فرزاد رشیدی- راهنمای طبیعت‌گردی- در گفت و گو با هنرنیوز ضمن بیان این که ویژگی‌های تورهای طبیعت‌گردی متفاوت است، گفت:ما در این تورها با عناصر طبیعت، چگونگی بهره‌گیری از حواس پنجگانه، چگونگی برقراری ارتباط با طبیعت و جامعه محلی روبه رو هستیم .
وی ادامه داد: بیشترین مشکل راهنمایان در طبیعت به آموزش باز می‌گردد. در بخش امداد و نجات و کمک‌های اولیه توجه به آموزش بسیار حائز اهمیت است. چون تورهای فرهنگی اکثراٌ داخل شهر برگزار می‌شوند و امکانات پزشکی در این اماکن فراهم است اما هنگامی که وارد طبیعت می‌شویم عملاً با این امکانات فاصله زیادی می‌گیریم، بنابراین ضرورت آموزش امداد و نجات و تجهیز گروه‌های طبیعت‌گردی به خوبی احساس می‌شود.
رشیدی ادامه داد: همچنین ورود گروه‌های طبیعت‌گردی بدون راهنمای دارای تخصص سبب می‌شود تا گردشگران از شرایط محیطی، چگونگی برخورد با جامعه محلی و حفاظت از محیط زیست و نوع خودرو و سایل مورد نیاز بی‌اطلاع باشند و دقیقاً همین گروه‌ها به اماکن طبیعی و خود بیشترین آسیب را وارد کرده و تصویر نامطلوبی از طبیعت‌گردی در اذهان جامعه محلی ایجاد می‌کنند.
وی با یادآوری این نکته که جامعه محلی باید از حضور گردشگر سود ببرد، متذکر شد: این درحالی است که برخی گروه‌های طبیعت‌گرد به دلیل عدم اطلاع‌رسانی مناسب از سوی راهنمای تور به این نکات توجه نمی‌کنند و فقط به تولید زباله در این اماکن می‌پردازند که مسلماً با واکنش منفی جامعه محلی روبه رو می‌شود.
این راهنمای تور استان گیلان اضافه کرد: گروه‌های طبیعت‌گردی باید از غذا و مکان محلی استفاده کنند تا جامعه محلی نیز از حضور آنها منتفع شود. در عین حال باید بدانند که چگونه در عین لذت بردن از طبیعت کمترین
” بسیاری از جاذبه‌های دیگر طبیعی نیازمند حفاظت دقیق در عین حضور گردشگرند. این مسأله مسوولیت راهنمای تور طبیعت‌گردی را در قبال اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی به گردشگران سنگین‌تر می‌کند. “
آسیب را به محیط زیست وارد کنند.
وی با اشاره به وجود مبحثی به نام رویدادهای گردشگری خاطر نشان کرد: این که مدیریت مقاصد بتوانند چگونه از فرصت‌ها و جاذبه‌ها درست استفاده کنند، نکته قابل تأملی است .خیلی از مقاصد، جاذبه‌های گردشگری گوناگونی دارند اما چگونگی استفاده از این جاذبه‌ها مهم است. گاهی از دل این جذابیت‌ها می‌توان یک جشنواره بوجود آورد.
رشیدی از جشنواره سوسن چلچراغ به عنوان یکی از جذابیت‌‌های گردشگری در گیلان یاد کرد و گفت: وجود سوسن چلچراغ به عنوان یک اثر ملی طبیعی و برگزاری جشنواره در منطقه داماش عمارلو باعث رونق این منطقه شده است چرا که با ورود گردشگر برای جامعه محلی، راهنمای تور، نیروهای حمل و نقل و... اشتغال ایجاد می‌شود.
وی با تأکید براین که این گیاه در ایران فقط در منطقه داماش عمارلو می‌روید افزود: هرچند این جشنواره چهار پنج سال است برگزارمی‌شود، اما نباید از یاد برد که سوسن چلچراغ از اواسط خرداد گل می‌دهد و گل‌های آن تا نیمه تیر ماه بیشتر باقی نمی‌ماند. این گل زیبا شهرت ملی و جهانی دارد و در عین حال بسیار آسیب‌پذیر است به طوری که در صورت نابودی، پرورش آن ممکن نیست. بنابراین وجود یک اثر طبیعی با چنین درجه حساسیت نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و تخصصی است نه تنها این پدیده طبیعی که بسیاری از جاذبه‌های دیگر طبیعی نیازمند حفاظت دقیق در عین حضور گردشگرند. این مسأله مسوولیت راهنمای تور طبیعت‌گردی را در قبال اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی به گردشگران سنگین‌تر می‌کند.
او همچنین به برگزاری جشن گلاب گیری طی دو سال اخیر در گیلده از توابع شفت اشاره کرد که به دلیل وجود گل‌های محمدی زیاد در این منطقه به عنوان جاذبه‌ای برای برگزاری جشنواره‌ی گلاب گیری در اوایل خرداد از آن بهره‌گرفته شده است.
این راهنمای طبیعت‌گردی با اشاره به تاثیر مثبت و منفی جشنواره‌های طبیعت‌گردی بر جامعه محلی گفت: جشن انار روستای انبوه از توابع رودبار از سال ۸۷ برگزار می‌شود. زمانی که ما برای بررسی مکان برگزاری این جشنواره به انبوه سفر کردیم کل مسیر خاکی بود. خودرو ما به دلیل نامناسب بودن جاده پنچر شد . خیلی از امکانات رفاهی مثل آب و برق و... در این منطقه وجود نداشت اما امروزه از جاده مناسبی برخوردار است.
وی افزود: آن زمان قیمت انار این خطه نسبت به مرکز استان یک بیستم بود اما اکنون ۳۰ درصد ارزان‌تر به فروش می‌رسد که این موضوع بیانگر آن است که کشاورزان منطقه توانسته‌اند به بازارهای هدف دسترسی داشته باشند. در واقع با حضور گردشگران سود رسانی به جامعه محلی خیلی بیشتر شده است.
او ادامه
” هر چند ما جز پنج کشور نخست جهان از لحاظ جاذبه طبیعی هستیم اما در معرفی جاذبه‌ها رتبه‌ای نداریم. “
داد: در یک مقایسه، جشنواره گل سوسن چلچراغ از آنجا که در روستا برگزارنمی شود و با آن فاصله دارد، و از طرفی منطقه حفاظت شده محیط زیست است نتوانسته به این شدت بر اقتصاد جامعه محلی تأثیر بگذارد.
رشیدی با بیان این که معرفی سایت‌های طبیعت‌گردی نیازمند تعامل سازمان محیط زیست، منابع طبیعی و میراث فرهنگی است، اضافه کرد: در حال حاضر پارک‌های حفاظت شده استرالیا پذیرای گردشگران است. ما نیز باید از مناطق حفاظت شده به عنوان جاذبه‌های طبیعی بهره بگیریم اما این نیازمند برنامه‌ای با درجه دقت بالا و تخصص گرایی است.
او تصریح کرد: هر چقدر این جاذبه‌ها بیشتر و بهتر معرفی شوند و از خبرنگاران خارجی به عنوان مبلغان بازاریابی جهت معرفی جاذبه‌های طبیعی بیشتر بهره گرفته شود قطعاً گردشگران بیشتری در این حوزه جذب می‌شوند.
رشیدی متذکر شد: هر چند ما جز پنج کشور نخست جهان از لحاظ جاذبه طبیعی هستیم اما در معرفی جاذبه‌ها رتبه‌ای نداریم.
وی ادامه داد: گرچه سفرهای اکوتوریستی امکانات و زیرساخت‌های کمتری می‌خواهد اما توجه به همین حداقل زیرساخت‌ها بسیار حائز اهمیت است.
رشیدی در عین حال نحوه بیان و داشتن اطلاعات کافی و تخصص گرایی را از مهمترین نیازهای راهنمای طبیعت‌گردی عنوان کرد و گفت: هرچند تخت جمشید به خودی خود شکوه و عظمت دارد اما لزوما تمام آثار تاریخی و فرهنگی این‌گونه جلوه نمی‌کنند. این راهنما است که با نحوه بیان و دادن اطلاعات؛ تاریخ، تمدن، فرهنگ و پیشینه یک اثر را به گونه‌ای تشریح می‌کند که به آن افتخار می‌کنیم. این اطلاعات راهنما است که به آن مکان روح و غنا می‌بخشد و ضرورت توجه به یک اثر تاریخی و فرهنگی را برای گردشگرنمایان می‌سازد.
او بیان کرد: این مهم درباره راهنمای تورهای طبیعت بیشتر به چشم می‌آید. چرا که تخصص تفسیر طبیعت باعث تغییر نوع نگاه گردشگران به آثار طبیعی شده و حس حفاظت در عین بهره‌مندی از جلوه‌های طبیعی و جانوری را صد چندان می‌کند. بنابراین راهنمایان طبیعت‌گردی به طور تخصصی باید در حوزه آبزیان، کویر، جنگل، کوهستان، گیاه شناسی، جانورشناسی و... اطلاع داشته باشند و برای برگزاری هر یک از این تورها صرفاً از راهنمایان طبیعت‌گردی متخصص در همان حوزه استفاده شود.
