با تغییر در دولت لزوم توجه به نیازهای هنرمندان احساس میشود. به همین سبب درباره نیازهای جامعه هنر با احمد نادعلیان گفت و گو کردهایم.
احمد نادعلیان از بنامترینِ هنرمندانیست که در عرصه هنر محیطی ایران فعالیت میکند. این هنرمند بیشتر به واسطه کندهنگاری بر روی سنگ رودخانهای شناخته شدهاست. وی همچنین در زمینههای مختلفی از جمله حجاری، چیدمان، کارهای چندرسانهای و اینترنتی (نتآرت)، چیدمان ویدئویی، کارهای تعاملی و اخیرا ساخت آهندیسها فعالیت میکند. او بیشتر در عرصه بینالمللی به اجرای هنر محیطی میپردازد.
در ابتدا باید گفت هنرمندان حوزه های مختلف هنرهای تجسمی نیازها و مطالبات مختلفی دارند که لازم است مسئولان بدانها توجه کنند. در حوزه هنر محیطی که یکی از محجورترین هنرها در حوزه هنرهای تجسمی است؛ به یقین مطالبات بسیار و حتی لزوم توجه به این هنر احساس میشود. چراکه به نظر میرسد لازم است هنر محیطی قدری مورد توجه و تأمل مسئولان قرار گیرد تا بتوان امیدوار بود گسترش و تعدد تجربهها در این هنر اضافه شود.
مطالبه شما به عنوان یک هنرمند محیطی از دولت جدید چیست؟نخستین موضوعی که میتوان از آن به عنوان مطالبه یاد کرد؛ عدم ممانعت از کار هنری است. اما مطالبه من این است که دولت از آثارم صیانت کند. طبعاً دولت واسطهای است که هم میتواند نقش نظارتی داشته باشد و هم نقش حمایتی. ما انتظار حمایت هم نداریم. اما آثار ما نیاز به صیانت دارند.
در واقع در بعد نظارت در کلان شهری چون تهران تا کنون مشکلی نداشته ام
اما مشکلی جدی که از سالها قبل در شهرهای مختلف دیگر از جمله در هرمزگان دارم، مصادره معنوی اثارم است. این موضوع مشکلات متعددی برای من ایجاد کرده است و تصور می کنم مسائل حقوقی یک اثر هنری و همچنین صیانت از حقوق مادی و معنوی در ایران و در بسیاری از مناطق پیگیری نمیشود و هنگامی که پیگیری میشود هم کار به جایی نمیرسد. اگر امروز در قالب مطالبه با مسئولان سخن میگویم؛ باید عنوان کنم که از دولت هیچ انتظاری ندارم. نیاز به حمایت هم ندارم. میخواهم بخش دولتی خود دسترنج مرا سرقت نکند و اگر سرقتی اتفاق میافتد؛ دولت باید به آن رسیدگی کند.
در مقابل این اتفاق آیا تا کنون اعتراض و یا شکایتی از سوی شما اتفاق افتاده است؟در واقع بخش دولتی بارها آثار مرا مصادره کرده و من از اعتراض و شکایت راه به جایی نبرده ام. در حالی که در همه جای دنیا چیزی به نام حقوق مولف، مصنف و هنرمند وجود دارد. حال ما انتظار نداریم که دولت به جای حمایت از ما و حفظ آثارمان آنها را از ما مصادره کند و نتوانیم مالکیت معنوی اثر را ثابت کنیم. این موضوع تاسف آور است که دولت نه تنها از ما حمایت و به ما توجه نکند بلکه ما را دچار مشکلات متعدد میکند و امکان مالکیت آثارمان را هم از ما می گیرد!
با این توصیف باید گفت مالکیت معنوی آثار هنری مهمترین نکته ایست که دولت یازدهم باید به آن توجه کند. خواسته من این است که بخش دولتی ایدهها و جشنوارهها و اثر هنرمند را تصاحب نکند و سالهاست که من به دنبال این خواسته هستم که صیانت معنوی آثارم اتفاق افتد و دولت ایدههایم را از من مصادره نکند. من هیچ خواستهای ندارم. نه حمایت میخواهم و نه لطف. اگر خواستند نظارت کنند اما چیزی را از سفره هنرمندان بر ندارند!
از مطالبه که بگذریم با توجه به فعالیت های گسترده شما در زمینه هنر محیطی شما در آینده برنامهای برای اجرا در کشور و در زمینه لندآرت یا همان هنر محیطی دارید؟در توضیح آثار جدیدم باید به جشنواره پلور اشاره کنم که به طور غیر متمرکز و در چهل و چهارمین دوره خود در استان سمنان در شهر دربند مهدیشهر یا همان سنگسر که در آنجا متولد شدم و پیش از این هرگز در آنجا برنامهای نداشتم برگزار میشود.
از آنجا که شما به عنوان فعالترین و پر کارترین هنرمند در عرصه «لند آرت« در ایران فعالیت میکنید؛ قدری از فعالیت های پیش روی خود در کشورهای دیگر بگویید.پس از برنامهای که در زادگاهم برگزار خواهد شد؛ راهی کره جنوبی خواهم شد. سفر من به کره در راستای شرکت در نشست مدیران هنری لند آرت در سراسر جهان است که نزدیک به ۱۰ نفر به این نشست دعوت شدند و از خاور میانه تنها نهادی که در زمینه لند آرت فعالیت میکند نهاد ماست که من به عنوان سخنران و ارائه دهنده فعالیت های مرکزمان در این همایش حضور خواهم داشت. مجموعه سخنرانیهای این مجموعه پس از برگزاری نیز منتشر خواهد شد. سپس عازم مالزی هستم تا مجموعه ای را در این کشور به نمایش گذارم. در مجموع باید به این نکته اشاره کنم که هنرمندان به حد اقل حقوق خود رضایت دارند به شرطی که همان حد اقل ها را نیز از دست ندهند.
گفتگو: مینا عبدی