نشست تخصصی بررسی شبکههای اجتماعی زرد، عصر امروز، ۶ بهمنماه با حضور حسن گوهرپور، منتقد و کارشناس فضای مجازی در فرهنگسرای فنآوری ارتباطات برگزار شد.
گوهرپور با اشاره به چگونگی شبکههای اجتماعی اظهار کرد: وبلاگها نسل اول این ارتباطات بودند که کاربر میتوانست مطالب خود را در آن ثبت و منتشر کند، اما اشکال اساسی به این وبلاگها وارد بود و آن اینکه کاربر نمیتوانست به صورت آنلاین با مخاطب در ارتباط باشد. بنابراین این تکنولوژی به مرور زمان تکامل پیدا کرد و فضا دارای جذابیتهای بیشتری شد به این معنا که شبکههای اجتماعی روی کار آمدند و همه کاربران در یک لحظه به صورت آنلاین میتوانستند به تبادل ارتباطات بپردازند.
وی افزود: این پرسش مطرح است که چرا شبکههای اجتماعی که مورد علاقه گروههای مختلف قرار گرفتهاند، همچنین کاربران چه علاقه و سلیقهای دارند و قصد دارند آن را به اشتراک بگذارند. در واقع جهان سرمایهداری و کشورهایی که علاقهمند به گسترش فکر هستند براساس این علائق و سلائق برنامهریزی میکنند وکشورهایی که سرمایه و قدرت بیشتری دارند دیگر کشورها را زیر مجموعه خود قرار میدهند.
این کارشناس شبکههای اجتماعی تصریح کرد: آمریکا و اروپا از طریق شبکههای اجتماعی هم فکرشان را گسترش میدهند و هم وارد بازار کار شدهاند شاید در گذشته حمله میکردند اما امروزه وارد بازی سنتی فکر شدهاند به این معنی که علائق ایرانیها را شناسایی کرده و براساس آن علائق برنامهریزی فکری میکنند.
وی بیان کرد: کاربران ایرانی هم از آنجا که در شبکههای اجتماعی احساس امنیت میکنند با هویت پنهان و واقعی به انتشار مطالب و حضور فعال میپردازند. همچنین باید این موضوع را مد نظر قرار دهیم که آنها چه دلسوزی میتوانند برای ما داشته باشند تا چنین فضای رایگانی را در اختیار علائق و نیازهای ما قرار دهند.
گوهرپور اظهار کرد: اگر مروری بر پیشنهادهای شبکههای اجتماعی در حوزه کتاب و موسیقی داشته باشیم متوجه میشویم که درصد اندکی از این پیشنهادات براساس سنتهای بومی و مذهبی ما قرار دارد.
وی افزود: نزدیک به ۲۴ شبکههای پرطرفدار در دنیا وجود دارد که برخی از آنها به یافتن همکلاسیهای قدیمی و برخی دیگر ساکنین اروپا و برخی دیگر اروپاییهای سیاهپوست و برخی هم مربوط به حوزه سینما میشود.
این منتقد تصریح کرد: هر کاربری که صفحه شخصی را در فیسبوک انتخاب میکند هر آنچه که مینگارد آلبومی از شخصیت اوست بنابراین باید توجه داشته باشیم که چه مطالب و عکسهایی در این صفحه شخصی قرار میدهیم و به این پرسش بیندیشیم که چرا باید آلبومهای خانوادگیمان را در اختیار فضایی قرار میدهیم که آن را نمیشناسیم.
وی یادآور شد: یکی دیگر از کارکردهای شبکههای اجتماعی سرگرمی است و این موضوع خطرناکترین کارکرد شبکهها به شمار میرود چرا که کاربر بدون هدف وارد چنین فضایی میشود و دیگر هدایتگر دست خودش نیست بلکه اهداف پشت پرده شبکه او را به هر سو جهت میدهد.
این کارشناس بیان کرد: بسیاری از کاربران با اهداف فعالیتهای تجاری و بازرگانی وارد شبکههای اجتماعی میشوند و ما باید حواسمان باشد که وارد این بازی نشویم. همچنین در درون شبکههای اجتماعی شبکههای کوچکتری همچون کمپینها تشکیل میشود، برای مثال زمانی که بنایی به خطر میافتد این کمپینها فعالیت جدیشان را آغاز میکنند.
وی با اشاره به اینکه حریم خصوصی افراد با ملیتهای مختلف، متفاوت از یکدیگر هستند، گفت: بنابراین مقدمات حریم خصوصی فرهنگ عمومی، سنت و دین است که اجتماع اینها حریم فردی و عمومی ایجاد میکند که در ملتهای مختلف متفاوت از یکدیگر است و برخی از شبکههای اجتماعی مبنا را بر تعقیب این حریم میداند.
گوهرپور اظهار کرد: نقض حریم خصوصی را به عنوان یک موضوع جدی بیندیشیم و شرایط سیاسی اجتماع و کشور را در نظر داشته باشیم، به این معنا که بدانیم چه کسی میخواهد این فرهنگ و سنت ما را تغییر دهد و اهداف پشت پردههای شبکههای اجتماعی را دریابیم.
وی افزود: ممکن است بگوئیم که ما نقشی در این مسائل نداریم اما باید بدانیم که همه ما در یک کشتی هستیم و حداقل باید تلاش کنیم تا پارو بزنیم، هر کس به اندازه خود باید جهان را تکان دهد، زمانی که وارد فضای مجازی و شبکههای اجتماعی میشویم قدر تأمل بیشتری داشته باشید.
گوهرپور با اشاره به سرقت و جهل هویت گفت: زمانی که وارد فضای شبکههای اجتماعی میشویم باید روحمان با جسممان تعادل داشته باشد تا زمانی که مطلبی را میخوانیم تحت تأثیر آن قرار نگیریم، بنابراین موضوع هویت به ارتباط روح و جسم کاربر بستگی دارد و این ارتباط است که کاربر را به عنوان انسان عاقل، ناطق و فرهیخته معرفی میکند.
وی در پایان یادآور شد: شبکههای اجتماعی و خارجی به دو دلیل فعالیت میکنند، ایرانیها بیشتر به دلیل مباحث اقتصادی و تجاری و خارجیها به دلیل مباحث ایدئولوژیک و اقتصادی یعنی آنها هم به انتقال فکر میاندیشیند و هم از این طریق پول به دست میآورند.