مدیرعامل « انجمن عکاسان دفاع مقدس» در گفتگو با هنرنیوز؛
تصاويري كه از جبهه داريم کیفیت مطلوبی ندارند
مدیرعامل « انجمن عکاسان دفاع مقدس» دربار کیفیت عکس های جنگ گفت: تصاويري كه از جبهه داريم عكس‌هاي چندان مطلوبي نيستند.
تاريخ : يکشنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۱ ساعت ۱۱:۵۲
چندی پیش نمایشگاهی از عکس های دفاع مقدس در موزه هنرهای معاصر فلسطین برگزار شد. این مجموعه به همت « انجمن عکاسان دفاع مقدس» برگزار شد. انجمنی که بسیاری از ما نام آن را نشنیده ایم و گاه ساده از کنار آن گذشته ایم. برپایی نمایشگاه «لحظه های جاودانه» فرصتی شد تا با محمد حسین حیدری عکاس و مدیر « انجمن عکاسان دفاع مقدس » به گفتگو بنشینیم.
حقیقت این است که بسیاری از عکس‌هایی که از جبهه در دست ماست، عکس هایی با مختتصات حرفه‌ای نیستند. چرا عكاسي جنگ عكاسي حرفه‌اي نبود؟
در واقع در حوزه دفاع مقدس چند گروه از عكاسان فعاليت مي‌كردند. گروهي از خبرگزاري‌ها و رسانه‌هاي خبري به جبهه اعضام مي‌شدند كه نمي‌توانيم ادعا كنيم عكس‌هاي آنها تصاوير حرفه‌اي و قابل توجهي نيست. چراكه حرفه آنها عكاسي بوده است. عده‌اي هم افرادي بودند كه در يگان‌هاي رزم عكاسي مي‌كردند كه بنا به ضرورت به عكاسي پرداختند. حال تعداد ديگري نيز بودند كه فعاليت آنها در حوزه مستند اجتماعي بود و با توجه به هم بودند جنگ در اين حوزه به فعاليت پرداختند و در واقع اين قسم احساس مي‌كردند همه مردم رابطه با دفاع مقدس وظيفه‌اي را انجام مي‌دهند و در اين دفاع حضور مي‌يابند بنابراين آنها هم سعي كردند با ثبت و ضبط جنگ دفاع را به گونه‌اي پشتيباني و به وظيفه خود عمل كنند. در هر سه بخش آثار فاخري وجود دارد.
مایلم عکاسی جنگ را آسیب شناسی کنید. مشكل ما در رابطه با عكاسي جنگ چيست؟ ضعف اين‌گونه عكاسي را چه مي‌دانيد.
حقيقيت اين است كه ضعف اين بخش در ارائه آثار است. از آن روزها زمان زيادي مي‌گذرد و در آن مقطع از تاريخ چندین كتاب با نام دفاع مقدس و جنگ تحميلي به چاپ رسانديم و تعدادي از كتب به سمت عكاسان چاپ شده است. مابقي آثار از توجه به دور مانده و براي ارائه درست آن اقدامي صورت گرفته است.
من مدیرعامل انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس هستم. ما در آن حوزه، در انجمن عكاسان دفاع مقدس تعدادي بالغ بر يك ميليون و سيصد هزار عكس از عكاسان جنگ گردآوري كرديم كه عمده آنها به سبب نگهداري بد و شرايط آب و هوايي نامطلوب و زمينه‌هاي ديگر دچار فرسايش و تخريب جدی شده است. اكنون فعاليت عمده ما در انجمن بازسازي و سامان دهي و كدگزاري و تبديل آنها به فرمت قابل نگهداري است كه بيشتر از اين آسيب نبينند و دچار فرسايش نشوند.
كارهاي صورت گرفته در انجمن با توجه به بضاعت ما رخ داده‌است. بارها گفته‌ام كه اين كار همت ملي مي‌طلبد. حفظ و نگهداري اين اسناد تصويري كه تاريخ تصويري مملكت ماست، همت ملي مي‌طلبد كه فراتر از توان انجمن است. يعني بايد همه دست به دست هم دهند و در حفظ و نگهداري اين تصاوير كوشش كنند. نمونه‌كارهايي كه تاكنون در انجمن چاپ شده، كتاب خرمشهر و كتاب شهداء كه به صورت موضوعي به چاپ رسيده، آثاري با كيفيت بالا گردآوري شده و به شكل قابل قبولي به چاپ رسيده است. اكنون حتي افرادي كه در زمينه‌هاي مختلف فعاليت مي‌كنند از نحوه توليد اين كتب به عنوان مرجع استفاده مي‌كنند.
فروش آثاری که در زمینه دفاع مقدس تولید می‌شود، قابل توجه هست؟ آیا این کتاب‌ها با توجه به قیمت تمام شده، و قیمت بالایی که بر پشت جلد آنها حک شده، به راحتی قابل فروش هستند؟ اصلاً رقبتی به خرید کتاب هایی از این دست وجود دارد؟
فروش كتاب‌هايي كه از زمينه دفاع مقدس صورت مي‌گيرد، چندان كه در مقايسه با تلاش براي توليد آنها منطقي به نظر برسد نيست در اين موضوع بايد سرمايه‌گذاري فرهنگي صورت گيرد. چرا كه آثار در انجمن با قيمت بالايي توليد مي‌شود و شايد در واقع با توجه به يك كتاب بپردازند.
به نظر می رسد، افرادی که با جنگ به طور مشتقیم در ارتباط بودند؛ رقبتی برای دیدن تصاویر جنگ ندارند. افرادی هم که به شکل غیر مستقیم درگیر جنگ بوده‌اند، متمایل به صرف هزینه برای این گونه تصاویر ندارند. با توجه به این که حتی در نمایشگاهی که چندی قبل برپا کردید از صحنه های تلخ جنگ خبری نبود، مایلم درباره انتشار عکس های دفاع مقدس بیشتر توضیح دهید.
در واقع در اين نمایشگاه آثاري گرد آمده‌بود كه يك زندگي تمام عيار را در جبهه نشان مي‌داد. سعي ما بر اين بوده كه لحظه‌هاي شاد و لبخندهايي كه بر لبان رزمندگان مي‌نشسته را به تصوير در بياوريم. شايد بسياري از بازديدكنندگان حس متفاوتي به اين گونه تصوير از جنگ داشته باشند. البته اگر به برهه‌هاي متفاوت بنگريم و آنها را منتشر كنيم نتيجه بهتري از عكاسي جنگ می گیریم. پیش از این نمایشگاه هایی که از عکس های جنگ برگزار می‌شد؛ پیکر قطعه قطعه شده شهیدان را نشان می‌داد و لحظه های شهادت را. من نمی توانم به روشنی درباره آن دوران سخن بگویم. شاید آن دوران چنین عکس هایی قابل نمایش و منطبق با نیاز زمان بوده. اما معتقدم قطعاً نمی توان امروز چنین عکس هایی از جبهه به نمایش گذاشت. یک جوان وقتی به آثاری بنگرد که پر از لحظه های شاد است؛ جبهه و فضای جبهه برایش دوست داشتنی می‌شود.
و در پایان نکته ای را لازم به بیان می‌دانید؟
اما در انتهای کلامم به این نکته تاکید می‌کنم که عکس‌های جنگ، کاری بس دشوار است و این مجموعه‌ها به سبب آسیب‌دیدگی نیازمند ترمیم هستند.
همان‌طور که در متأخرترین نمایشگاه‌مان یعنی « لحظه های جاودانه » تلاش داشته‌ایم تا تصاویر از تلخ نمایی جنگ فاصله گیرد. در این نمایشگاه تلاش کردیم تا زندگی عادی و لحظه های شادی را به نمایش بگذاریم که بیشتر مورد توجه مردم است. مردم از تلخی های جنگ آزرده می‌شوند و به همین سبب موضوعاتی عامه پسند تر را در معرض دید علاقمندان قرار داده‌ایم. به باور من نمایش تلخ‌کامی های وداع با شهیدان و دشواری‌های عکس جنگ مقتضای امروز نیست و مخاطب با دیدن صحنه های معنوی و شادی‌های رخ داده در دفاع، باید به عکس جنگ علاقمند شود.
