عضو هیئت مدیره انجمن خانه سفال ایران گفت: باید با توجه به داده‌های گذشتگان و با یک نگاه امروزی یکبار دیگر این هنر اصیل را زنده کنیم.
هنرنیوز: انجمن سفال پس از گذشتن از فراز و نشیب‌ها آیا به موقعیت تثبیت شده‌ای دست یافته است؟
بالاخره بعد از مدت‌ها جایی به نام «خانه سفال ایران » به این انجمن اختصاص یافت ولی از نظر مالی و سیاستگذاری هنوز گام مثبتی برای آن برداشته نشده است.
هنرنیوز: از نظرمالی چه کسانی باید از انجمن حمایت کنند؟
انجمن زیر نظر مرکز هنرهای تجسمی وزارت ارشاد است. با توجه به کاربرد سفال در زیباسازی شهری و همچنین با توجه به قدمت این هنر دستی علاوه برحمایت وزارت ارشاد، سفال ایران نیازمند حمایت شهرداری و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی هم هست، که مروری بر وضعیت سفال نشان می‌دهد ارگان‌های ذی‌ربط از این هنر باستانی ایران زمین حمایت جدی نمی‌کنند.
هنرنیوز: خانه سفال با چه هدفی شکل گرفته است ؟
سیاست ما شناساندن کیفی خاص و عام سفال به علاقه‌مندان، برگزاری دوره‌های آموزشی، برپایی نمایشگاه‌های تخصصی، ورک‌شاپ‌ها و کارگاه‌های تجربی و عمومی است، اما تحقق این اهداف نیازمند حمایت سازمان‌های مربوطه است.
ما بارها با سازمان میراث، شهرداری و مرکز هنرهای تجسمی نشست داشتیم و از ضرورت راه‌اندازی کارگاه‌های تخصصی کامل و برگشت به گذشته و بررسی مسائل فراموش شده جهت برطرف کردن مشکلات سخن گفتیم.
هنرنیوز: در حال حاضر شاهد به کارگیری سفال در مبلمان مترو هستیم این امر با نارضایتی هنرمندان این حوزه روبرو است علت چیست؟
جاهایی مثل مترو موزه زنده هستند و افراد خاص و عام گاهی چندین بار در روز در آن تردد می‌کنند. با توجه به مدت زمانی که در انتظار رسیدن قطار شهری سپری می‌شود چشم مسافران ناگزیر به دیدن دیوارهای مترو است. متاسفانه ارگانی که بر زیباسازی مترو نظارت دارد به این موضوع توجه نداشته و نه تنها در مورد سفال که در به کارگیری هنرهای دیگر مثل نقاشی نیز از آثاری استفاده می‌کند که فاقد اِلمان‌های هنری هستند و آلودگی بصری ایجاد می‌کنند. این امره دلیل عدم تعامل فکری و هم‌اندیشی کارشناس شهری با کارشناسان حوزه هنری در چیدمان مبل شهری رخ داده است.
هنرنیوز: یکی از مشکلات هنر عدم شناخت و آگاهی مخاطبان از هنر است، انجمن سفال چگونه می‌تواند به این شناخت کمک کند؟
انجمن سفال همانند یک نوزاد تازه به‌دنیا آمده در قدم‌های اولیه است. با توجه به مشکلات و نیازمندی آن به حمایت‌های دولتی بیشتر، طبیعی است که باید مدت زمانی را سپری کند تا بتواند پا به عرصه اجرا بگذارد. هرچند انجمن در حال انجام اقدامات اولیه است ولی فعلا نتیجه مطلوب حاصل نشده؛ طبیعی است که مهمترین راه شناسایی مردم با هنرهای مختلف مخصوصا سفال، رسانه‌ها، نمایشگاهها، ورک‌شاپ‌های تخصصی و عمومی، همایش‌ها و نشست‌هاهستند.
در این‌گونه نشست‌ها و نمایشگاهها به خاطر رویارویی مخاطب، هنرمند و مسئولین مشکلات شناسایی، و البته درصورت ایجاد دغدغه هنری درمسئولین، اقدامات مقتضی انجام می‌گیرد. من فکر می‌کنم در کنار همه این مسائل مسئولین دغدغه هنر را ندارد. هنر روح زندگی را در جامعه می‌دمد و به جامعه حیات جاودانه می‌بخشد اگر مسئولین به این مهم پی‌ببرند راه‌های مخاطب‌شناسی را هموار می‌کنند. با ورود هنر به رسانه خود به خود علاقه در مخاطب شکل می‌گیرد و به دنبال آن با توجه به نیاز جامعه، هنرمندان هم در نمایشگاهها حضور فعال‌تری می‌یابند و این حضور و نیاز نوعی پویایی اقتصادی به دنبال می‌آورد. در این حالت هنر علاوه بر اشتغال‌زایی، تضمین سلامت جامعه راهی برای معرفی فرهنگ جامعه به دنیای خارج از مرزها می‌شود و به دنبال آن اقتصاد هنر شکل می‌گیرد.
هنرنیوز: یعنی مهمترین راه مخاطب شناسی را ایجاد دغدغه هنری در مسئولین می‌دانید؟
عدم آگاهی و شناخت مسئولین برنامه‌ریز هنری به دلیل نداشتن تخصص در کنار عدم بهره‌گیری از متخصصین کارشناس باعث شده حتی اگر قرار باشد در راستای آشنایی مخاطبان و جامعه با هنر در حوزه‌هایی مثل مبلمان شهری از هنرهایی مثل مجسمه سازی نقاشی و سفالگری استفاده شود، این تلاش‌‌ها در نهایت جواب برعکس داده و نوعی آلودگی بصری در سطح شهر ایجاد کند برداشتن هر گامی در این زمینه نیازمند رایزنی با متخصصین، پیشکسوتان و حتی جوانان هنرمند آن حوزه است. وقتی صحبت از حمایت می‌شود این حمایت‌ها فقط مادی نیستند به کارگیری نظرات هنرمندان از حمایت‌های مالی مهمتر است.
هنرنیوز: هنر سفالگری ریشه در تاریخ ما دارد. این هنر چگونه به حفظ هویت ملی کمک می‌کند؟
ما در مورد هنری صحبت می‌کنیم که در درون ما و ذات ما خانه کرده، در زندگی روزمره ما بوده و جزء جدایی‌ناپذیری از اصالت و تمدن ما به حساب می‌آید. متاسفانه طی سالیان دراز که شاید به‌واسطه یکسری عملکردها و نبود مدیریت‌های صحیح و حتی عدم شناخت و مطالعه خود هنرمندان به وضعیت امروز دچار شده است. کاری که پشت آن مطالعه نیست، نتیجه‌اش همان می‌شود که امروز می‌بینیم.
باید با توجه به داده‌های گذشتگان و با یک نگاه امروزی یکبار دیگر این هنر اصیل را زنده کنیم. ما یک داشته اصیل هنری را طی زمان با خلق آثار وفضاهای زیبا حفظ کرده‌ایم اما در یک فاصله زمانی نتوانسته‌ایم با استفاده از پشتوانه فکری و شناخت کامل این هنر خاک و بوم خود،بستر صحیحی برای آن ایجاد کنیم.
اکنون نیازمند آنیم تا با شناخت فنی، تخصصی و هنری که مطالعه دقیقی را می‌طلبد به کمک انجمن‌ها و ارگان‌های مسئول آثاری را خلق کنیم که درعین اینکه ریشه در هویت و تاریخ خود دارند فضا و نگاه جدیدی را در این هنر ایجاد کنند تا سفال بار دیگر در خانه‌ها و جامعه جایگاه خود را پیدا کند نه اینکه به سمتی حرکت کند که امروز شاهد آنیم و حتی مردم رغبت به خرید قطعاتی از سفال هم ندارند.
مریم اطیابی
