سازمان میراث فرهنگی با وجود بن مایه پژوهشی و تخصصی، امروز یکی از منفعل‌ترین نهادهای علمی و کارشناسی کشور است که بر اساس روابط،معادلات و ملاحظات سیاسی اقدام به جذب نیروی انسانی چه در سازمان مرکزی و چه در بدنه کارشناسی استان‌ها و شهرستان‌ها می‌کند که این امر خود یک خودزنی توسط سازمان میراث فرهنگی به حساب می‌آید بدون اینکه از قوانین و یا سازمان‌های دیگر ضربه‌ای به این سازمان وارد شود. به طوری که در این امر افراد شایسته مورد توجه قرار نمی‌گیرند و اصولاً وجهه علمی، پژوهشی و تجارب کاری افراد نادیده گرفته شده و صرفاً گرایشات حزبی، گروهی، جناحی و در استان‌ها سفارشات مدیران، نمایندگان و افراد با نفوذ و سایر نهادها عمده دلیل جذب کارشناسان و نیروی انسانی سازمان میراث فرهنگی است که در نهایت منجر به آسیب آثار تاریخی و مغفول ماندن امر پژوهش و تحقیق و ناکار‌آمدی و عدم بهره‌وری در سازمان میراث فرهنگی کشور می‌شود. که البته مجموعه مدیران و مسئولان جدید و فعلی سازمان نقشی در این امر نداشته‌اند و صرفا تحویل گیرنده ویرانه‌ای با عمق تخریب زیاد هستند که این عمق در استان‌ها و شهرستان‌ها که دور از دید سازمان مرکزی و تحت الشعاع جنجال‌ها و هیاهوهای ایجاد شده در سازمان در دولت قبل هستند؛ بیشتر است، که البته نیاز به ساز و کار و قوانین جدیدی جهت جذب نیروی کارشناسی، تخصصی و فوق تخصصی در سازمان میراث فرهنگی دارد تا افرادی شایسته و لایق جهت فعالیت و بالا بردن بهره‌وری در سازمان جذب شوند.

از سویی نیاز به رایزنی با سایر نهادهای دخیل در امر آموزش عالی است تا شاید همانند وزارت بهداشت و علوم پزشکی که خود در آموزش نیروی متخصص و جذب آن‌ها، کارآموزی و غیره دخیل است این سازمان هم نظارت و رصد بهتری در پرورش و ارتقا کیفیت و علمی بودن آموزش‌ نیروی‌های انسانی داشته باشد تا در نهایت به بهره‌وری بهتر افراد جذب شونده و شاغلین در سازمان منجر شود. آنچه امروز با آن مواجه هستیم خیل عظیم فارغ‌التحصیلان با کیفیت پایین آموزش در رشته‌های مرتبط با سازمان میراث فرهنگی مانند باستان شناسی، مرمتگری، رشته‌های صنایع دستی، گردشگری و ... است که جذب همین افراد با توصیه و رابطه در سازمان نهایتاً منجر به ویرانی شده که امروز شاهد آن هستیم.

احیای مجدد پژوهشکده سازمان میراث فرهنگی و بازنگری در جذب اعضای هیئت علمی این پژوهشکده‌ها، شجاعت در انتخاب مدیران استانی بدون در نظر گرفتن سفارشات و ملاحظات مرسوم در گذشته، شجاعت در تعدیل نیروهایی که به صورت اتوبوسی وارد سازمان میراث فرهنگی شده‌اند و از سازمان مرکزی گرفته تا کارشناس و آبدارچی در استان‌ها و شهرستان‌ها را شامل می‌شوند؛ تدوین ساز و کار و قوانینی برای جذب افراد چه متخصص چه کارشناس و ... در میراث فرهنگی و یکسری اقدامات این چنینی باید لازمه اولویتها و فوریت‌های مدیران ارشد سازمان قرار گیرد تا سازمان میراث فرهنگی به جایگاه واقعی، قدرتمند و تاثیرگذار خود باز گردد.

در این بین البته از حضور نیروهای جوان، کارشناس و متخصص نباید غافل شد و یا با جابجایی برخی مدیران و معاونان چه در مرکز و چه در استان‌ها دلخوش به تغییری جدی و سازنده نبود چرا که یکی از آسیب‌های مدیریتی میراث فرهنگی، جابجایی مدیران، افتادن در گردونه و دور باطل انتقال مدیری از استانی به استان دیگر به نام «تغییر و تحول بنیادی» است.

البته اینجانب به عنوان باستان‌شناسی که سالهاست دغدغه میراث فرهنگی را دارم و با سازو کارهای این سازمان آشنا هستم و خود از آسیب دیدگان سیاست‌های اشتباه دولت قبلی در این سازمان هستم، نشانه‌هایی را در دولت و مدیران جدید سازمان می‌بینم که شاید به نوعی ادامه سیاست‌های اشتباه مدیران قبلی سازمان است هرچند هرگز منکر وجود اندک افراد شایسته باقی مانده در سازمان با وجود بلایای به وجود آمده در ۸ سال گذشته نیستم. افرادی که با تمام وجود در مقابل تمام این ناملایمات مقاومت کرده‌اند و ساکت ننشسته‌اند و با این جریان ویرانی همراه نشدند اما لزوم بازنگری دولت تدبیر و امید در نیروهای انسانی و به ویژه تخصصی و کارشناسی سازمان میراث فرهنگی را احساس می‌کنم تا شایسته سالاری و تخصص محوری سرلوحه جذب افراد در این سازمان باشد.
فرخ کاظمی
باستانشناس و پژوهشگر آزاد