با نگاهی به فیلم هایی سینمایی خارجی و ایرانی که قرار است شبكههای مختلف سيمای جمهوری اسلامی ايران در ایام تعطیلات نوروزی امسال (۱۳۹۲) روی آنتن شبکه های مختلف خود بفرستند می توان فهمید که سیما امسال با دست پر به استقبال بهار نوروزی تلویزیون رفته و تلاش کرده که بتواند انواع سلیقه های مختلف را راضی کند. به گونه ای که وقتی اسامی فیلم های خارجی و ایرانی را مشاهد می کنیم در بین آنها نام های مطرح و مهمی را می توان دید . در واقع سیما با خرید یک سری فیلم های مطرح و نامدار سینما تلاش کرده که بتواند علاوه بر راضی و خوشنود کردن دوستداران فیلم های ایرانی و وطنی طرفداران فیلم های مطرح جهانی را نیز خوشنود کند.
خرید و نمایش فیلم های مطرح جهانی چون: «جانگوی آزاد شده» به کارگردانی «کوئنتین تارانتینو» ، که «شرلوک هلمز: بازی سایهها» به کارگردانی «گای ریچی» ، «اسب جنگی« ساخته «استیون اسپیلبرگ»، «تام سایر«، «ملوان زبل»(رابرت آلتمن)، «عصر یخبندان ۴»، «ماداگاسکار ۳»، «میراث بورن»، «مرد عنکبوتی شگفت انگیز«، «کشتار»، «مردان سیاه پوش ۳ » و «نهایت سرعت» نیز از جمله فیلمهای سینمایی خارجی مطرح هستند که برای پخش در نوروز انتخاب شدند.
به عنوان مثال «جنگوی آزادشده» فیلمی وسترن به کارگردانی «کوئنتین تارانتینو» است و بازیگرانی همچون جیمی فاکس، لئوناردو دیکاپریو و کریستوف والتس ایفای نقش می کنند واین فیلم در جوایز اسکار امسال نامزد دریافت ۵ جایزهٔ اسکار در رشتههای بهترین فیلم، بهترین فیلمنامه غیر اقتباسی، بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، بهترین صداگذاری و بهترین فیلمبرداری بوده است. «کریستف والتس» و «کوئنتین تارانتینو» به ترتیب جوایز اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین فیلمنامهٔ غیراقتباسی را برای این فیلم به دست آوردند. ازسویی دیگر فيلمهای متنوع و جذاب امسال سیما این نوید را به طرفداران سینما می دهد که احیانا به هر دلایل اگر نتوانستند به سینماها برای دیدن فیلم بروند نباید نگران باشند چون تلویزیون با تدارک گسترده ای که در این بخش برای مخاطبان دیده است می تواند خلع و کمبود سینما را در خانه برای مردم جبران کند.
در کنار فیلم های مطرح خارجی فیلم های مطرحی نیز از کشورمان در شبکه های مختلف سیما به نمایش در می آیند که می توان به فیلم های مطرحی چون : «یک حبه قند» به کارگردانی«رضا میرکریمی»، «آلزایمر» به کارگردانی «احمدرضا معتمدی»، «اینجا بدون من» به کارگردانی «بهرام توکلی» و «کیفر» به کارگردانی «حسن فتحی» اشاره کرد که هر کدام از این فیلم ها در جشنواره های مختلف سینمایی داخلی و خارجی تا کنون شرکت داشته وموفق به کسب جوایز مختلفی نیز شده اند و در زمان اکران نیز بسیار مورود توجه سینمادوستان و منتقدان سینما بوده اند.در واقع امسال برخلاف سال گذشته که تلویزیون چندان به تولیدات روز سینمای ایران توجه ای نشان نداده بد با دست پر به استقبال سینمای ایران رفته و آثار مناسبی را برای نوروز خریداری کرده است. در طول این سال ها عمده کارگردانان و سینمادوستان ایرانی نسبت به عملکرد سیما در خرید آثار سینمایی به روز کشورمان گلایه داشته اند و جدول امسال پخش فیلم های سینمایی درتلویزیون گواه این نکته مهم است که تلویزیون به عنوان گسترده ترین رسانه ملی و فراگیر تلاش کرده که آثاری را که منطبق با خانواده های ایرانی و در خصوص کانون خانواده است را برای پخش خریداری کند و این جای تبریک به رسانه ملی داردو این امید می رود که در سال های آینده نیز تلویزیون توجه ویژه ای به خرید آثار داخلی داشته باشد و سینمای ایران را مورد حمایت خود قرار دهد. چرا که سینمای ایران نیاز مبرمی به حمایت رسانه ملی در هنگام اکران و همچنین خرید رایت تلویزیونی آثار سینمایی دارد.
نکته ای که شاید خیلی از سینما دوستان در خصوص پخش فیلم های خارجی بخواهند بدانند این است که تلویزیون در کشور ما برای پخش آثار خارجی ملزم به لحاظ کردن برخی از جرح و تعديلها است و این به خاطر مغایر بودن برخی از سکانس ها و پلان های آثار خارجی است. هر چند برخی از مخاطبان سیما اعتقاد دارند که تعدیل و به اصلاح سانسور برخی از فیلم های خارجی حتی داخلی در رسانه ملی باعث ریزش مخاطب برای این گونه آثار می شود و ربطی هم به ضوابط موجود در سیما ندارد و برخی از صحنههای بیمسئله را هم شامل میشود . اما به هرحال تلویزیون باید پاسخ گوی افکار عمومی باشد ونمی توان هر چیزی را در تلویزیون به نمایش گذاشت. هر چند این گونه ممیزی فيلمها در مواقعی باعث آزرده خاطرشدن مخاطبان سیما نیز می شود. اما به هرحال نمایش فیلم های خارجی مطرح حتی با ممیزی وسانسور هم بهتر از پخش نشدن آنها ست ومی تواند برای کسانی که در شهرستانها و یا شهرهای دورافتاده و روستاها که از تهیه این گونه فیلم های مطرح عاجز هستند بهترین سرگرمی و تفریح باشد. به هرحال شبکههای مختلف سیمابا احترام به شعور و هوش مخاطبان مختلف خود امسال تصمیم گرفته اند که با دست پر به دیدن مخاطبان خسته از دیدن آثار کلیشه ای و تکراری سیما بیایند و به همین خاطر در نوروز ۱۳۹۲، حدود ۹۵ فیلم سینمایی ایرانی و خارجی را پخش آماده کرده اند که از این تعداد ۳۶ فیلم محصول ایران و ۴۹ فیلم خارجی و ۱۰ انیمیشن در ژانرهای گوناگون است واز این تعداد سهم شبکه اول ۳ فیلم ایرانی و ۱۱ فیلم خارجی، شبکه دو ۱۲ فیلم ایرانی و ۱۱ فیلم خارجی به همراه ۱۰ انیمیشن سینمایی، شبکه سه ۱۰ فیلم ایرانی و ۹ فیلم خارجی، شبکه چهار سیما ۷ فیلم ایرانی و ۱۰ فیلم خارجی و شبکه تهران ۳ فیلم ایرانی و ۸ فیلم سینمایی خارجی را را شامل می شوند. شاید جالب توجه باشد که از میان فیلمهای خارجی نوروزی، فیلمهای آمریکایی با ۲۵ مورد، بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است. مابقی فیلمهای خارجی به کشورهایی چون انگلیس، آمریکا، فرانسه، هند، کره جنوبی، آلمان، اسپانیا و چین تعلق دارند. در زیر به معرفی فیلم های خارجی شبکه های مختلف سیما می پردازیم.
***شبکه اول سیما؛
شبکه اول سیما در نوروز امسال «آلزایمر» به کارگردانی احمدرضا معتمدی در ژانر درام و کمدی، «یه حبه قند» با ژانر درام و خانوادگی ساخته رضا میرکریمی و فیلم کمدی «مرگ درنمیزند» به کارگردانی مصطفی رزاق کریمی را به روی آنتن میبرد.
از جمله فیلمهای سینمایی خارجی شبکه یک نیز «جانگوی آزاد شده» در ژانر جنایی و تاریخی محصول ۲۰۱۲ آمریکا به کارگردانی کوئنتین تارانتینو»، «شرلوک هلمز: بازی سایهها» با با موضوعی حادثه ای به کارگردانی گای ریچی محصول مشترک انگلیس و آمریکا در سال ۲۰۱۱ و «اسب جنگی» با ژانر درام و جنگی به کارگردانی استیون اسپیلبرگ محصول ۲۰۱۱ آمریکا هستند.
شبکه یک سیما همچنین فیلمهای سینمایی دستبرد به بانک محصول ۲۰۰۸ انگلیس و به کارگردانی راجر دونالدسون ، دوباره زندگی به کارگردانی الیور ناکاچه محصول فرانسه در سال ۲۰۱۱، یادآوری کامل محصول مشترک آمریکا و کانادا در سال ۲۰۱۲ به کارگردانی لن وایزمن، نوکاس محصول ۲۰۱۰ نروژ ساخته اریک اسکولگرگ ، پرتگاه محصول ۲۰۱۲ آمریکا ساخته اسگرلت ، سگ آبی ساخته جودی فاستر در سال ۲۰۱۱ محصول مشترک آمریکا و امارات، سرقت بزرگ ساخته شده در سال ۲۰۱۲ در کره جنوبی توسط جوهوکیم و نجات بزرگ محصول مشترک سال ۲۰۱۲ انگلیس و آمریکا به کارگردانی کن کواپسین را به روی آنتن میبرد.
***شبکه دو:
شرط اول فیلم کمدی مسعود اطیابی، جعبه موسیقی(فرزاد موتمن)، عملیات کرکس(غلامرضا رمضانی)، مزرعه کودکی (سیدمهدی برقعی) در انتظار صبح(سیدرحیم حسینی)، بهترین همسایه دنیا(عباس مرادیان) ، سفرزمان سینمایی تخیلی ( امیر شهاب رضویان)، پسرک روزنامه فروش (محمد جواد رجبزاده) فیلم طنز لباسی برای خدمت(هادی شریعتی)، نشانی (فیاض موسوی)، مثل یک خواب(رضا غفاری اعتبار)، وقتی باران ببارد(بیژن شکرریز)، فیلمهای تلویزیونی و سینمایی شبکه دو سیما در نوروز ۹۲ هستند.
«تام سایر» به کارگردانی هرمان هانتگبورت محصول ۲۰۱۱ آلمان» با ژانر درام، دوچرخه سوار محصول ۲۰۱۲ بلژیک ساخته گرت امبرچت، دوشیزه جین زیبا محصول کره جنوبی ۲۰۱۱ به کارگردانی هی چول جانگ ، آرزوی کوچک محصول ۲۰۱۲ هندوستان به کارگردانی راجش ماپوسکار و به دنبال مارپیچ دم محصول مشترک سال ۲۰۱۲ فرانسه –بلژیک ساخته آلین چابات، رنگ آسمان ساخته بیجو کومار داماداران محصول هند در سال ۲۰۱۲، رنگین کمان ساخته کشور تایوان در سال ۲۰۱۲ به کارگردانی ین پینگ چون، درام بیقرار ساخته ۲۰۱۲ اسپانیا به کارگردانی آنا واندر ، خانواده آشپز محصول ۲۰۱۲ آلمان به کارگردانی تیناوان ترابن، باغ وحش محصول سال ۲۰۱۱ آلمان به کارگردانی کامرون کرو، گنج ناشناخته در سال ۲۰۰۵ محصول سوییس به کارگردانی مایکل استینر از جمله فیلمهای خارجی هستند که شبکه دو آنها را پخش میکند.
همچنین شبکه دو سیما در ساعات هشت و ۱۷ و۳۰ دقیقه در ایام نوروز ۹ انیمیشن را نیز به روی آنتن میبرد که این تعداد عبارتند از: رویای آبنباتی ساخته تیم هیل در سال ۲۰۱۱ در آمریکا، ریو محصول ۲۰۱۱ آمریکا به کارگردانی کارلوس سالدانها ،عصریخبندان۴ محصول سال ۲۰۱۲ آمریکا ساخته استیو مارتینو، ماداگاسکار ۳ محصول ۲۰۱۲ آمریکا به کارگردانی اریک دارنل، غذای دریایی محصول مشترک مالزی- چین در سال ۲۰۱۱ ساخته آن هوجو، لورا محصول ۲۰۱۱ آلمان ساخته تیلو روتکریچ، صخره مرجانی محصول ۲۰۱۲ آمریکا ساخته مارک آز دیپه، افسانه ببر بزرگ جنگل محصول ۲۰۱۱ فرانسه به کارگردانی دیوید آلاکس ، قهرمان دوست داشتنی محصول مشترک کره جنوبی و آمریکا در سال ۲۰۱۲ ساخته کیانگ هو لی، راز مارکوپولو محصول سال ۲۰۱۲ آمریکا ساخته سرجیو مانفیو.
***شبکه سوم سیما؛
«اینجا بدون من» را در ژانر اجتماعی به کارگردانی بهرام توکلی، عاشقانهای برای سرباز وظیفه رحمت یک فیلم سینمایی درام به کارگردانی پوریا آذربایجانی، یک دماغ ناقابل (مجتبی چراغعلی)، یک سفر بخصوص(محمد راوندی)، بار دیگر باران(سید حامد محسنپور)، بیا از گذشته حرف بزنیم( حمید نعمتالله) در ژانر خانوادگی، چند کوچه پایینتر (سیروس رنجبر)، لبخند خدا (سید مجید موسویان) و داستان عوضی ساخته فریدون جیرانی فیلمهای ایرانی شبکه سه در نوروز امسال هستند.
فیلمهای خارجی این شبکه هم عبارتند از: «میراث بورن» محصول ۲۰۱۲ آمریکا به کارگردانی تونی گیلوری، مرد عنکبوتی شگفت انگیز محصول ۲۰۱۲ آمریکا به کارگردانی مارک وب، تبعیدی محصول مشترک آمریکا، انگلیس، کانادا در سال ۲۰۱۲ ساخته فیلیپ استولز، داستان محصول ۲۰۱۲ هند ساخته سوجی گوش، قهرمان تای چی۱ محصول ۲۰۱۱ چین به کارگردانی استفن فانگ، قهرمان تای چی۲ محصول ۲۰۱۲ چین به کارگردانی استفن فانگ ، جاسوس محصول سال ۲۰۱۱ مشترک فرانسه، انگلیس و آلمان ساخته توماس آلفردسون، محافظین محله ساخت اکیو اسچافر محصول سال ۲۰۱۲ آمریکا، آرزوهای بزرگ ۱ و۲ محصول سال ۲۰۱۱ انگلیس ساخته برین کریک.
***شبکه چهار سیما:
کیفر با موضوعی جنایی به کارگردانی حسن فتحی، تلافی در ژانر درام ساخته سعید اسدی، همسایهها (امیرحسین جهددوست)، داستان ما، قصه تو (رضا بهشتی)، سوگند (فربد شکرایی)، کلید(سید جلال دری)، سیب و سلما (حبیب الله بهمنی)با موضوعی معناگرا، چگونه میلیاردر شدم(علی عبدالعلی زاده) عناوین فیلمهای ایرانی شبکه چهار سیما است.
ملوان زبل محصول ۱۹۸۰ کشور آمریکا به کارگردانی رابرت آلتمن، آتش در آسمان محصول ۱۹۹۳ کشور آمریکا به کارگردانی روبرت لیبرمن، یازده گل ساخت مشترک چین و فرانسه سال ۲۰۱۱ به کارگردانی ژیشوی کیم، ۳۸ شاهد محصول ۲۰۱۲ فرانسه به ک ارگردانی لوکاس بلوائول، Myn Bala محصول ۲۰۱۲ کشور قزاقستان به کارگردانی آکان ساتایو، سلام شبح محصول ۲۰۱۰ کشور کره جنوبی ساخته یانگ تاک کیم، سقوط غولها محصول ۲۰۱۱ کشور آمریکا ساخته کورتیس هانسان، در میان برفها محصول مشترک نروژ و سوییس ساخته پیتر نیس، انتقام سپید محصول سال ۲۰۱۱ کشور چین به کارگردانی دانیل لی، «کشتار» محصول مشترک کشورهای لهستان، فرانسه و آلمان در سال ۲۰۱۱ به کارگردانی رومن پولانسکی نیز از فیلم هایی سینمایی خارجی شبکه چهار سیما است.
***شبکه تهران:
سه سینمایی طنز هرچی تو بخوای(محمد متوسلانی)، کلاغ پر، دلفین پر (منصور بنیهاشمی) و چگونه میلیاردر شدم (علی عبدالعلی زاده) عناوین فیلمهای ایرانی و «مردان سیاه پوش ۳» محصول مشترک کشور آمریکا و امارات در سال ۲۰۱۲ به کارگردانی بری سانفلد، نهایت سرعت محصول سال ۲۰۱۲ کشور آمریکا به کارگردانی دیوید کوپ، سفر به جزیره اسرار آمیز محصول ۲۰۱۲ کشور آمریکا به کارگردانی بردپیتون، ربوده شده محصول سال ۲۰۱۲ کشور آمریکا به کارگردانی سیمون وست، مثل یک سرآشپز محصول مشترک فرانسه و اسپانیا در سال ۲۰۱۲ به کارگردانی دانیل کوهن، هشدار برای کبری ۱۱- مرگ آفرینان محصول ۲۰۱۲ کشور آلمان به کارگردانی فرانکو توزا، تعویض محصول ۲۰۱۱ کشور فرانسه ساخته فردریک اسچوندروفر، پرواز از دروازه اژدها محصول ۲۰۱۱ کشور چین به کارگردانی هارک توسی عنوان فیلمهای خارجی شبکه تهران هستند.