اعداد در شاهنامه مفاهیم خاصی دارند
گزارش هنرنیوز از سی امین نشست شاهنامه پژوهی؛
اعداد در شاهنامه مفاهیم خاصی دارند
سی‌امین نشست «شاهنامه‌پژوهی» عصر دیروز با حضور احمد ابومحبوب، شاهنامه پژوه و استاد زبان و ادب فارسی در سرای اهل قلم برگزار شد.
 
تاريخ : چهارشنبه ۴ بهمن ۱۳۹۱ ساعت ۱۳:۱۷

به گزاش هنرنیوز این نشست با موضوع «نبرد رستم و سهراب» به مباحثی پیرامون نشانه ها و نمادهای داستا نی این بخش از شاهنامه اختصاص داشت در تشریح نام سهراب به دو معنای واژگانی سهر به علاوه آب یعنی آب سرخ اشاره کرد و گفت: سرخ رنگی بوده است که در قدیم از نماد های مهم تلقی شده و با ایزدان در ارتباط بوده و با نگرش های میترائیسم در پیوند است لذا این خود بیانگر آن است که شاهنامه به این نوع نگاه توجه دارد. 

وی با بیان این مطلب افزود: رنگ سرخ می تواند نماد مرگ و کشته شدن باشد چندانکه در شاهنامه انتقام گیری های زیادی وجود دارد. 

وی با نگاهی بر زندگی سهراب گفت: سهراب تا سن ده سالگی آتشین مزاج و تندخو است او در دوازده سالگی با رستم پدرش می جنگد اما در این باب پرسش هایی داشته است که گویا این پرسش ها درباره جستجوی پدر با یافتن خاتمه می یابد اما این یافتن اغلب با مرگ همراه است. 

ابومحبوب در توضیح نماد های اسطوره ای بیان داشت: سهراب تا سن ده سالگی جستجو گر است، عدد ۱۰ در اسطوره های کهن از فرجام حکایت دارد یعنی بازگشت به واحد و یک شدن و این مفهوم در داستان سهراب، بازگشت به پدر و نه مادر است. بنابراین ما عدد ده را به عنوان مفهومی می‌شناسیم که نشان‌دهنده بازگشت به واحد اولیه است. صفر نیز مفهوم پیش از آفرینش و هیچ است لذا بر این اساس در این داستان رستم نماد آغاز است. 

وی اذعان داشت: داستان رستم و سهراب با مضمون غم و اندوخه همراه است و داستانی است که قانون هستی و آفرینش در قائده اعداد در آن محرز است مکا اینکه عدد «یک» نماد وحدت و آغاز جهان و آفرینش و «صفر» نشان‌دهنده «هیچ» و پیش از آفرینش است. این دو با هم نشان‌دهنده هماهنگی و همراهی مرگ و زندگی است.

وی در ادامه به زیر و بم داستان رستم و سهراب اشاره کرد و گفت: ذدر ده سالگی سهراب به کمال رسیده و مادرش او را افشا می کند زیرا که تهمینه او را از ترس افراسیاب پنهان داشته بود که مهمترین دلیل آن این است که سهراب در سرزمین بیگانه یعنی سرزمین تورانیان متولد شده است و فاش شدن این راز پیوند پنهانی رستم و تهمینه را آشکار می‌کرده است. از سوی دیگر تهمینه نامه‌ای از رستم را به سهراب نشان می‌دهد و وجود چنین نامه‌ای بر وجود رابطه رستم و تهمینه از طریق نامه در طول این مدت و آگاه بودن رستم از وجود سهراب دلالت می‌کند.

وی افزود: از دیگر سو تهمینه هم از افراسیاب می‌ترسیده است و هم از رستم؛ چراکه بیم آن‌را داشته که رستم، فرزندش را از او دور کند و بنابر دلایل و نشانه‌های اسطوره‌ای داستان امکان رفتن تهمینه همراه با سهراب وجود نداشته است و هم از این روست که سهراب باید به دنبال پیدا کردن پدر می رفته و همواره در جستجوی پدر به سمت مرگ می رفته است. 

ابومحبوب در خاتمه خاطرنشان نمود: داستان های اسطوره ای را نباید بر مبنای تحلیل بررسی کنیم که در این صورت نتیجه منطقی بر آن حاصل نمی شود.

کد خبر: 53231
Share/Save/Bookmark