نگاهی بر بخش عکس جشنوارهه نرهای تجسمش فجر؛
نور تجلی هنر قدسی
بخش عکاسی جشنواره هنرهای تجسمی فجر در حال برگزاری است. به همین بهانه نگاهی به بخش « جلوه های تجلی نور در هنر قدسی» میپردازیم.
تاريخ : جمعه ۱۲ اسفند ۱۳۹۰ ساعت ۱۷:۱۹
عکاسی فرآیندی است که از پس آن انسان توانست جهان را به تسخیر خویش گیرد و طبیعت پیرامون را در بر صحنهای ساکن محبوس کند. انسان در سر گذر خود در جهان زیست همواره در پی کشف حقایقی پنهان بوده و از این روی از تمامی ابزار خویش برای به دست آوردن تجربیات تازه بهره گرفته است. هنر یکی از خواستگاههای خلاقیت بشری است. هنر تصویری از تمامی آمال یک قوم است امروزه نیاز انسان به آرامش نهفته در هنر بر هیچ کس پوشیده نیست. ازین رو رسالت هنرمند درک زیبایی از طبیعت و آشنا کردن مخاطب با آن است.
این مهم از آن جا ارزشمند به نظر میآید که بدانیم هنر از معدود ابزارهای بشر برای یافتن آرامش است. در جهانی که هر لحظه صدها آینده صوتی و تصویری و هزاران سختی از زندگی اجتماعی به انسان هجوم میآورد آرامش یافتن حتی برای دقایقی کوتاه برای بشر از ارزش بسیاری برخوردار است.
از سوی انعکاس جلوههای پنهان یک پدیده یا رویداد اجتماعی هنرمند را موظف به بیان میکند و ازین روی میتوان هنرمند را روشنگر راه بشر دانست.
جلوههای نور همواره از موراد مورد توجه هنرمندان برای بیان بصری بوده است. نور به واسطه جلوههای متفاوت و شکوه ویژه بر پدیدههای پیرامون بیش از ۷ قرن است که مورد توجه هنرمندان قرار گرفته و در روزگار معاصر به نقطه عطف هنر مدرن بدل شده است.
نور به واسطه آنکه جسم را از طبیعت مورد انتظار مخاطب فاصله میدهد؛ برای هنرمند به ابزاری برای بیان موضوعات بدل شده است.
نور در هنر اسلامی ابزاری برای درک عظمت قدسی است. شیشههای رنگین بناها و پنجرههای مشبک پر نقش و نگار شاهدی بر این مدعاست که نور در سراسر تاریخ هنر اسلامی مورد توجه هنرمندان قرار گرفته است. از سوی دیگر به باور ایرانیان باستان نور مظهر و جلوه گاه ربوبیت است. از این رو نگرش ایرانی به نور خود جای بحث و تحقیق بسیار است.
تجلیات نور در هنر قدس موضوعی است که به حق برای بخش عکس جشنواره هنرهای تجسمی فجر انتخاب شده است. این موضوع بسیار مرتبط با روح ایرانی و اسلامی است و به همین سبب پرداختن به آن خالی از لطف نیست.
در آثاری که به همین بهمن در جشنواره به نمایش درآمدهاند نکتهای جلب توجه میکند و آن این است که عکاس ایرانی نور را در تمام وجوه هستی به نظاره نشسته است و هدف او تنها متوجه معماری قدس نشده است.
تصویر نور بر درخت برهنه و در موج درخشان آسمان از این نگرش حکایت دارد اثر داوود عامری شاید به سبب نشان دادن درخت به عنوان جلوه هنر قدس حایز اهمیت است.
در اثر دیگر که تصویری سایه مانند از یک گنبد را به نمایش گذاشته است با برخوردی متفاوت مواجه هستیم.
در اینجا هنرمند عکاس پنجره میانی یک گنبد را جلوه گاه نور قرار داده و به شکلی سادهتر و سهل و ممتنع از نور بهره گرفته است. گرچه اثر «مهرآوران» به سبب داشتن مبانی درست و جای گیری درست عناصر ارزشمند است. لیکن نباید از یاد برد که هنرمند باید به واسطه بیان تازه و دور از ذهن عوام از آنها ممتاز باشد.
نوع دیگر از بیان در این آثار بیان محمود بازدار از نور است. نماز یک جانباز