شبکه‌های مختلف تلویزیونی مدتی است سریال‎های ترکی و کره‌ای را روی آنتن می برد، سعید الهی کارشناس رسانه با تاکید بر اینکه رسالت فرهنگی سیما پخش اینگونه آثار نیست، گفت: این عملکرد در آینده تنزل سواد بصری و رسانه‌ای مخاطب را در پی خواهد داشت.

به گزارش هنرنیوز، سازمان صدا و سیما از اواخر آذرماه سریال کره‌ای «خانواده شاد» را روی آنتن شبکه دو و از اوایل دی ماه سریال ترکیه‌ای «قلب های شکسته» را روی آنتن شبکه پنج برد.
این در حالی است که هم اکنون سریال کره ای «اوک نیو» نیز با ژانر تاریخی مدتی است از شبکه سوم سیما هر شب در حال پخش است.
اینکه چرا رسانه صدا و سیما تصمیم گرفته با توجه به بودجه و درآمد خود و به جای تولید داخلی و همچنین پخش آثار فاخر کشورهای دیگر، تولیدات ضعیف کشورهای ترکیه و کره را تهیه کرده و صرفا فقط به خاطر پرکردن آنتن شبکه ها، این مجموعه ها را پخش کند، سئوالی است که مسئولان صدا وسیما باید به آن پاسخ دهند.
یکی از وظایف این سازمان ارتقای سطح فرهنگ مخاطب است که این روزها صدا و سیما با این انتخاب ها نشان می دهد توجهی به آن موضوع ندارد.

** تنوع زیاد، اما کیفیت چه شد؟
سالها است که مخاطبان تلویزیون متوجه شده اند سطح کمی و کیفی مجموعه‌های تلویزیونی صدا و سیما به شدت پایین است، به همین دلیل سریال های ایرانی را پس زده و پای شبکه های ماهواره ای نشسته و مخاطب سریال های ترکیه ای شدند.
موضوع پر مخاطب شدن سریال های ترکیه ای در ایران تا حدی پیش رفت که کارشناسان در این باره شروع به انتقاد از رسانه صدا و سیما کردند، در همین راستا چندی پیش علی عسگری رئیس صدا و سیما اعلام کرد که باید این رسانه، تولیدات خود را درحیطه سریال سازی زیاد کند تا بتواند مخاطبان خود را دوباره به دیدن سریال های ایرانی ترغیب کند.
با این تصمیم، بیش از دو ماه است که صدا و سیما هر شب سریالی را به روی آنتن برخی از شبکه‌های خود می برد اما باز هم کارشناسان حوزه رسانه و حتی برخی بازیگران و سریال سازان اعتقاد دارند که تلویزیون هیچ تغییری در کیفیت سریال هایی که به روی آنتن می برد نداشته است.
این افراد معتقدند مجموعه های تلویزیونی هنوز هم با همان روش های قدیمی کارگردانی و فیلمنامه ها هنوز با همان موضوعات نخ نما شده نوشته می شوند و پایان بندی سریال ها هنوز هم برای مخاطب غیرجذاب است.
دراین میان برخی منتقدان بر این باور ند که مدیران سیما باید بدانند سریال های ایرانی در بخش های مهمی چون فیلمنامه، بازیگری و کارگردانی به شدت ضعف دارد.

** بازار داغ سریال های ترکیه ای
سریال‌سازی یک صنعت پر درآمد در کشور ترکیه است، ترکیه موفق شده است با استفاده از همین صنعت، پس از آمریکا به دومین رتبه در صادرات سریال دست پیدا کند.
تحقیقات و بررسی ها نشان می دهد ترکیه، از صادرات سریال به کشورهای دیگر در هر فصل، بیش از 20 میلیون دلار در سال درآمد کسب می کند و برای به دست آوردن این درآمد تمام تلاشش را میکند.
این در حالی است که صدا و سیمای ایران با دراختیار داشتن یک هزار و 646 میلیارد تومان بودجه در سال 97 و درآمدی که از طریق آگهی بازرگانی و پخش مسابقات فوتبال و خیلی آیتم‌های دیگر کسب می کند تاکنون نتوانسته است درعرصه سریال سازی برای مخاطبان داخل کشور، موفق عمل کند چه برسد به اینکه بتواند در عرصه جهانی در آمدزایی کند.
نرخ خرید سریال‌های ترکیه ای با توجه به ارزش فیلم نامه، بازیگرانی در آن بازی می کنند و مبلغی که برای تولید آن مجموعه هزینه شده است تعیین می شود.
در این میان خرید کارهای فاخر هزینه بالا و خرید کارهای سطحی نیز هزینه‌ای پایین تری دارد. در این میان صدا وسیمای ایران ترجیح داده است از آثار سطح پایین این کشور خریداری کرده و به روی آنتن شبکه پنج خود ببرد.

** ورود چشم بادامی ها در تلویزیون
سال ها است که سریال های کره‌ای از شبکه‌های سیما پخش می شوند.علت جذابیت این سریال ها را می توان در علاقه مردم به ژانر تاریخی و اسطوره ای، روابط عاطفی موجود در این مجموعه‌ها، توجه به سنت های اخلاقی و حتی برخی شباهت های فرهنگی جست وجو کرد.
تعدد این سریال ها در رسانه ملی گواه آن است که علاوه بر مردم، مسئولان رسانه‌ای نیز به گسترش این مجموعه‌ها روی خوش نشان داده اند.
قیمت ارزان واردات سریال در برابر ساخت آن در کشور و افزایش مراودات تجاری با صاحبان این سریال‌ها، شاید مهم‌ترین دلایل نفوذ چشم بادامی ها در تلویزیون است.
همین دلایل به همراه ضعف محتوایی و هزینه بر بودن ساخت سریال های داخلی از دلایلی است که صداوسیما را مجبور کرده تا برای سرگرم کردن مخاطبان خود سراغ سریال های کره ای بروند.
اما دراینجا باید به این موضوع توجه داشت که درون مایه سریال های کره ای به هیچ وجه با فرهنگ کشور مخاطبان ایرانی سنخیت ندارد.

**سیما با پخش این آثار از رسالت فرهنگی خود دور می شود
یک کارشناس فرهنگ و رسانه معتقد است که سازمان صدا و سیما با پخش برخی سریال های سطحی از کشورهایی چون کره و ترکیه، خواسته و ناخواسته در جهت افول رشد فرهنگی مردم گام برداشته است.
سعید الهی در گفت و گو با خبرنگارحوزه صدا و سیما ایرنا گفت: سریال‌های فعلی کره‌ای و ترکی که در حال حاضر از شبکه‌های مختلف سیما در حال پخش است به نسبت خیلی از مجموعه‌های تلویزیونی این کشورها در سطح پایین تر و ارزان تری قرار دارند.
وی افزود: کیفیت پایین این آثار به لحاظ فرم و محتوا، به تدریج موجب ترویج ذائقه ساده پسندانه در بین مردم نسبت به درک و تحلیل یک اثر هنری و تصویری خواهد شد.
وی توضیح داد: اینکه رسانه ملی به واسطه ارزان بودن یک سریال خارجی مبادرت به خرید و پخش آن می کند، بی شک در آینده ای نه چندان دور تنزل سواد بصری و رسانه ای مخاطب را در پی خواهد داشت و این دور از رسالت و شان فرهنگی این سازمان است.
الهی به نقش رسانه‌ها در ارتقای سطح بینش، تغییر رفتار شهروندان و بالطبع سبک زندگی آنان اشاره کرد و گفت: اگرچه داستان برخی از این سریال ها در نگاه اول به مفاهیم جهانی و بومی ما نزدیک است، اما عاری از نکات چالش برانگیز در اذهان بینندگان بوده و ادامه این رویه، ذهن مردم را دچار انفعال و رکود می کند.
وی افزود: انتظار می رود متولیان امرحداقل از مجموعه های خارجی با کیفیت تری استفاده کنند تا بیننده با تماشای آنها علاوه بر پر شدن اوقات فراغتش، دید قابل تامل تری نسبت به جهان و اتفاقات پیرامون خود پیدا کند.
این مدیر فرهنگی در پایان تصریح کرد: رشد فرهنگی اقشار مختلف مردم از طریق تولیدات وزین و پرمحتوا از جمله ماموریت های مهم سازمان صدا و سیما است که متاسفانه روایت های ساده و عامه پسندانه برخی از این تولیدات و غلبه موضوعات دم دستی و کم اهمیت بر اصل قصه‌ها هیچ کمکی به این رشد نخواهد کرد.