نگاهی بر تالیفات نظری حوزه دین؛
کتاب «اسلام از آغاز تا امروز» و ماهیت شناسی تاریخی اسلام
کتاب «اسلام از آغاز تا امروز» نوشتهی «اکبر احمد»، صاحب کرسی ابن خلدون در مؤسسه مطالعات اسلامی و استاد روابط بینالمللی در دانشگاه واشینگتن، با ترجمهی «اردشیر اشراقی» توسط انتشارات علمی فرهنگی نخست در سال ۸۹ به چاپ رسید و چاپ دوم آن در سال۹۰ به تازگی منتشر شده است.
تاريخ : شنبه ۲۸ آبان ۱۳۹۰ ساعت ۱۶:۲۵
به گزارش هنرنیوز، اکبر احمد با نگارش این کتاب تلاش کرده با بیان حقایق دربارهی اسلام و تجزیه و تحلیل زوایای گوناگون آن، به وسعت فهم و شناخت اسلام در بین اقشار گوناگون بیافزاید و ذهنیتها و باورهای غلط را از بین ببرد. او در این اثر نشان داده است که اسلام بد رفتاری با زنان، حکومت مستبدانهی روحانیان مسلمان بر جامعهی مسلمانان، توهین به دینهای دیگر و... نیست.
در فصل اول احمد با اشاره به کثرت مردم مسلمان و پراکندگی آنان به ویژه در غرب، انجام فعالیتهایی مبنی بر کاهش تنش میان اسلام و غرب را از کمک به بالا بردن درک متقابل اسلام و غرب ارزشمند میشمارد. او همچنین به رغم تفاوتهای ظاهری بسیار اسلام و دین وجوه مشترک آنها و ارزشهای ژرفتر و پایاتر مشابهی چون توجه به معرفت، عدالت، شفقت با محرومان، زندگی سالم خانواده و لزوم اصلاح دنیا را مهم قلمداد میکند.
احمد در این فصل به مباحثی تحت عنوان «کلید گشودن دروازهی جامعهی اسلامی» و توضیح برخی واژههای بنیادین مانند امت، جهاد، فتوا، شیخ، آیتالله که گاه نا بجا و اشتباه به کار میروند، نیز پرداخته است.
نویسنده در فصل دوم به چیستی اسلام پرداخته و شرح زندگانی پیامبر اسلام را سر آغاز مبحث خود قرار داده است. احمد در ابتدای فصل آورده است: «برای شناخت اسلام، پی بردن به سرشت پیامبر اسلام و قرآن، کتاب الهی آن، بسیار ضروری است.» وی همچنین با توجه با اهمیت شناخت پیامبر اسلام، پرسشهایی پیرامون شخصیت، زندگی اجتماعی، پیام ایشان، تأثیر ایشان بر تاریخ و زندگی کنونی ما را بی پاسخ نگذاشته است. نزول قرآن و ارکان اسلام، تقویم اسلامی و تفاوتهای شیعه و سنی از دیگر مطالب این فصل هستند.
در فصل سوم، وی به درون تاریخ اسلام پا نهاده تا درک بهتری از اسلام را ارائه دهد. او ابتدا از روزهای شکوفایی عربان و روزگار شکوهمند اسپانیا سخن گفته و بعد امپراتوریهای عثمانیان، صفویان و گورکانیان و نیزارتباط و تأثیر این امپراتوریها بر ترکیه و ایران و پاکستان را مورد بررسی قرار داده است.
فصل چهارم به بررسی جنبهها و تفاوتهای کشورهایی از اسلام اختصاص دارد که به مدرنیته چنگ زدهاند. احمد دربارهی هویت اصلی حکام چنین کشورهایی مینویسد: «بسیاری از حاکمان آنان دست نشاندهی غربند و حقوق اقتصادی و سیاسی آنان هنوز تحت تأثیر غرب قرار دارد. اما، به رغم همهی موانع موجود، کشورهای بسیاری، از جمله مصر، ترکیه، ایران، پاکستان و بنگلادش سرسختانه در مسیر دموکراسی قرار دارند و هر یک میکوشند تا به شیوهی خود و با تشویق هنر و گفتگوی آزاد، جامعهای مترقی بساند.» وی در ادامه نگاهی به سه کشور مهم اسلامی یعنی ایران، ترکیه و پاکستان کرده و در ادامه موضوعات عمومی و معضلات عمدهی مسلمانان در خصوص مدرنیته که مشتمل بر نقش دموکراسی، زندگی خانوادگی، ازدواج، پوشش و لباس است را مطرح میکند.
در فصل پنجم بر خلاف فصل چهارم نگاه نویسنده به مسلمانانی معطوف است که در کشورهایی به سر میبرند که اکثر جمعیت آنان مسلمان نیستند. و فصل هفتم اسلام در عصر رسانههای غربی مورد بررسی قرار گرفته است.
چاپ دوم کتاب «اسلام از آغاز تا امروز» نوشتهی «اکبر احمد»، با ترجمهی «اردشیر اشراقی» توسط انتشارات علمی فرهنگی در ۳۶۹ صفحه و شمارگان ۲۰۰۰ نسخه، با قیمت ۸۵۰۰ تومان منتشر شده و در دسترس علاقمندان قرار گرفته است.