پوران فارغ التحصیل سینما با گرایش کارگردانی از مدرسه عالی تلویزیون و سینما است. وی به عنوان فیلمساززن سینمای ایران در اکثرآثاری که تاکنون برای سینمای ایران ساخته تلاش کرده که به زندگی زنان ودخترانی بپردازد که دچار آسیبهای اجتماعی شده و در زندگی خود لطمات روحی و روانی عمیقی را باید تجربه کنند. در واقع درخشنده به زنان به عنوان قشر آسیب پذیر جامعه و کسانی که بیشتردر معرض خطر نگاه میکند درخشنده که عضو انجمنهای فیلمسازان زن آمریکا، کارگردانان مستقل آمریکا و مرکز بینالمللی فیلم کودکان و نوجوانان یونسکو نیزهست، بعد از زنان درعمده آثارخود به بحرانهای اجتماعی و مشکلات کودکان و نوجوانان به خصوص دخرتان نیز در آثار خود پرداخته است. پدیدههایی مثل اعتیاد در زنان، مردان و کودکان ایران، مواد مخدر، بزهکاری کودکان ونوجوانان، فرار دختران از خانه، طلاق، ازدواج، مهاجرت، فقر فرنگی، مشکلات اقتصادی و کمبود عاطفی و روحی و روانی خانواده از جمله ویژگیهای فیلمهای درخشنده در طول این سالها در سینمای ایران بوده است. وی تا کنون فیلمهایی مانند: خوابهای دنباله دار، بچههای ابدی، رویای خیس، شمعی در باد، عشق بدون مرز، زمان از دست رفته، عبور از غبار، پرنده کوچک خوشبختی و رابطه را برای سینمای ایران ساخته و این روزها هم فیلم سینمایی «هیس دختران فریاد نمیزنند» که سال گذشته در سی و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر سیمرغ بهترین فیلم از نگاه مخاطبان را دریافت کرده است حال اکران عمومی در سینماهای کشور است.
درخشنده در این فیلم به معضلی جدید در خصوص دختران میپردازد. نقش خانواده و کارکردهای آن در رقم زدن سرنوشتی خوب برای اعضای آن و همچنین پیشگیری از معضلات اجتماعی و رسیدن به آرامش و در نتیجه رقم زدن آیندهای درخشان از ویژه گیهای این فیلم دخترانه است. خانواده در این فیلم از جایگاه و اهمیت بالایی برخودار است و فیلم گواه این نکته بسیار مهم است که هیچگاه یک خانواده اعم از پدر یا مادر نباید نسبت به زندگی فرزندان خود به خصوص دختران بیتفاوت باشند. دخترانی که در جامعه ما نسبت به پسران که آسیب پذیرترهستند و در صورت به وجود آمدن مشکلی عاطفی امکان دارد تا آخر زندگی خود دچار بحرانهای روحی و روانی شدیدی شوند.
درخشنده دردهمین فیلم سینمایی خود زندگی دختری به نام «شیرین» را با بازی «طناز طباطبایی» روایت میکند. دختری که دو بار تا آستانه ازدواج پیش میرود؛ اما هر بار ازدواجاش به واسطه حوادثی که خوداش عامل اصلی رقم زدناش به خاطر مشکلات روحی و روانی است، کنسل میشود، تا اینکه در سومین مراسم ازدواجاش با بحرانی بزرگ و خطرناک مثل قتل مواجهه میشود. حالا دیگر شیرین به خاطر قتل مجبور است نه تنها قید ازدواج را بزند بلکه مجبور است مرگ را هم با واسطه اعدام بپذیرد. در این فیلم مخاطب با خانوادهای مواجه میشود که به ظاهر در کنار همدیگر دریک خانه زندگی میکنند اما وقت کافی برای گوش سپردن به مشکلات همدیگر را ندارند، به همین دلیل کمتر همدیگر را میبینند و به واسطه همین کم دیدن کمتر هم میتوانند با همدیگر درد و دلی داشته باشند. فیلم برای نکته مهم تاکید میکند که تنها وطیفه پدر و مادر در مقابل فرزندان خویش تامین نیازهای مالی و رفاهی آنها نیست. فرزندان نیاز به دیده شدن ازطرف والدین خود دارند. نیاز به این دارند که والدین با آنها سخن بگویند و از مشکلات روحی و روانی آنها آگاه شوند. اگر این اتفاق نیافتد به آسیبها و بحران عاطفی و اجتماعی بزرگی در زندگی کودکان و نوجوانان اتفاق میافتد. وآن اینکه فرزندان با بیاعتمادی به والدین خود برای حل مشکلات خود به محیطی مثل خیابان یا محافل خطرناک پناه میبرند و درست فاجعه همین جا اتفاق میافتد و آنها لطمات روحی و عاطفی شدیدتری را تجربه خواهند کرد. حال به نظر میرسد بعد از خانواده، محیط مدرسه میتواند جایگزین معقولانه تری برای حل مشکلات باشد، اما اگر معلمان و مدیران در مدارس هم شرایط حل مشکلات را فراهم نیاورند، کودک یا نوجوان قطعا در معضلات اجتماعی غرق خواهد شد.
درخشنده در آخرین ساخته خود با ورود به زندگی دختران نوجوان و جوان به بحرانهای روحی و روانی آنها میپردازد و به خانوادههای ایرانی هشدار میدهد که اگر لحظهای از کودکان و نوجوانان خود در زمان رشد و بالندگی غفلت کنند، اما امکان دارد که با اتفاق ناخوش آیندی زندگی آنها در زمان جوانی و بزرگسالی نابود شود. فیلم شاید برای اولین بار باشد که به موضوع تعرض به کودکان و تبعاتاش نیز میپردازد. فیلم ازسویی به بیتوجهی، سهلانگاری پدر و مادر شیرین هشت ساله میپردازد که بدون توجه به نیازهای روحی و روانی او به دنبال زدگی خود هستند و نمیتوانند برای او وقت و انرژی کافی صرف کنند و به همین دلیل در غفلت و خواب آنها واقعهای تلخ و جبران ناپذیر برای او رقم زده میشود. تاجایی که شیرین باید تاوان آن این زخمهای چرک و کثیف را تا سالها بر روح، روان و زندگی خویش تحمل کند. زخمهایی که رهایی و فرار از آن ممکن نیست و همه زندگی او را از کودکی و نوجوانی تا جوانی و تشکیل زندگی تحتالشعاع خود قرار داده وزندگی فرد را نابود کند.
یادداشت: علی یعقوبی