنگی و زبانی ملل مختلف، مثلا کشورهای حوزه خلیج فارس، بهتر است آثار با اشعار شاعران عرب و قرآن کریمکار شده باشد.
دلیل شما برای انتخاب ابعاد بزرگ درکارهایتان چیست؟
من هنرمند دوره صفویه نیستم و نمیتوانم مانند هنرمندان دوره صفوی بیاندیشم در یک کاغذ کوچک یا یک دفترچه کار کنم. من هنرمند دوره مدرنیته هستم که با تحولات، تکنولوژی، بناها، علوم و ساختارهای عظیم همراه است و این عظمتحتی به مسائل معنوی و هنری عصر ما نیز وارد شده استو هنرمند باید میدانش را بزرگتر کند. زمانه ما میطلبد که هنرمند در ابعاد و حال و هوایی بزرگتر دست به خلق اثر بزند و دیوارها را پر کنید از زیباییها، از اشعار مولانا، حافظ و از سماع کلمات. چرا که چنین فضایی میتواند برای بشر امروز بسیار آهنگین و دلنواز باشد.
به عنوان خالق آثار این مجموعه وجه اشتراک نقاشی-خطهای نمایشگاه را چه میدانید؟
این مجموعه یک سفره گسترده است و میتواند شامل هر نوع سلیقهای باشد. چند مرغ بسم اله، چند خط کلاسیک، چند کار مدرن! اما وقتی هنرمند ۶سال نمایشگاه نگذاشته و مروری بر آثار این سالهایش دارد، طبیعتا حال و هوای کارها به هم نزدیک هستند؛ مثلا در آثار این مجموعه، از طرفی باروحیه سنتی هنر صفوی مواجه میشویم و از طرف دیگر احوالات مدرنیته در نظرمان جلوه میکند. ولی از آنجا که کارها با فاصله زمانی کمی به قلم رفتهاند و همچنین در فضای مدرنیته آنقدرها از فضای سنتی فاصله نگرفتهاند، روحشان به یک چشمه متصل است. نسل نوی ما در تلاطم دنیای تکنولوژی قرار دارد و باید بتواند سنتهای نیاکانیاش را در کنار هنر مدرن درک کند.
به اعتقاد من در مجموعهای مثل مجموعه نیاوران انتخاب آثار باید به گونهای انجام میشد که احوالات روحی و رنگی کارها به هم نزدیک باشد ولی در عین حال آثار این نمایشگاه یک سفره گسترده است؛ ممکن است یک تابلو با شعری ازسهراب سپهری، و دیگریبا شعر حافظ تصویر شده باشد ولی بازهمان شعر سهراب یا فریدون مشیری یا سایر شاعران مدرن اتصالی به گذشتههای شیرین و رنگین و وزین ما دارد.
گفتگو: غزال حسین خانی