حمیدرضا شاه آبادی در گفتگو با هنرنیوز؛
برای آرامش روح محمد فراهانی به آموزش نقاشی قهوه خانه ای اهتمام ورزیم
پیکر بی جان محمد فراهانی آخرین بازمانده نقاشی قهوه‌خانه‌ای در میان اندوه خانواده او تشییع شد. در این مراسم که با حضور خانواده داغدار او برگزار شد؛ تعدادی از مسئولین مملکتی از جمله حمیدرضا شاه آبادی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی حضور داشتند. به همین بهانه با «حمیدرضا شاه‌آبادی» به گفتگو نشسته‌ایم؛
تاريخ : شنبه ۱۷ تير ۱۳۹۱ ساعت ۱۳:۵۸
در رابطه با نقاشی قهوه‌خانه‌ای صحبت بفرمایید و اینکه این حوزه از هنر را چگونه ارزیابی می‌کنید.
نقاشی قهوه‌خانه‌ای یکی از شیوه‌های منحصربه‌فرد ایران است و به طور جدی باید برای صیانت از این رشته هنری اقدام کنیم. البته در دو سال گذشته، یک آموزشگاه کوچک نقاشی قهوه‌خانه‌ای ایجاد شد که علیرغم حمایت‌هایی که انجام گرفت به هر دلیلی فرصت شاگردپروری در این حوزه نداشتیم. به نظر می‌آید که نسل جدید باید به سنت‌ها و به اصل و ریشه خود بازگردد. ما با زبان آن هنری می‌توانیم با دنیا صحبت کنیم که ریشه در اصالت‌های فرهنگی ما دارد. بدیهی است که اقتباس از گونه‌های دیگر باید در درجه دوم قرار گیرد چرا که درواقع مردم دنیا هنگامی که اثری را می‌بینند، می‌توانند به منهیات خالق آن اثر پی ببرند. مخاطبان می‌توانند به سبک زندگی، محیط و شخصیت پدیدآورنده اثر که در آن محیط رشد کرده و شکل
” ما نمی توانیم نقاشی قهوه خانه ای را حتی به شکل گلخانه ای آن از دست بدهیم “
گرفته پی ببرند. بنابراین امکان ندارد یک اثر هنری در خلاء شکل بگیرد. همچنین معتقدم که اگر بخواهیم روح مرحوم محمد فراهانی با آرامش به خاک سپرده شود، قطعاً باید به موضوع آموزش نقاشی قهوه‌خانه‌ای اهتمام ورزیم.
هنوز ریشه‌هایی از اینکار برای برگزاری این رشته آموزشی وجود دارد اگرچه استاد پیشکسوت، مرحوم محمد فراهانی، که من چندین بار خدمت ایشان رسیده بودم و ایشان محبت و مهربانی خاصی داشتند و همیشه به این موضوع با دغدغه نگاه می‌کردند. در هر حال گرچه ایشان دیگر در بین ما نیستند، ولی می‌بایست این رشته را با تقویت آموزش نقاشی قهوه‌خانه‌ای ادامه دهیم.
انصافاً از خود جامعه رسانه‌ای به طور جدی می‌خواهم در فراخوانی که برای این آموزشگاه زده می‌شود، جریان‌سازی کنند. ما نمی‌توانیم این هنر را حتی به شکل گلخانه‌ای آن از دست دهیم. حداقل انتظار این است که چهره‌هایی را داشته باشیم که به شکل گلخانه‌ای این هنر را حفظ کنند. در ابتدای انقلاب، اتفاق‌های خوبی افتاد، حتی به این سبک فرازهایی از انقلاب به تصویر کشیده شد؛ حوزه‌های جدیدی به این سبک و سیاق به تصویر کشیده شد.
در هر حال، این اولین گام است و انشاء‌الله درباره مرحوم محمد
” آثار محمد فراهانی سند مکتوب حوزه هنر نقاشی قهوه‌خانه‌ای است و به عنوان یک سند ماندگار باید در تاریخ هنری کشور ما بماند. “
فراهانی و خانواده محترمش نیز هر کمکی از دستمان بربیاید کوتاهی نخواهیم کرد.
برای تابلوهای محمد فراهانی نیز برنامه‌ای دارید؟ در زمینه خرید تابلوهای این مرحوم اقدامی صورت خواهد گرفت؟ قطعاً بستری را فراهم خواهیم کرد که با کمک خانواده ایشان، آثار وی و آن بخشی از آثارش که باید حالت گنجینه‌ای پیدا کند به نحو گنجینه‌ای خود ما خریداری کنیم؛ و آن بخشی که امکان فروشش در فضاهای کارشناسی شده هست، با نظر اهل فن اینکار صورت خواهد گرفت. در مجموع ما، مخصوصاً با استفاده از ظرفیت یک دهم درصدی با کمک خانواده وی، در حد امکانات و توان و مقدورات خود اینکار را انجام خواهیم داد. گرچه تا به حال از ایشان آثاری را داشتیم و در حال حاضر گنجینه‌های ما آثاری را از ایشان دارند، اما به هر حال آثار ایشان سند مکتوب حوزه هنر نقاشی قهوه‌خانه‌ای است و به عنوان یک سند ماندگار باید در تاریخ هنری کشور ما بماند.
خانواده این مرحوم حق بیمه یا مستمری ایشان را که دریافت می‌کردند، همچنان دریافت خواهند کرد؟ هیچ‌گونه امکاناتی که تا به حال بوده، قطع نخواهد شد و این رویه ادامه خواهد داشت. من اطلاعات جزئی از این موضوع ندارم ولی بحث مستمری ایشان را دنبال خواهیم کرد. درواقع چیزی که تردیدی در آن نیست، این موضوع است که قطعاً ایشان چهره نامدار و درجه یک هنری جامعه هستند و چهره‌های درجه یک ما بعد از فوتشان نیز، آن امکاناتی که برایشان قائل بودیم؛تا زمانی که نسل اول خانواده وی در حیات باشند ادامه پیدا خواهد کرد.
