به گزارش هنرنیوز،معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری صبح امروز (یک‌شنبه ۱۰ اسفند) در مراسم افتتاح گردهمایی سالانه‌ی باستان‌شناسی گفت: در باستان‌شناسی هنوز به نگاه دقیقی نرسیده‌ایم و علوم میان‌رشته‌ای را آن‌طور که باید در خدمت نگرفته‌ایم. 


محمدحسن طالبیان با تاکید براین‌که هرچه علمی‌تر و اصولی‌تر آثار باستانی کشور مطالعه و کاوش شوند جایگاه علمی کشور در حوزه‌ی میراث فرهنگی توسعه و ارتقاء می‌یابد و زمینه‌های بهره‌برداری از این منابع در جهت توسعه پایدار ایران فراهم می‌شود، گفت: خوشبختانه امروز علاوه بر ثبت تعدادی از این میراث ارزشمند در فضای بین‌المللی جایگاه و فضای تاریخی و فرهنگی کشور شناخته شده و این مسیر همچنان در حال پیشروی است.


او چشم‌انداز سازمان میراث فرهنگی به پژوهش، حفاظت و معرفی آثار تاریخی و طبیعی را یک نگاه جهانی دانست و افزود: در این چشم‌انداز باید جایگاه میراث فرهنگی در نگاه بلند مدت سازمان میراث فرهنگی در عرصه‌های بین‌المللی بویژه علوم رو به رشد و میان‌رشته‌ای میراث فرهنگی در حوزه‌های مختلف علمی مانند کاوش‌های مشترک بین‌المللی و ملی، تقویت بنیان‌های علمی کشور در حوزه میراث فرهنگی، انتشارات مشترک و ظرفیت‌سازی ایران در مقیاس ملی و منطقه‌ای مدنظر باشد.


وی ادامه داد:هنوز از علوم میان‌رشته‌ای مانند باستان‌گیاه‌شناسی، باستان‌جانورشناسی، نجوم‌شناسی و قوم باستان‌شناسی و استفاده از روش‌های نوین مثل ژئوفیزیک و تصاویر ماهواره‌ای که باید تقویت شده و به خدمت گرفته می‌شدند، استفاده نمی‌شود.


او روند کند انتشار نتایج کاوش و فاصله داشتن با روشن سیستماتیک حفاظت از محوطه‌ها پس از کاوش را مسیری دانست که سازمان میراث فرهنگی هنوز با آن فاصله دارد و گفت: باید حوزه‌های بنیادین مانند باستان‌شناسی تقویت و نظام‌مند باشند و با نگاهی همه جانبه حرکت کنند.


طالبیان با تأکید بر اینکه نباید نگاه به این حوزه به صورت بخشی باشد، افزود: سازمان میراث فرهنگی باید به عنوان متولی امر باستان‌شناسی در تعامل بین پژوهشگاه و دانشگاه حمایت لازم را در تربیت کیفی دانشجویان داشته باشد و از تعامل بین موسسات علمی در سطح ملی و جهانی و استفاده از تجربیات بین این مراکز بهره‌مند شود، اما نکته اساسی در آن است که پژوهش، حفاظت، مرمت، آموزش و معرفی شایسته یک موضوع یکپارچه است،حتی منشورهای بین‌المللی که ایران به آن‌ها متعهد است نیز به چنین چیزی اشاره می‌کنند.


وی اضافه کرد: گروهی از افراد بحث حفاظت و مرمت را دنبال می‌کنند و گروهی دیگر بحث معرفی و انتشارات،اما فاصله ایجاد شده بین این بخش‌ها،مسائل و مشکلاتی را به دنبال دارد. زمانی در این زمینه موفق بودیم که اطلاعات کاوش به موقع منتشر می‌شد و به موقع در اختیار گروه‌های بعدی قرار می‌گرفت. چطور ممکن است جایی کاوش صورت بگیرد و انتشاراتش را جای دیگری  برعهده بگیرد.


طالبیان تأکید کرد: آنچه که مسلم است ما این دانش و اطلاعات جدید را برای جامعه تولید می‌کنیم تا درک آن‌ از میراث فرهنگی ارتقا یابد و به عنوان ثروت فرهنگی مورد حفاظت قرار گیرد و از آن برای ساخت آینده و نسل‌های بعدی استفاده شود. اما اگر جامعه از این ظرفیت بی‌خبر باشد نقش رسانه و اهمیت‌دهی به مخاطب و استفاده از ظرفیت‌ها و سرمایه‌های اجتماعی مردمی اهمیت می‌یابد.


او گفت: خوشبختانه فلسفه ایجاد پایگاه‌ها برای یکپارچگی حوزه‌های مختلف است تا همه چیز و همه بخش‌ها با یکدیگر فعالیت کنند، چون پس از کاوش باید حفاظت همزمان انجام شود. در موزه‌ها نیز وضعیت این گونه است.  و سپس موضوع مهم معرفی مطرح است آن هم برای تمام  مردم و نسل آینده و در طول کل فرآیند کاوش و حفاظت و مرمت و...به هر حال بایدها و نبایدهای باستان‌شناسی و میراث فرهنگی امروز بسیارند. 

وی اضافه کرد: باید باستانشناسی اشیا موزه را نیز دوباره مطرح کرد.


راه‌اندازی شوراهای منطقه‌ای برای تعیین حریم آثار


طالبیان در ادامه همچنین با اشاره به راه‌اندازی شوراهای منطقه‌ای در استان‌های کشور برای تعیین حریم آثار تاریخی گفت: با این اقدام سرعت تعیین حرائم افزایش می‌یابد چون گاهی اوقات برای حفاظت‌های فیزیکی با مشکل روبرو هستیم.


او با تأکید بر اینکه در پایگاه‌ها توسعه کمی و کیفی داریم، گفت: رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی باید برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی باستان‌شناسی در طول سال را اعلام کند. باید به غیر از بخشهای نجات بخشی برنامه های دیگر باستان شناسی مشخص باشد. باید چشم انداز باستانشناسی در این چند سال مشخص باشد تا ما هم بتوانیم الویت های حفاظت و مرمت را مشخص کنیم.حداقل 80 تا 90 درصد این الویت بندی مشخص شود.تا این اتفاق نیفتد ما هم نمی توانیم برنامه ریزی دقیقی داشته باشیم. 


وی همچنین درباره وضعیت موزه‌های کشور گفت: سال گذشته با ۱۲ موزه در سطح کشور مواجه بودیم که بیش از ۱۳ سال از آغاز کار تجهیز آن‌ها می‌گذشت، در حدی که ۱۴ تا ۱۵ میلیارد تومان اعتبار برای آن‌ها هزینه شده بود، این در حالی است که اگر سالی یک میلیارد اعتبار به آن‌ها اختصاص می‌یافت با یک اولویت‌بندی ساده و برنامه‌ریزی دقیق می‌توانستیم کارها را به خوبی انجام دهیم. مانند اقدامی که برای موزه‌ی منطقه‌ای خراسان انجام دادیم. گنیجنه و بخش مرمتی آن راه افتاده اشیا آن منتقل شدند اشیا دیگر هم بدان اضافه می شود.  


او توجه به وضعیت موزه‌های کرمانشاه، اهواز، تبریز و شیراز که مدت زمان زیادی از آغاز تجهیز و ساماندهی آن‌ها گذشته است را از جمله نمونه‌هایی دانست که می‌شد با یک اولویت‌بندی ساده و با پول کم آن‌ها را به سرانجام برسانیم و کار بزرگ را انجام داد.


پیگیری موزه‌ی دوران اسلامی تا میدان مشق


وی همچنین درباره وضعیت موزه دوران اسلامی گفت: زیر زمین هم که اشیا نا بسمانی دارد و خانم گرجی در حال ساماندهی آن است. بالا هم قرار است نمایشگاه برقرار شود. اما ساختمان دوران اسلامی این موزه از ۱۲ سال پیش گرفتار ساماندهی بوده، با این وجود تمام تلاش خود را می‌کنیم تا برای ۲۸ اردیبهشت سال آینده این کار تمام شود. توسعه موزه دوران اسلامی تا میدان مشق نیز در حال پیگیری است که باید نسبت به آن نیز توجه کافی انجام شود. هر چند به دلیل کمبود بودجه در این دولت تحقق نخواهد یافت امامی توان برنامه ریزی و مدیریتی خوبی انجام داد