به گزارش هنرنیوز،سه بنای فاخر عمارت تاریخی مسعودیه در تهران، خانه تاریخی عامری‌ها در کاشان و کاروانسرای وکیل کرمان در دوران مدیریت حمید بقایی در سازمان میراث فرهنگی به شرکت سرمایه‌گذاری عظام یکی از شرکتهای تامین کننده قطعات خودرو طی قراردادی ۵۹ ساله واگذار شد . 

حمید بقایی، رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری آن‌روز‌ها و پیش از امضای اسناد واگذاری سه عمارت تاریخی اعلام کرد که به همه همکارانش در همه استان‌ها گفته است تا می‌توانند بناهای تاریخی را به بخش خصوصی واگذار کنند. 

اما واگذاری این سه بنا همواره با کش و قوس‌های فراوانی روبه رو بود تا آنجا که قریب به اتفاق کارشناسان میراث فرهنگی معتقد بودند این سه بنا جزو نفایس بوده و نباید به غیر واگذار می‌شد. اما این که چرا کمیته نفایس رأی به غیر نفیس بودن این سه بنا داد خود حاشیه‌های فراوانی دارد. برخی سخن از جعل امضا و برخی تمرد اعضای کمیته نفایس از امضا می‌کنند و برخی نیز اذعان می‌دارند مسعود علویان صدر- معاون میراث فرهنگی وقت- بدون توافق با کمیته نفایس این کار را انجام داده است . هرچند پس از پایان دولت دهم و در اوایل دولت یازدهم چندین بار علویان صدر متذکر شد که بدون جلب موافقت عقلای میراث فرهنگی دست به اقدامی نزده است. اما پرونده سپردن این سه بنای تاریخی به بخش خصوصی به قدری برای کارشناسان حوزه میراث فرهنگی سنگین است که حاضرند از آن تبری بجویند. 

چندی پیش محمد حسن طالبیان درپاسخ به پرسش هنرنیوز درباره ارائه پرونده برخی از بناها در کمیته نفایس جهت تشخیص اظهار کرد: خیلی از افراد عضو کمیته نفایس از قضاوت در مورد نفیس نبودن بناهای تاریخی پرهیز داشتند. مثلاً با وجود آن که برای من نیز حکم عضویت در این کمیته زده شد اما من در جلسات حاضر نشدم و در نهایت هم کس دیگری را به جای من در این سمت گماردند. برای این که بنده اعتقاد نداشتم که فلان خانه فرضاً خانه‌ عامری که می‌خواهند تغییر کاربری دهد نفیس نیست !چه کسی می‌گوید نفیس نیست؟!

اکنون مجموعه خانه عامریهای کاشان مربوط به دوره تاریخی زند و قاجاریه متشکل از ۸ خانه تاریخی و با مساحتی حدود یازده‌هزار متر مربع با سرمایه گذاری بالغ بر ۳۰ میلیارد ریال در مدت ۳۶ ماه مشتمل بر فضاهای اقامتی، پذیرایی، عرضه محصولات فرهنگی هنری، سالن اجتماعات و ... مرمت شده است .

احسان ایروانی- مدیرعامل صندوق حفظ و احیای بناهای تاریخی - طرف قرارداد با شرکت اعظام از افزودن الحاقاتی به خانه تاریخی عامری‌ها خبر می‌دهد . الحاقاتی چون سونا و جکوزی که به زعم او چون این الحاقات قابل بازگشت است مشکلی برای خانه عامری‌ها بوجود نمی‌آورد. 

از سویی امیر مسعود انوشفر مسئول بازسازی و احیای پروژه خانه عامری‌هاست.وی مدت زیادی را در فرانسه زندگی کرده است و پیشنهاد طراحی داخلی خانه عامریها و تبدیل آن به یک هتل لوکس ۵ ستاره بین المللی به او شده است. انوشفر می‌گوید: « اصلاً در خانه عامری‌ها صحبت از سونا و جکوزی نیست. ما یک اتاق را به صورت خزینه و حمام سنتی درآوردیم. یک اتاق بزرگ که فضایش این امکان را به ما می‌داد تا آن را تبدیل به یک حمام سنتی کنیم. حمامی که جای ماساژ دارد و با حوضچه‌هایی در وسط و دوشهایی در پشت سرآن دارای این مزیت است که این الحاقات قابل بازگشت باشد.»

احسان ایروانی همچنین معتقد است که تزئینات بیرونی خانه عامری ها تاریخی نیست. او می‌گوید: دیوار اصلی را از پشت قاب کرده‌اند که در هر لحظه که بخواهیم می توان این دیوار و این سازه ( سونا و جوزی )را برداریم. 

اما انوشفر درباره تزئینات بیرونی خانه عامری‌ها می‌گوید: گروه مرمتی ۱۰ سال پیش تزئینات را بر مبنای قدیمی آن یعنی باز‌سازی تزئینات اصلی خانه عامری‌ها انجام داده است. تمام کارهای مرمتی و مقاوم‌سازی طی ده سال انجام شده و اکنون به پایان رسیده است. در حال حاضر نیز فقط کارهای احیا و تکمیل باقی مانده است .

او درباره زمان تبدیل خانه‌عامری ها به یک مکان اقامتی اظهار می‌کند: تبدیل شامل سه فاز است. فاز نخست آن در یکی دو ما آینده قابل بهره‌برداری است و شامل مجموعه فرهنگی با سالن آمفی تئاتر و صنایع دستی است که منتظر اعلام آمادگی سرمایه‌گذاران بخش فرهنگی است. فاز دوم هم شامل اتاق‌هایی است که تا یکی دو ماه دیگر قابل بهره‌برداری خواهد بود. 

پیش از این مهدی حجت، رئیس ایکوموس (شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌های تاریخی) ایران درباره درستی یا نادرستی واگذاری خانه‌های تاریخی گفته بود: مجموعه میراث فرهنگی هر ملت مراتب مختلفی دارد. برخی خانه‌های تاریخی متعلق به همه‌ ملت ایران هستند و جزو انفال و اموال عموم مردم است. پس طبیعتاً باید به‌نحوی مورد استفاده قرار بگیرند که بهره‌برداری از آنها منحصر به افراد معدود نشود. اگر یک بنای تاریخی که انفال است با هدف تبدیل شدن به هتل در اختیار یک سرمایه‌گذار قرار بگیرد تنها افراد معدودی امکان استفاده از آن بنای نفیس را دارند و افراد دیگر نمی‌توانند از میراث فرهنگی کشورشان بازدید کنند و بنابراین چنین واگذاری درست نیست.

به گفته  حجت، برخی خانه‌ها به اندازه‌ای ارزشمند هستند که‌شأن ملی یک کشور هستند و باید به‌گونه‌ای احیا و آماده بهره‌برداری شوند که عموم جامعه از آن منتفع شوند. بنابراین چنین خانه‌هایی باید یا تبدیل به موزه و مکان فرهنگی شوند یا خودشان مورد بازدید قرار بگیرند تا همه افراد جامعه به یک نسبت از آن بهره‌مند شوند.