به گزارش هنرنیوز؛ ایجاد و توسعه کشت و صنعت های بزرگ کشاورزی و صنعتی در خوزستان همچون کشت و صنعت هفت تپه و کارون یکی از مهمترین دلایل تخریب تپه ها و محوطه های باستانی در دهه های۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شمسی بود، این مسأله باعث شد که در آن زمان مرکز باستان شناسی ایران بررسی‌هایی به منظور تعیین عرصه و حریم تپه ها و محوطه های باستانی که در حوزه استحفاظی این شرکتها قرار دارد، انجام دهند.
حال پس از گذشت بیش از ۵۰ سال نه تنها این تخریب‌ها کمتر نشده است، بلکه با واگذاری شرکت کشت و صنعت هفت تپه به بخش خصوصی، این تصرفات به عرصه و حرایم تپه و محوطه‌های باستانی بُعد جدیدی به خود گرفته است.
تصویر ماهواره ای تپه «ابوفندوا»
در عرصه و حریم «هفت تپه» و «ابوفندوا» منازل مسکونی توسط شرکت کشت و صنعت هفت تپه در همان دهه‌های نخست به منظور اسکان مسولین و کارکنان آن شرکت ساخته شده است. بعنوان مثال می توان به ساخت منازل مسکونی کوی «ایلام» و «هاوایی» بر روی عرصه هفت تپه و منازل مسکونی «آوان» بر روی عرصه تپه ابوفندوا اشاره کرد. جالب توجه این است که این شرکتها در آن زمان به اهمیت این آثار واقف بوده‌اند و به همین دلیل برای نامگذاری این شرکتها از نام‌های مربوط به فرهنگی ایلامی همچون« آوان» استفاد کرده‌اند.
اکنون پس از گذشت این همه سال و واگذاری این شرکت به بخش خصوصی در اواخر سال ۱۳۹۴، شرکت کاغذ پارس هفت تپه در حال فروش منازل مسکونی آوان است که نه تنها بر روی عرصه تپه ابو فندوا قرار دارد، بلکه بخشی از حریم فرهنگی هفت تپه نیز به شمار می رود. سوال اصلی در اینجاست شرکتی که به عرصه تپه ابوفندوا تجاوز کرده و یک شهرک ساختمانی در آنجا ساخته بر چه اساسی و طبق چه قوانینی در حال واگذاری عرصه تپه ابوفندوا به بخش خصوصی است؟ آیا کسانی که این منازل را می خرند حق تغییر، ساخت و سازهای جدید را در ملک خریداری شده دارند؟ آیا بهتر نیست سازمان میراث فرهنگی از واگذاری این منازل به بخش خصوصی جلوگیری کند؟
شاید در شرایطی که شرکت کاغد پارس هفت تپه تصمیم به واگذاری این منازل دارد، بهتر آن است که میراث پا پیش گذاشته و در جهت واگذاری آنها به میراث یا خریداری آنها اقدام کند؟
به هر حال آنچه بیش از همه اهمیت دارد این است که جلوی ساخت و سازها و گسترش احتمالی این شهرک در آینده و همچنین تخریب احتمالی، کند و کاو و خیلی چیزهای دیگر که ممکن است بر اساس واگذاری به بخش خصوصی اتفاق خواهد افتاد، گرفته شود.
شهرک آوان در عرصه تپه ابو فندوا قرارد دارد. این تپه در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ شمسی همزمان با کاوشهای باستان شناسی هفت تپه توسط مرحوم دکتر عزت الله نگهبان و در سال ۱۳۸۵ توسط دکتر عباس علیزاده نیز کاوش شد. که متاسفانه تا کنون نتایج هیچکدام از این کاوشها بصورت کامل منتشر نشده است. علیزاده فقط یک فصل در این تپه کاوش کرد ادامه این کاوش تا کنون میسر نشده است.
این تپه از هزاره پنجم تا اواخر دوره ایلامی مسکونی بوده است. و در طول هزاره چهارم پ. م یکی از مراکز مهم اقتصادی و سیاسی در دشت خوزستان به شمار می رفته است.یکی دیگر از دلایل اهمیت این تپه، ارتباط آن با هفت تپه از یک طرف و شوش از طرف دیگر در طول هزاره دوم پ.م ، است.
اکنون یکی از پرسش‌های اصلی که معاونت میراث فرهنگی و میراث فرهنگی استان خوزستان باید به آن پاسخ دهند، این است که برای منازل مسکونی که بدون شک روی عرصه هفت تپه و ابوفندوا در دهه ۱۳۴۰ شمسی توسط کشت و صنعت هفت تپه به اشتباه ساخته شده است، چه تصمیمی باید گرفته شود؟ آیا احتمال این خطر نمی رود که با توجه به آن که کوی آوان در عرصه ابوفندوا قرار دارد و از طرفی در حال واگذاری به بخش خصوصی و اهالی است، باید به زودی شاهد آن بود که عرصه محوطه باستانی هفت تپه نیز واگذار شود؟
آیا طرف شدن با بخش خصوصی به مراتب سخت تر از طرف شدن با بخشی از خود دولت نیست؟ ایا بهتر نیست میراث فرهنگی با خریداری این منازل اکنون برای آزادسازی عرصه ابوفندوا پیش قدم شود؟
.jpg)
