نشست خبری گروه تئاتر «دایره ده» صبح امروز ۱۳ شهریور ماه با حضور محمد چرمشیر سخنگوی این گروه در شهر کتاب مرکزی برگزار شد.
به تشریح اهداف شکل گیری این گروه پرداخت و مهم‌ترین افق پیش‌روی این گروه را رسیدن به یک اتحادیه تئاتر دانست و تاکید کرد این گروه هرگز به دنبال قبضه کردن همه تئاتر نیست.
محمد چرم شیر سخنگوی گروه تئاتر «دایره ۱۰» در ابتدای این نشست گفت: بار‌ها در تئاتر ما گروه‌های تئاتری کوشیده‌اند دور هم جمع شوند و با اهدافی مشترک بتوانند فعالیت خود را ادامه دهند اما هر بار به دلیل وضعیت تئاتر ایران، این اتفاق صورت نگرفت تا اینکه امروز ۱۰ گروه فعال تصمیم گرفتند، دور هم جمع شوند و کار‌هایشان را به صورت یک کاسه پیش ببرند.
وی افزود: چند مورد باعث جمع شدن این گروه‌ها دور هم شده است، اول اینکه این ۱۰ گروه، گروه‌های شناخته شده‌ای هستند که می‌کوشند به جریان‌های تازه‌تری برسند آن‌ها به طور دائم در حال کار هستند، مگر اینکه با موانعی روبرو شوند.
این نمایشنامه نویس ادامه داد: تلاش این ۱۰ گروه برای نزدیک شدن به تئاتر جهانی است، از سوی دیگر، همه این ۱۰ گروه تجربه اداره گروه را دارند؛ گروه‌های منسجمی که سعی کرده‌اند در کنار تئاتر به فعالیت‌های دیگری مانند آموزش هم بپردازند.
محمد چرمشیر مهم‌ترین هدف این گردهمایی را رفتن به سمت تئاتر خصوصی دانست و اظهار داشت: ۱۰ گروه یاد شده تلاش می‌کنند بتوانند مکانی را برای عرضه فعالیت‌های خود در اختیار بگیرند، اما تا زمانی که این مکان را پیدا نکرده‌اند مانند همه گروه‌های دیگر از امکانات و سالن‌های موجود تئاتر استفاده خواهند کرد.
وی ضمن بیان اینکه منظور از تئاتر خصوصی، قطع حمایت دولت نیست، افزود: منظور ما از تئاتر خصوصی به معنای آن نیست که ارتباط خود را با بخش دولتی قطع کنیم، زیرا گروه دایره ۱۰ معتقد است دولت همچنان بایداز تئاتر حمایت کند. اما هدف ما از این حمایت ارائه سوبسید است و به معنای سفارش دادن به هنرمندان نیست. بنابراین می‌کوشیم به خودکفایی برسیم اما این به معنای قطع حمایت دولت نیست.
چرمشیر با اشاره به اولین مباحث مطرح شده در گروه تئاتر دایره ۱۰ یادآور شد: در اولین نشست، هر یک از گروه‌ها به طرح مواضع خود پرداختند. قطعا همه این گروه‌ها همسو هستند اما این مطلب به معنای هم شکلی آن‌ها با هم نیست.
نویسنده نمایشنامه‌های «کبوتری ناگهان» و «در مصر برف نمی‌بارد» چشم انداز نهایی گروه تئاتر ۱۰ را نزدیک شدن به اتحادیه تئاتر دانست و ادامه داد: این گروه برای خود شعاری انتخاب کرده و تعریف این گروه از خودش این است؛ تشکلی از گروه‌های همگرا و متنوع در جهت نزدیک شدن به استقلال و گسترش تئاتر.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: موضوع این است که نحوه رفتار ما تا اندازه‌ای رفتار مدیران تئاتر را مشخص می‌کند. روزگاری گرفتن اسپانسر برای مدیران تئاتر عجیب بود اما گروه‌ها این موضوع را محقق کردند و مدیران هم نسبت به آن واکنش نشان دادند. در همین راستا، گروه تئاتر ۱۰ معتقد است، اگر واکنش‌های مناسب نشان دهیم قطعا مدیران تئاتری آن را می‌پذیرند.
وی در ادامه درباره همکاری بدنه دولت با این گروه تئاتری توضیح داد: اصولا سوبسید را به معنای سفارش نمی‌بینم و مدیران تئاتری ما باید کم کم متوجه شوند پرداخت این سوبسید حق گروه‌های تئاتری است نه مدیران.
چرمشیرخاطرنشان کرد: از زمانی که خبر تشکیل گروه اعلام شد، گمانه زنی‌هایی آغاز شد که مبنایش حدسیات بود نه واقعیت‌های این گروه و این موضوع هم حدس نادرستی است چون همه اعضای این گروه نشان داده‌اند تا امروز توانسته‌اند روی پای خود بایستند و نیازی به پشتوانه مالی ندارند. بیشتر این گروه‌ها نمایش‌هایی اجرا کرده‌اند که پر تماشاگر بوده و چرخش مالی را در درون گروه خودشان امکان پذیر کرده‌اند. اگر آن‌ها خواهان پشتوانه مالی خاصی بودند بهترین راهش نزدیکی به بخش دولتی بود. اما آن‌ها فقط می‌خواهند در کنار یکدیگر باشند. یکدیگر را پوشش دهند و به هم کمک کنند تا به اهداف مشترک برسند.
این نمایشنامه نویس گفت: اولین خروجی زمانی خواهد بود که امکان ایجاد مکان خصوصی تئاتر فراهم شود اما این شرایط فقط از طریق این گروه امکان‌پذیر نمی‌شود بلکه نیازمند همراهی دولت است. به این معنا که دولت زمینی بدهد و کمک‌هایی در قالب وام‌های بلند مدت ارائه کند که نه تنها گروه ما بلکه گروه‌های دیگر هم در کنار ما بتوانند فعالیت کنند. بنابراین اولین اقدام گروه ۱۰ صاف کردن راهی است تا دیگر تشکل‌ها نیزبتوانند به اهداف خود برسند.
وی تاکید کرد: کنار هم قرار گرفتن گروه‌ها به معنای ادغامشان نیست. قرار است همه این ۱۰ گروه استقلال خود را حفظ کنند چون هویتشان خدشه ناپذیر است. به هر حال گروه دایره ۱۰ در حال آزمون همین ماجراست. موضوع این است که ماهیت گروه براساس اشتراکات و اختلافات در حال شکل گیری است اما قرار نیست اختلافات از بین برود بلکه درباره آن صحبت می‌شود تا ریشه‌هایش مشخص شود.
سخنگوی گروه تئاتر «دایره ده» درباره احتمال افزایش تعداد گروه‌های عضو تصریح کرد: گروه‌های دیگری می‌توانند با تعریفی که ما داریم در این گروه قرار بگیرند اما فعلا قرار است با همین ۱۰ گروه پیش برویم چون گفت‌وگوهایی بنیادی داریم که ترجیح می‌دهیم در فضای محدودتری به نتیجه برسد و بعد تصمیم بگیریم که تعداد اعضای گروه را گسترش بدهیم یا نه. در حال حاضر خیلی به فکر افزایش گروه نیستیم و معتقدیم باید زمینه‌های لازم را برای ایجاد اتحادیه تئاتر فراهم کنیم.
چرمشیر گفت: به عنوان نمایشنامه‌نویسی که سی و اندی سال در تئاتر مملکت حضور دارم، باید بگویم زمانی که در جوانی وارد تئاتر شدم، نشستن ما در کنار یکدیگر هم رویا بود ولی امروز تحقق پیدا کرده است. تئاتر ما همیشه تئاتر تلاش برای تحقق رویا‌ها بوده و می‌کوشیم آنچه را شما رویا می‌دانید، محقق کنیم و این را جزو وظایف دولت می‌دانیم، به او گوشزد می‌کنیم و ازاو می‌خواهیم.
وی اضافه کرد: آنچه این گروه انجام می‌دهد، متعلق به تئاتر ایران است و فقط مربوط به این گروه نیست. حق همه گروه‌های ما است که از سوبسید دولتی بهره‌مند شوند اما نه مثل امروز که حق کاملا با دولت است. این رفتار خوبی با تئاتر ما نیست سالن‌های نمایشی و سوبسید دولتی متعلق به گروه‌ها است حتی اگر به سالن‌های خصوصی برویم باز هم این سوبسید حق ماست همچنان که در تمام دنیا چنین است. اما متاسفانه در تئاتر ما به شکل‌های مختلف از هنرمندان دریغ می‌شود و ما امروز آن را گوشزد می‌کنیم.
چرمشیر با اظهار تاسف از کم توجهی نسبت به هنرمندان تئاتر افزود: گروهی که از سد شورای نظارت، سالن و... می‌گذرد و می‌تواند اجرا بگیرد با کمترین امکانات روبرو می‌شود. تماشاگر ما حتی نمی‌تواند از یک دستشویی سالم و تمیز برخوردار شود. همین عوامل است که مانع حضور تماشاگران در تئاتر می‌شود و باعث شده تماشاگری درخور تئاترمان نداشته باشیم.
نویسنده نمایشنامه «عرق خورشید، اشک ماه» درباره فعالیت آموزشی گروه تئاتر ۱۰ نیز گفت: این هم از مواردی است که در حال گفت‌وگو هستیم. تمام این گروه‌ها پتانسیلی دارند که می‌تواند نه فقط در بخش آموزش که در دیگر بخش‌ها نیز استفاده شود.
وی گفت: می‌کوشیم سالنی احداث کنیم و داریم پروسه رسیدن به این هدف را طی می‌کنیم به هر حال باید این پروسه که دولت می‌تواند متولی ساخت سالن باشد اما به بخش خصوصی هم کمک کند طی شود اما فعلا در گام‌های اول هستیم.
چرمشیر با اظهار تاسف از برخی از حاشیه‌ها که برای این گروه درست شده است، افزود: مثلا می‌گویند این‌ها آمده‌اند تئاتر را قبضه کنند. چنین سخنی در همان نطفه باید خفه می‌شد. چون هر یک از اعضای این گروه پرونده‌ای دارند. کدام یک انحصاری عمل کرده‌اند. مگر می‌توان این تئاتر را با یک گروه و یا یک فرد قبضه کرد. چگونه است اعضایی که تمایلی برای قبضه کردن نداشته‌اند، حالا در یک گروه ناگهان این رویکرد را پیدا کنند! یا مثلا می‌گویند ۱۰ کارگردان دور هم جمع شده‌اند اما سخنگویشان یک نویسنده است در حالی که من با پنج تن از اعضای این گروه سال‌ها سابقه همکاری دارم و اگر قرار است سخنگویی حضور داشته باشد من بیش از همه به همه اعضای این گروه نزدیک بوده‌ام. این حاشیه‌ها است که باعث می‌شود به اصل مطلب نپردازیم و دلیل این حاشیه‌ها نبودن شناخت است.
این نمایش‌نامه‌نویس تاکید کرد: اولین اولویت ما این است که زمینی بگیریم و با استفاده از وام‌های کم بهره مکانی بسازیم. اگر چنین نشد وارد مکان‌هایی می‌شویم که غیر نمایشی هستند اما می‌توانند کاربری نمایشی هم پیدا کنند. تشکل ۱۰ به تمام این راهکار‌ها فکر کرده و به صورت موازی آن‌ها را دنبال می‌کند. ضمن اینکه نوع مدیریت هم برای ما مهم است. اگر بتوانیم مکانی بگیریم، نوع مدیریت این مکان پیشنهادی به مدیریت دولتی ما خواهد بود چرا که در حال حاضر همه ما تئاتری‌ها به نحوه مدیریت و نوع سرویس دهی آن اعتراض داریم.
گروه تئاتر دایره ۱۰ متشکل از ۱۰ گروه تئاتری است. اعضای این گروه آتیلا پسیانی (سرپرست گروه تئاتر بازی)، حمید پورآذری (سرپرست گروه تئاتر پاپتی‌ها)، رضا ثروتی (سرپرست گروه تئاتر مکث)، رضا حداد (سرپرست گروه تئاتر سایه)، آروند دشت‌آرای (سرپرست گروه هنرهای اجرایی ویرگول)، علی اصغر دشتی (سرپرست گروه تئاتر دن‌کیشوت)، همایون غنی‌زاده (سرپرست گروه تئاتر مونگو)، امیررضا کوهستانی (سرپرست گروه تئاتر مهر شیراز)، رضا گروان (سرپرست گروه تئاتر یرما)، حسن معجونی (سرپرست گروه تئاتر لیو) و محمد چرمشیر هستند.
