به گزارش هنرنیوز؛ آیین بزرگداشت زنده‌یاد زاون قوکاسیان، پژوهشگر و منتقد سینما عصر امروز جمعه ۲۲ آبان با حضور مهرداد اسکویی، مستندساز و پژوهشگر، کامران ملکی، از اعضای انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی و دبیر خانه سینما، فرید فرخنده‌کیش، مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران، محمدرضا شرف‌الدین، سینماگر و تهیه‌کننده، فرزان معظم، مدیر بنیاد سینمایی ــ پژوهشی زاون قوکاسیان در پردیس سینمایی چهارسو، برگزار شد.

در این مراسم همچنین مجید غلامی جلیسه، مدیرعامل خانه کتاب و دبیر بیست و سومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، محمد رحمانیان، نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر و همایون ارشادی، بازیگر سینما، نیز حضور داشتند.

باشگاه خبرنگاران نوشت:فرید فرخنده کیش مدیر عامل انجمن سینمای جوانان و دبیر جشنواره فیلم کوتاه با قراردادن شاخه گلی در میان وسایل زاون قوکاسیان گفت: وقتی حاصل تولید چیزی را می‌بینیم به زحماتی که در تولید آن کشیده شده پی میبریم. امروز هم با حضور شاگردان زاون می‌فهمیم که او چه کسانی را به سینما معرفی کرده است.

وی ادامه داد: امروز یکی از شاگردانش به من میگفت در بحرانی ترین شرایطم به فکر سینما و شاگردانش بود. به واسطه آشنایی من با زاون در مراسمی که حضور داشتیم و در یک جلسه ایشان از اینکه سینما در ایام شهادت امام حسین (ع) تعطیل بود ابراز ناراحتی میکرد و میگفت که چرا نباید محصولی تولید تهیه کرد که در این ایام اکران شود.

فرخنه کیش تصریح کرد: هر گاه به زاون فکر میکنم برایم یادآور لحظاتی است که در عین بغض خوشحالم.

پس از پخش یک ویدیو از زاون قوکاسیان که به همت فریبرز آهنی و طاهره امامی تولید شده بود کامران ملکی مجری برنامه از حاضران سالن خواست که به مدت یک دقیقه ایستاده زاون را تشویق کنند.

باید خوشحال باشیم که مهر او را درک کرده ایم

پس از تشویق حاضران مهرداد اسکویی فیلمساز سینما برای صحبت کردن در خصوص زاون به روی صحنه آمد و گفت: در جشنواره فجر وقتی راجع به زاون صحبت میکردم غمگین بودم و صدایم میلرزید ولی الان خوشحالم. زاون عاشق بود و با عشقش (هنرش) زندگی کرد. عده ای از شاگردانش میگفتند که با مرگ زاون ما یتیم شدیم اما در واقع هیچ کدام از ما یتیم نیستیم چون عشق و احساس زاون در ما وجود دارد.

وی ادامه داد: من به زاون قوکاسیان غبطه می‌خورم مگر می‌شود آدمی باشی که همه را دوست داشته باشی و به همه کمک کنی و زخم زدن ها را نبینی و این که تو را اقلیت بدانند نبینی و باز هم با عشق به کارت ادامه دهی. ما در جهان خود زیسته زاون قوکاسیان باقی میمانیم و باید خوشحال باشیم که مهر او را درک کرده ایم.

اسکوی عنوان کرد: تاریخ را ما میسازیم. تک تک آدم ها تاریخ را مینویسند و زاون هم تاریخ نگار هنر و خودش بود دیگر روی هیچ پوسته ای ننویسد که ما یتیم هستیم.

سپس برای تقدیر از زاون قوکاسیان،فرید فرخنده کیش همایون ارشادی محمدرضا دل پاک صدابردار و صدا گذار سینما مجید مصطفوی فیلم ساز به روی صحنه آمدند.

برای تقدیر از زاون قوکاسیان لوح تقدیر بزرگی آماده شده بود که با یک لوح سپاس دیگر به حسن معتمدی دوست و همراه همیشگی زاون تقدیم شد.

حسن معتمدی گفت : شب آخر در حالی که حالش خیلی بد بود و نفس های آخر را می‌کشید از من خواست لباسهایش را بیاورم تا به دانشگاه برود وقتی به دلیل حال بدش لباسش را نیاوردم عصبانی شد و وقتی لباسهایش را آوردم گفت ۵ دقیقه میخوابم و بعد میروم که دیگر برای همیشه خوابید.

پس از سخنان معتمدی یک کلیپ پخش شد که در آن سینماگران از خصوصیات اخلاقی و کاری زاون میگفتند پس از پخش کلیپ از نقی نعمتی دعوت به سخنرانی شد.

وی نیز با نثار شاخه گلی به زاون گفت: خوشحالم که وی پس از یک سال فراموش نشده و استاد دلسوز و خوبی بود. زاون عاشق مادرش بود برعکس بسیاری از سینماگران که خانواده‌شان را فراموش کرده‌اند.

وی افزود: زاون ذره ای بدی در وجودش نداشت و انسان واقعی بود.

زاون خیلی بزرگتر از آثارش بود

کامران ملکی از تاسیس بنیاد پژوهشی زاون خبر داد و از فرزاد موذن‌نیا دعوت کرد در خصوص آن صحبت کنید.

وی با نام بردن از همایون اسعدیان، فاطمه معتمد آریا و تعداد دیگر از سینماگران گفت : قصد داریم کتابها و مقاله و پژوهش ها و نقدهای زاون جمع آوری کنیم.

محمدرضا شرف‌ الدین نیز شاخلی گلی را بوسید و در میان وسایل زاون قوکاسیان گذاشت و از آشنایی خود با زاون در سال ۵۴ گفت.

وی ادامه داد: ایشان رفیق و شفیق و استاد من بود که مصاحبه با من را در یک کتاب چاپ کرده بود و من در آن مصاحبه از جلوه های ویژه گفته بودم.

همایون ارشادی: جای زاون در این دنیا نبود

همایون ارشادی بازیگر سینما هم گفت: زاون کسی نبود که من بشنوم کسی از او بد بگوید. دیدگاه سینمایی زاون قوکاسیان همه را در بر میگرفت از منفی ترین آدم سینما تا مثبت ترین.

وی افزود: نقدهایش حتی اگر بر ضد فیلمی بود مثبت و سازنده بود کسی را تخریب نمیکرد و حتی در خلوتش هم اگر کسی را نقد میکرد او را خراب نمیکرد.

 ارشادی اظهار داشت : جای زاون نبود و الان هم در بهشت است به معنای واقعی کلمه انسان بود و حتی بدترین آدم ها نتوانستن سرش را کلاه بگذارند چون انسان کامل بود و من آنسانتر و کاملتر از آن ندیده ام.من او ارتباط و دوستی خانوادگی هم داشتیم و فقط همکاری و دوستی ما به سینما مربوط نمیشد.


قوکاسیان، مردی که مومن بود

ایبنا هم نوشت:محمدرضا شرف‌الدین یکی دیگر از سخنرانان این مراسم بود. وی در بخشی از سخنان خود گفت: من در سال ۱۳۵۴ وارد مجموعه سینمای آزاد اصفهان شدم که پس از انقلاب به انجمن سینمای جوانان ایران تغییر نام داد. در این زمان زاون قوکاسیان به تازگی به جای محمد حقیقت به سمت مدیریت سینمای آزاد اصفهان انتخاب شده بود.

وی افزود: پایه آشنایی من با سینما در زمان زاون قوکاسیان اتفاق افتاد و من به راستی الفبای سینما را از زاون آموختم. زاون استاد من بود و ارتباط ما پس از دوران پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز ادامه پیدا کرد تا اینکه در ادامه مجموعه تالیفات و مصاحبه‌های سینمایی‌اش، با من نیز مصاحبه بلندی انجام داد که قرار است به کتاب «محمدرضا شرف‌الدین جلوه‌های ویژه» منتشر شود. در این کتاب من کامل‌ترین تاریخ را از سرگذشت جلوه‌های ویژه در سینمای ایران ارائه دادم. این مصاحبه در اواخر عمر زاون انجام شد.

شرف‌الدین ادامه داد: فارغ از دینش، مومن بودن مهم‌ترین ویژگی شخصیتی زاون قوکاسیان بود. در استان و شهر اصفهان اقوام سه دین ابراهیمی یهودیت، مسیحیت و اسلام به خوبی در حال زندگی کردن هستند و این هم‌زیستی همیشه به نفع وحدت در کشور بوده است.

شکل‌گیری بنیاد سینمایی ــ پژوهشی زاون قوکاسیان

فرزان معظم، فیلمساز و منتقد سینما و از نزدیکان زاون قوکاسیان نیز در این مراسم از شکل‌گیری بنیاد سینمایی ــ پژوهشی زاون قوکاسیان خبر داد و گفت: این بنیاد از ابتدای سال جاری و به منظور پاسداشت یک عمر فعالیت سینمایی و پژوهشی زنده‌یاد زاون قوکاسیان شکل گرفت.

وی افزود: همایون اسعدیان، جمشید طاهری، پیام مستوفی، فاطمه معتمدآریا و من از اعضای هیات مدیره این بنیاد هستند. تشکیل یک کتابخانه سینمایی برای در اختیار گذاشتن تمام کتاب‌ها، پژوهش‌ها و دست‌نوشته‌های زاون قوکاسیان، از اهداف تشکیل این بنیاد است.


زنده‌یاد زاون قوکاسیان، محقق فقید سینمای ایران، پیش از ظهر جمعه اول اسفند (۱۳۹۳) به دلیل سرطان معده در منزل شخصی خود در اصفهان درگذشت.

قوکاسیان، کار تحقیق و تالیف کتاب‌های سینمایی را از سال ۱۳۵۰، با نگارش کتابی درباره فیلم «چشمه» ساخته آربی آوانسیان، شروع کرد و حدود ۲۴ کتاب درباره سینماگران مختلفی همچون جمشید ارجمند، ارحام صدر، مسعود جعفری جوزانی، مسعود کیمیایی، عباس کیارستمی، بهمن فرمان آرا، خسرو سینایی، گلاب آدینه، فاطمه معتمدآریا، مجید انتظامی، محمدرضا اصلانی و... تالیف و تدوین کرده است.

از آثار تصویری قوکاسیان می‌توان به فیلم‌های «همه فرزندان من»، «فصلی دیگر»، «نقش خیال» و «خاج شویان» اشاره کرد.