بیست و هفتمین نشست علمی- تخصصی موزه ملی ایران برگزار شد
صبح امروز بیست و هفتمین نشست از سلسله نشست های موزه ملی ایران با عنوان "کارگاههای سفالگری هزاره پنجم پیش از میلاد، دره بلاغی، فارس" توسط دکتر محمد کرمی باستان شناس فرهیخته در سالن نسشت های تخصصی موزه ملی ایران برگزار شد.
تاريخ : يکشنبه ۱۸ بهمن ۱۳۹۴ ساعت ۱۶:۳۰
به گزارش هنرنیوز؛ دکتر کرمی در این نشست که مورد استقبال فراوان دانشجویان و علاقمندان قرار گرفت در خصوص کاوش های باستان شناسی در دره بلاغی فارس و سفال های مکشوفه از تل باکون مطالب علمی خود را بیان کرد.
وی با اشاره به اینکه هزارة پنجم پیش از میلاد جایگاه مهمی در باستان شناسی پیش از تاریخ فارس دارد گفت: سفال نخودی منقوش در سراسر این هزاره تولید شد که همان مبنای گاهنگاری داخلی این هزاره گردید. سفال نخودی منقوش نخست از تل باکون الف در نزدیکی تخت جمشید توسط ارنست هرتسفلد طی ۱۹۲۸ معرفی شد و پس از آن اورل استاین طی ۱۹۳۴ تا ۱۹۳۶ گسترش آن در دشت های میان کوهی فارس را مستند ساخت.
بر اساس گزارش روابط عمومی موزه ملی؛تل باکون الف شاخص ترین محوطه ی کاوش شده اواخر هزاره پنجم پ.م در فارس است که نه تنها سفال های نخودی منقوش آن بسیار زبانزد هستند، بلکه معماری و یافت شدن شواهد ثبت و ضبط از این محوطه، پژوهشگران را بر آن داشته که پیچیدگی های ساختاری اجتماعی و اقتصادی می توانستند ریشه در هزاره پنجم پ.م. داشته باشند. پس از تل باکون ب، تل گپ به فاصله نه چندان زیاد از آن توسط هیات ژاپنی طی دهه-ی ۶۰ میلادی کاوش شد و شواهدی از تکامل سفال نخودی پیش از فاز باکون الف به دست داد. پس از آن بررسی ها و کاوش ها۰، چه پیش و چه پس از انقلاب در منطقه فارس در رابطه با هزاره پنجم پیش از میلاد انجام شد که هیچ یک از آن ها از نظر مقیاس پژوهش و حجم داده ها با محوطه های تل باکون الف و تل گپ قابل مقایسه نبودند. کاوش های نجات بخشی سد سیوند در نزدیکی مجموعه تاریخی پاسارگاد طی سال های ۱۳۸۵ و ۱۳۸۶ خورشیدی بهانه ای شد تا مطالعات هزاره پنجم از سر گرفته شود. در این سال ها هیات مشترک ایرانی و آلمانی روی چهار محوطه مربوط به این هزاره متمرکز شدند. کاوش های محوطه های ۹۱، ۱۱۹، ۷۳ و ۱۳۱ از نظر مقیاس، پس از تل باکون الف بزرگترین کاوش های هزاره پنجم در منطقه فارس محسوب می شوند.
بزرگترین دستاورد کاوش های بلاغی یافتن فضاهای کارگاهی تولید سفال طی هزاره پنجم پیش از میلاد بود. در این محوطه-ها شمار زیادی کوره های سفال گری به همراه سفال های نخودی منقوش در اطراف آن ها کشف شد، با این وجود آثار بسیار کم معماری، محدود به فضاهای سنگ چین در این محوطه ها به دست آمدند.
شواهدی از ثبت و ضبط ادارای نیز از این محوطه ها یافت نشد. کشف چند تدفین از محوطة ۱۳۱ مربوط به هزارة پنجم پ.م را نیز میتوان از مهمترین یافتههای این کاوشها قلمداد نمود.
همچنین پژوهش روی کوره های سفال گری نشان از تغییر جزیی ساختار آن ها طی دوره ی میانه به جدید داشت. این تغییر ساختاری به افزایش دمای کوره به هنگام پخت می افزود و شاید تولید سفال های ظریف تر طی دوره ی سفال نخودی منقوش جدید را بتوان در ارتباط با این پیشرفت تکنولوژیک دانست.