اسحاق صلاحی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در خصوص سفر به کشور هند و انعقاد تفاهم‌‌نامه‌هایی با کتابخانه ملی این کشور، بیان داشت: پیرو تعیین الویتی که در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در خصوص کشورهایی که دارای تاریخ تمدن مشترک با ایران هستند، کشور هندوستان از جمله کشورهایی بوده که با اولویت این سازمان هم‌خوانی داشته و به این کشور سفر کردیم.
* فهرست‌نویسی و تصویربرداری از نسخ خطی هندوستان توسط کتابخانه ملی ایران
وی اضافه کرد: به دعوت یکی از دانشگاه‌های این کشور با عنوان همایش بین‌المللی «تذکره نویسی در زبان فارسی» به این کشور سفر کردیم و در عین حال دعوت کتابخانه ملی هندوستان را نیز لبیک گفتیم و در دانشگاه اسلامی «علیگره» علاوه بر حضور در همایش بین‌المللی و سخنرانی در آن مکان با رئیس این دانشگاه جلسات مشترکی برپا و تفاهم‌نامه‌ای در این راستا امضاء شد.
صلاحی ادامه داد: طبق امضاء تفاهم‌نامه فیمابین کتابخانه ملی ایران و دانشگاه اسلامی «علیگره» قرار بر این شد که در فهرست‌نویسی و تصویربرداری از نسخ خطی و انتقال تصاویر و فهرست نسخ خطی از کشور هندوستان به ایران و بالعکس، تفاهماتی را با یکدیگر داشته باشیم و برقراری نمایشگاه‌ها و همایش‌های علمی و تخصصی نیز یکی دیگر از مفاد این تفاهم‌نامه‌ها بود.
* دانشگاه اسلامی «علیگره» دارای ۸ هزار جلد نسخ خطی فارسی است
وی با بیان اینکه در دانشگاه اسلامی «علیگره» حدود ۴۰ ایرانی مشغول به تحصیل بودند، افزود: این دانشگاه دارای ۱۶ هزار نسخه خطی است که ۸ هزار جلد آن نسخ خطی به زبان فارسی است که می‌توان گفت در دانشگاه علیگره هندوستان یک مجموعه قابل توجه و با عظمتی از نسخ خطی وجود دارد.
* ثبت یکی از نسخ خطی فارسی دانشگاه علیگره در حافظه جهانی توسط ایران و هند
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه نسخ خطی زبان فارسی را نمی‌توان از دانشگاه اسلامی «علیگره» به ایران آورد، بیان کرد: نسخ خطی به دلیل اینکه ثبت ملی شده‌اند را نمی‌توان به ایران بازگرداند اما تصویربرداری و اسکن آنها را در آینده در کتابخانه ملی ایران خواهیم داشت.
وی اضافه کرد: نسخه‌های نفیس این دانشگاه را قرار است همزمان با آمدن رئیس دانشگاه اسلامی علیگره به ایران، برای ثبت حافظه جهانی به شکل مشترک بین ایران و هند را پی‌گیری کنیم و تعدادی از آثار این دانشگاه به صورت مشترک از ایران و هند در حافظه جهانی به ثبت خواهد رسید اما فعلاً کدام آثار ثبت و برگزیده خواهند شد، مشخص نیست.
صلاحی ادامه داد: ۸ هزار جلد از نسخ خطی این دانشگاه به زبان فارسی است که این آثار با جلسه کارگروهی که در آینده برگزار خواهد شد از سوی متخصصان نسخ خطی مورد بررسی قرار خواهند گرفت یعنی در میان این ۸ هزار نسخه خطی به زبان فارسی تعداد آثار برای ثبت در حافظه جهانی را مشخص خواهیم کرد و یکی از نسخ خطی برای ثبت در حافظه جهانی انتخاب می‌شود.
* وجود نسخه خطی کتاب «نفحات‌الانس جامی» متعلق به عصر جامی در کتابخانه ملی هند
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: نشست بعدی این کتابخانه با کتابخانه ملی کلکته بود که این کتابخانه و نسخ خطی موجود در آن را مورد بازدید قرار دادیم.
وی اضافه کرد: از مجموع نسخ خطی که در کتابخانه ملی کلکته وجود دارد می‌توان به ۱۲ هزار جلد اشاره کرد که از این تعداد ۲ هزار و ۵۰۰ جلد نسخ خطی به زبان فارسی بود که در این میان یک نسخ خطی یک نسخ متعلق به «نفحات‌الانس جامی» بود که متعلق به عصر خود جامی است و نسخه خطی بسیار نفیسی بشمار می‌رود. چراکه قرآنی بوده که با الف شروع می‌شود و در دو صفحه جزء قرآن یعنی ۳۰ ورق ۶۰ صفحه‌ای قرآن کاملی است که هر سطر آن با الف آغاز می‌شود.
صلاحی ادامه داد: قرار بر این شد که ریاست کتابخانه ملی هندوستان با تیم تخصصی به ایران سفر کند تا تفاهم‌نامه مشترکی در مبادله لیست و فهرست نسخ خطی و عکس‌های نسخ خطی و کارهای مشترکی که قرار بوده در حوزه ایفلا بین این دو کشور صورت گیرد، را مشخص کنیم.
* وجود اسناد بسیار ارزشمند از دوره حاکمیت مشترک ایران و هند در آرشیو ملی هند
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: بازدید بعدی اعضای این کتابخانه از آرشیو ملی هند بود که این آرشیو ملی از مراکز فوق‌العاده غنی محتوایی و تجهیزات امکاناتی منطقه به شمار می‌رود.
وی اضافه کرد: طی بازدیدی که از آرشیو ملی هندوستان داشتیم متوجه شدیم که این مرکز در حوزه «مرمت» دارای تخصص‌های بسیار خوبی بوده و اسناد موجود در آرشیو ملی این کشور بسیار فوق‌العاده است.
صلاحی ادامه داد: اسنادی که در آرشیو ملی هندوستان وجود دارد مربوط به سال‌های گذشته و حضور انگلیسی‌ها در آن کشور است خصوصاً در دوره حاکمیت مشترک ایران و هند اسناد بسیار ذی‌قیمت و ارزشی در آنجا موجود است.
* برپایی نشست مشترک با رئیس آرشیو ملی هندوستان و ایران در اردیبهشت سال ۹۱
وی افزود: از رئیس آرشیو ملی هندوستان دعوت کردیم تا به ایران آمده تا یک مراسم مشترکی با یکدیگر داشته باشیم که این مراسم در روز ملی «اسناد و میراث مکتوب» در ۱۹ اردیبهشت سال آینده در ایران برگزار خواهد شد و یا اینکه در «همایش بین‌المللی مبانی فلسفی و نظری علمی کتابداری و اطلاع‌رسانی» که در کتابخانه ملی ایران برپا می‌شود، برگزار خواهد شد.
صلاحی بیان کرد: رئیس آرشیو ملی هندوستان فردی بسیار باسواد بوده و می‌تواند در همکاری فیمابین ایران و هندوستان در حوزه بحث سازمان اسناد و کتابخانه ملی، مفید واقع شود یعنی این فرد هم در حوزه نشر و هم در حوزه کتاب می‌تواند برای ایران مثمرثمر باشد.
* وجود ۷ هزار جلد نسخه خطی فارسی در مؤسسه آسیایی در کلکته
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: محل بعدی بازدید اهالی این کتابخانه از یک مؤسسه آسیایی در کلکته بود که این مؤسسه توسط انگلیسی‌ها جمع‌آوری شده بود و در آن اسناد، مدارک و نسخ خطی بسیاری وجود داشت.
وی اضافه کرد: در مؤسسه آسیایی در کلکته حدود ۷ هزار جلد نسخه خطی به زبان فارسی وجود داشت که در مجموع این مکان دارای ۴۰ هزار جلد نسخه خطی بوده که ۷ هزار نسخه از آن فارسی است و قرار بر این شد با هماهنگی‌های لازم با وزارت فرهنگ هندوستان مبادلاتی در بحث فهرست‌نویسی، انتقال تجارب و تصاویر و برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی و همایش علمی با این مؤسسه داشته باشیم.
* همکاری کتابخانه ملی ایران با آرشیو ملی هند در زمینه اسناد الکترونیکی
صلاحی ادامه داد: آخرین بازدید این کتابخانه از محل یک مجموعه در حوزه طب سنتی و اسلامی بود و در گذشته با اعضای دانشگاه اسلامی علیگره از کتابخانه ملی ایران بازدید داشتند.
وی افزود: کتابخانه ملی ایران و مؤسسه طب سنتی و اسلامی در هندوستان در ایجاد یک سایت تخصصی طب سنتی اسلامی تفاهماتی را امضاء کردند که از مجموعه پروتال کتابخانه ملی با محتوای کتاب‌های طب سنتی که در کشور هندوستان و ایران موجود است به صورت مشترک سایتی را ایجاد کنیم تا آنها و کتابخانه ملی ایران از منابع همدیگر استفاده کنند.
صلاحی اضافه کرد: خانه فرهنگ «جامعةالمصطفی»، «مرکز مطالعات تاریخی» و «مرکز میکروفیلم نور» مجموع تشکیلاتی است که از طرف ایران در آن کشور به انجام فعالیت می‌پردازند و قرار شد به عنوان اعضای حقوقی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ما بتوانیم در ارائه خدمات و امکانات این کتابخانه ملی در خدمت آنها باشیم.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در پایان گفت: این سازمان به منظور تبادل تجارب در گردآوری، طبقه‌بندی، حفاظت و اطلاع‌رسانی اسناد الکترونیکی همکاری‌هایی را با آرشیو ملی هندوستان در زمینه اسناد الکترونیکی خواهد داشت.
