فهیم که در برنامه نقد و بررسی مجموعه نوروزی مسعود ده نمکی، سخن می‌گفت، درباره «دارا و ندار» اظهار داشت: «کار ده‌نمکی را در این مجموعه می‌توان از زاویه‌های مختلف مورد بررسی قرار داد. به لحاظ گونه شناسی «دارا و ندار» کاری اجتماعی با گرایش طنز محسوب می‌شود. به وضوح می‌توان درک کرد این مجموعه کاری نبوده که صرفاً فقط به دنبال طنز باشد و هدف اصلی در آن نقد اجتماعی بوده است.»
او ادامه داد: «این مجموعه طیف ثروتمندی را مورد انتقاد قرار داده که بعد از جنگ تحمیلی به ثروتی دست یافتند و جریان سرمایه‌داری در ایران را راه انداختند. به لحاظ مضمون با کاری قوی روبرو هستیم، اما پرداخت کار می‌توانست قوی تر باشد.»
فهیم اظهار داشت: «البته واضح است آقای ده‌نمکی نخواسته به سمت کارهای جریان روشنفکری گمراه که عوامل ظاهری را صرافاً مورد توجه قرار می‌دهد حرکت کند و اولویت مورد نظر او محتوا بوده است. امروز در دنیا نیز این گونه کارها و حرفی که در آن مطرح می شود مورد توجه است. به عنوان مثال جشنواره ونیز در سال گذشته به کاری توجه کرد و جایزه جسارت داد که ساختاری بسیار ضعیف داشت، اما به دلیل همسویی با اهداف آنان جایزه را از آن خود کرد.»
ده‌نمکی نیز در ادامه این برنامه با تایید فراگیر شدن کارش در بین مخاطبان، گفت: «این مجموعه در مدت سه ماه ساخته شد و نکته قابل توجه اینکه طنز موجود در آن با دیگر کارها بسیار متفاوت بود. ما در این «فیلم» به سمت کلیشه‌شکنی رفتیم و حتی در مورد بازیگران از کسانی استفاده کردیم که پیش از این کمتر در آثار طنز و کمدی دیده شده بودند.»
این کارگردان در پاسخ، جعفر خسروی، مجری برنامه در مورد این بازیگران از سام درخشانی به عنوان فردی که تاکنون در کارهای کمدی بازی نکرده، نام برد.
سخنان حمید رسایی، نماینده مجلس شورای اسلامی ادامه‌دهنده برنامه بود. رسایی در مورد دو بعد کیفی و محتوایی «دارا و ندار» گفت: «یکی از امتیازات محتوایی این مجموعه بررسی جنگ فقر و غنا بود. ده‌نمکی در این کار به گروه خاصی اشاره داشته و انتفادهای خود را اعلام کرده، اما اینکه برخی اظهار کنند این کارگردان با استفاده از رانت خاصی توانسته چنین مجموعه‌ای بسازد، به صدا و سیما توهین کرده و این اتهام قابل پذیرش نیست.»
او با اشاره به مجموعه‌هایی که مهران مدیری برای تلویزیون ساخته، گفت: «مهران مدیری سال قبل در ایام نوروز «مرد دو هزار چهره» را روی آنتن داشت و سال قبل از آن «مرد هزار چهره» را ساخته بود. او در این مجموعه‌ها به خیلی از موضوعات و مسائل ناخنک زده بود، اما کسی در مورد او صحبت از به کارگیری رانت نمی کرد.»
رسایی بعد از دفاع از محتوا، ساختار کار را مورد انتقاد قرار داد و گفت: «هر سه مجموعه نوروزی تلویزیون عیب و ایرادهایی داشت. در «دارا و ندار» ما با کارگردانی مواجه بودیم که دو مستند و دو فیلم بلند سینمایی کارگردانی کرده و حالا اولین مجموعه‌اش را ساخته است. این مجموعه به لحاظ ساختاری می‌توانست بهتر باشد.»
ده‌نمکی در دفاع از مجموعه خود گفت: «هدف من در این مجموعه انتقاد از کسانی بوده که فقرا را در شرایط بدی قرار داده اند و می‌خواستم نشان دهم فقرا قربانی شرایطی هستند که برایشان به وجود آمده است. هر چند در واکنش‌ها به مجموعه شاهد برخوردهای پرخاشگرانه هستیم، اما اگر در اینترنت جستجو کنیم می‌بینیم صدها صفحه شامل خبر و موسیقی و بخش‌های مختلف این مجموعه موجود است. اینها تاییدکننده کیفیت قابل قبول کار از نگاه مخاطبان بوده است.»
او با اشاره به اینکه هیچ گاه نگاه انتقادی خود را رها نخواهد کرد، گفت: «زمانی که آقای رسایی مدیرکل ارشاد قم بودند نشریه من منتشر می شد و آن را توقیف کردند، «فقر و فحشا» را ساختم با آنکه حتی مدیران خود به ویژگی های آن اشاره می کردند اما کار توقیف شد، من در همه دولت ها به همین ترتیب و با نگاه انتقادی کار خواهم کرد.»
ده نمکی گفت: «زمانی که در مجموعه تیمور به ذبیح گفت روی دیوارت شعار نوشته‌اند، از هر دو جناح با من تماس گرفتند که منظورت چه کسی بوده. خیلی‌ها در این سال ها فیلم ساختند و با جنگ و روحانیت شوخی کردند و سراغ خطوط قرمز رفتند و از آن گذشتند، در حالی که من معتقدم عبور از خطوط قرمز هنر نیست، بلکه باید خطوط قرمز را به بازی گرفت.»
او ادامه داد: «سال‌ها در فیلم‌ها و مجموعه ها فقرا به استهزا گرفته می‌شدند، اما من در این مجموعه نوکیسه‌ها را مورد انتقاد قرار دادم و آنان مورد خنده بودند تا یکبار دل فقرا خنک شود.»
خبرآنلاين
