به گزارش هنرنیوز به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری مجید شاه حسینی با اشاره به منشور حضرت امام خمینی (ره) كه در سال ۶۷ تدوین شد، گفت: عجیب این است كه در ساحت عموم به این منشور كمتر توجه كرده ایم، حال آن كه شهید مرتضی آوینی از صدور اش چنان به وجد آمد كه در لبیك به آن ماهنامه سوره را راه اندازی كرد.
وی ادامه داد: هر چه در این منشور نگاه می كنیم از عرفان و زیبایی و عشق و ولایت می بینیم و ظاهرا آن چیزی كه غایب است تعریف امروز غربی ها از هنر است و اگر در دانشگاه های هنر ما این منشور لحاظ می شد باید بعد از گذشت دو دهه از صدورش به دستاوردهای فراوانی می رسیدیم. اگر بعد از ۳۴ سال كه از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد هنوز در پیچ و خم های فرمالیزم دست و پا می زنیم و هنوز غایت هنر را هنر فرمالیستی می دانیم، به نظر می رسد كه راه را نیافته ایم.
آوینی اولین فارغ التحصیل منشور هنرمندان امام خمینی (ره) بود
شاه حسینی اظهار داشت: اگر در این بیابان صعب العبور در جست و جوی طریق هستیم به نظر می رسد كه فراز و فرجام این منشور كه هر دو به خون پاك هنرمندان دفاع مقدس ارجاع می دهد كلید مشكل گشای ما خواهد بود و اگر آوینی كسی بود كه در لبیك به این منشور آن حركت پر شور را آغاز كرد باید او را اولین فارغ التحصیل بدانیم چرا كه شهادت او هم در همین مسیر قرار گرفت.
وی با بیان این كه شخصیت شهید آوینی مهجور و ناشناخته است، عنوان كرد: این روزها بازار ذكر خاطرات داغ است و هر كس از آوینی فرازی می گوید ولی فراز آوینی فرجام او بود. او آن گونه كه باور داشت زندگی را به پایان رساند و عجیب این جا است كه امروز كسانی آوینی را بدون این فرجام تفسیر می كنند.
او همچنین گفت: صد سال قبل در چنین ایامی اروپا برای ورود به جنگ آماده می شد و این جنگ در تاریخ هنر عرب هم تاثیری شگرف داشت، آن روزها وقتی كه امپراتوری های اروپایی در مقابل یكدیگر صف آرایی می كردند فرض بر این بود كه در دنیایی تكنولوژی زده، مدرن و دنیایی كه اصول اومانیزم مبانی ارتباطی و انسانی را در آن تعریف كرده و هنر هم از این مجموعه رنگ و بویی گرفته است انسان هم می تواند همه مبانی جدید را در ساحت ارتباطات، هنر و اجتماع با رضایت خود حل كند.
وی تصریح كرد: آن روز انسان ها با شجاعت تمام از هنر سخن می گفتند، قواعد تازه كشف شده ایی كه به نظر آنها فرجام و غایت معلومات بشری بود، "داروینیزم"، بشر غربی را به قدری سرمست كرده بود كه تصور می كرد می تواند این تصور را به ساحت هنر هم انتقال بدهد.
غربی ها از عالم هنر معنا زدایی كردند
شاه حسینی افزود: سیلی سخت جنگ اول جهانی موجب شد كه از خاكستر این جنگ دو مكتب تلخ اندیش دادایزم وسورئالیزم سر بر آورند و تا مدت ها انسان غربی از خو می پرسید كه با خود چه كرده است. از آنجا بود كه هنرمند مدرنیسم و بعد پست مدرنیسم همچنان همه چیز را در مجموعه ایی از نسبیت گرایی های اخلاقی و ارزشی جست و جو می كرد و هنر محصول حدیث نفس چنین هنرمندی بود.
وی با تاكید بر این كه پس از جنگ جهانی غربی ها از عالم هنر معنا زدایی كردند و خود فرم را هنر دانستند، اظهار كرد: شاید غرب در گریز از معنا و پناه بردن به قالب چاره ایی نداشت، چرا كه چنین پیشینه ایی را طی كرده بود اما پس از وقوع انقلاب اسلامی ایران كسانی كه در همین قاعده كار كردند باید پاسخ می دادند كه بر مبنای كدام تاریخچه و كدام تصور تاریخی چنین الگویی اختیار شده است؟ شاید آموزش هنر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران امری سهل تلقی شده بود و تصور بر این بود كه با ترجمه همان منابعی كه از غرب موجود است و از طریق تجارب آنها می توانیم هنری را متناسب با انقلاب اسلامی ایران طراحی و ترسیم كنیم.
تمام مبانی و اصول هنر غرب را انكار نمی كنیم
او خاطرنشان كرد: غایت نگاه ما به هنر غرب انكار و نفی همه مبانی و اصول آن نیست و نخواهد بود اما پذیرش كامل و متلق آن هم همان فرجامی را در پی خواهد داشت كه امروز به آن دچار شده ایم. كسانی تصور كردند كه هنر امری است ژنتیك و كسانی ذاتا یا هنرمند هستند و یا نیستند و حس هنرمند كه بر مبنای این توانایی درونی در او از ابتدا نهادینه شده تعیین كننده مسیر خواهد بود، از این جا بود كه نسبت هنر با حدیث نفس بسیار جدی و پر رنگ شد و كسی نپرسید كه این نفسی كه قرار است حدیث آن را شاهد باشیم تا چه حد تذكیه شده است و تا چه حد به نور جهان حق آراسته شده است.
شاه حسینی با اشاره به این كه برای داشتن هنر دینی باید هنرمند دینی تربیت كنیم، گفت: اگر فرض بر این است كه هنر مجموعه ایی است از گذاره های معنایی و شایستگی های ذاتی، بروز و ظهور این مجموعه همچنان همان دور باطل است كه طواف می كنیم.
آدرس هنر انقلاب را باید از معمار هنر انقلاب اسلامی ایران پرسید
وی اظهار داشت: آدرس هنر انقلاب را باید از معمار هنر انقلاب اسلامی ایران پرسید و باید بدانیم هنر انقلاب اسلامی ایران با مفهوم ولایت و ولایت پذیری نسبتی نزدیك و غیر قابل انكار دارد همان گونه كه هنر شیعی هم این گونه بود و هیچ ولایتی بدون تعریف مرزهای دقیق تبرا كامل نخواهد شد، كما این كه تبلا و تبرا از آغاز پیدایش نگاه شیعی با هم توام بوده اند، معنای دیگر كه قائدتا به عنوان نگاه راهگشا برای ما می تواند آغاز یك مسیر تلقی شود این است كه مفهوم بلند شهادت با هنر شیعی و هنر انقلاب اسلامی ایران پیوندی دیرینه دارد.
شهادت طلبی با خشونت نسبتی ندارد
وی در پایان گفت: در هنر انقلاب اسلامی ایران نسبتی میان آفیت طلبی، آفیت نشینی و انتخاب مسیر راحت امكان پذیر نیست و فهم ما از شهادت ضرورتا به معنای مرگ در كالبد انسانی نیست ، هنرمند دینی شهادت به جمال حق می دهد و شاهدی است كه شهادت می دهد به تجلی ذات ربوبی در ذرات عالم هستی، ممكن است زمانی به دلیل این شهادت در معرض شهادت و فیض آن هم نائل شود اما مهم این نگاه و نگرش است و قطعا این نگاه نورانی با خشونت و خشونت طلبی نسبتی نخواهد داشت.
