به گزارش هنرنیوز و به نقل از روابط عمومی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، سومین نشست آثار خواندن با موضوع بررسی کتاب «از کتاب رهایی نداریم» با حضور یزدان منصوریان، عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی؛ محمد جوهرچی، مدیرکل پژوهش نهاد کتابخانههای عمومی کشور؛ سیامک محبوب، مدیرکل برنامه‌ریزی نهاد کتابخانههای عمومی کشورهای عمومی کشور و جمعی از کتابداران در سالن اجتماعات کتابخانه مرکزی (پارک شهر) برگزار شد.
در ابتدای این نشست، محمد جوهرچی، مدیرکل پژوهش نهاد کتابخانههای عمومی کشور با اشاره به دلایل برگزاری جلساتی با محوریت خواندن گفت: برگزاری این جلسات، حرکتی نمادین برای تحقق بخشی از شعار سال نهاد کتابخانههای عمومی (سال خواندن) است.
وی اساسی‌ترین وظیفه نهاد کتابخانههای عمومی کشور را ارائه خدمت در حوزه خواندن و کمک به ارتقاء این مهارت و دسترس‌پذیری امکانات خواندن برای عموم دانست و افزود: نشست‌های آثار خواندن، دستیابی به دو هدف را مدنظر دارد، هدف نخست، توجه به کتاب‌ها و منابعی با موضوع خواندن و دیگری، بررسی آثار این فعالیت بر حیات فردی و اجتماعی افراد.
وی با تأکید بر وجود برنامه‌ریزی و طراحی برای برگزاری و اداره این نشست‌ها ادامه داد: ما عازم این راه و سالک این طریق شدیم تا «راه بگوید که چون باید رفت». قرار است که با تجربه‌هایی نو در هر قدم و با اتکا بر گفت‌و‌گوها و نظرات، اهداف مورد نظر را محقق سازیم و جلسات خواندن را در مسیر مورد نظر هدایت کنیم.
وی با اشاره به برگزاری سومین جلسه آثار خواندن در شروع سال تحصیلی، استقبال از روز مباهله، همچنین ماه نزول نخستین آیات سوره فجر بر اهمیت خردورزی در جامعه تأکید کرد و افزود: دغدغه ما این است که مباحث مطرح شده در این جلسات چه نتایجی برای کتابخانههای عمومی، کتابداران و متولیان امر خواندن در حوزه عمومی در پی خواهد داشت و امیدواریم مسیر خردورزی که در زندگی و جامعه دنبال می‌کنیم، هموارتر و به‌هنجارتر طی شود.
وی درباره این کتاب گفت: «از کتاب رهایی نداریم» حاصل گفتوگوی اومبرتو اکو، فیلسوف و رمان‌نویس ایتالیایی و ژان کلود کریر، کارگردان فرانسوی، درباره چیستی، نامیرایی و ماهیت تغییرات مرتبط با کتاب است که به سعی ژان فیلیپ دوتوناک تهیه شده و با ترجمه مهستی بحرینی در دسترس مخاطبین کشور ما قرار گرفته است.
در ادامه، دکتر یزدان منصوریان، عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی درباره این کتاب گفت: «از کتاب رهایی نداریم» صحبت همدلانه و سرخوشانه دو پیرمرد شیفته کتاب است که عمری را با کتاب و پای آن صرف کرده‌اند و شادمانه درباره آن گفت‌و‌گو می‌کنند.
وی درباره اهمیت «از کتاب رهایی نداریم» برای کتابداران، اظهار کرد: این کتاب سرشار از نکات ناب برای پژوهش درباره کتاب و نقش کتاب در فرهنگ و جامعه و رابطه ما با کتاب است و طرح موضوع از زوایای بسیار خلاقانه در این اثر سبب شده که هریک از پانزده فصل آن بتواند، قابلیت تبدیل به محوریت یک نشست مستقل را داشته باشد.
منصوریان افزود: نکته جالب دیگر این کتاب، بیان تجربیات عینی دو کتاب‌باز شیفته خواندن است که اطلاعات زیاد آنها درباره تاریخ، فرهنگ، سینما و... برای مخاطب جذابیت زیادی دارد.
وی بیان تجربیات مشترک افراد کتابخوان در این اثر را از دیگر جذابیت‌های آن دانست و ادامه داد: این کتاب برای منِ خواننده، بسیار تسلی‌بخش است، زیرا شباهت زیادی بین تجربیات زیستی خود با کتاب در مقایسه با آنچه این دو نفر زیسته‌اند، می‌یابم. مثلاَ بسیاری از ما کتاب‌هایی زیادی را خریداری کرده‌ایم که هنوز موفق به خواندنش نشده‌ایم و درباره آن نگران هستیم؛ درحالیکه این کتاب پیشنهاد می‌کند تا با فراموشی این نگرانی، کتاب را بخریم، زیرا با‌لاخره زمان مطالعه آن فراخواهد رسید.
منصوریان با اشاره به اهمیت ارتباط مستمر وتوجه به وجهه عاطفی ارتباط با کتاب و لذت از آن در جذب مخاطب به خواندن گفت: این کتاب برای یک کتابدار، پر از سرنخ و ایده برای کارهای پژوهشی بیشتر و نقطه آغاز تحقیق در قلمرو کتاب، به‌عنوان پدیده‌ای با جایگاه بنیادی و کانونی و نقش آن در رشد فرهنگ بشریت است.
این پژوهشگر با اشاره به بخشی از این کتاب ادامه داد: متأسفانه ما به ارتباط عاطفی افراد با کتاب، توجه چندانی نمی‌کنیم و همواره در شرایطی تیپیکال و از پیش تعیین‌شده به کتابداری می‌پردازیم. باید به حضور کتاب در بطن و کانون زندگی و پیوند با تجربه زیستی آدم‌ها، اهمیت بدهیم تا به نتایجی مورد قبول در این زمینه برسیم.
عضو هیأت علمی دانشگاه خوارزمی با اشاره به بخش دیگری از این اثر با موضوع آینده کتاب، گفت: در میان گفتوگوی امبرتو اکو و کریر درمی‌یابیم که درباره آینده کتاب باید بین دو مبحث آینده کتاب و آینده خواندن، تفاوت قائل شد.
وی ادامه داد: در شرایط حاضر، وجود رسانه‌های رغیب کتاب، نه‌تنها از میزان خواندن ما کم نکرده‌اند، بلکه به آن افزوده‌اند. ما در شرایط جدید از خواندن بی نیاز نشده‌ایم، بلکه به آن محتاج‌تر هستیم. شبکه‌های اجتماعی به میزان قابل توجهی، میزان مطالعه را افزایش داده‌اند اما بحث بر سر کیفیت و اثر‌بخشی خواندن است.
این استاد رشته کتابداری، ارتباط بی‌واسطه کتاب با خواننده را از امتیازات ارزشمند کتاب نسبت به سایر رسانه‌ها دانست و ادامه داد: نکته دیگر مطرح شده در اثر این است که کتاب در مقایسه با رسانه‌های دیگر از بدو پیدایش، تغییر زیادی نکرده است و این مطلب راز ماندگاری کتاب است؛ چراکه همه ابزارهای ارتباطی برای استفاده و نمایش به ابزارهایی دیگر، وابسته‌اند و بی‌نیازی کتاب به ابزار ثانویه برای انتقال اطلاعات، به آن امتیازی منحصر به فرد می‌بخشد.
وی با تأکید بر این مطلب که «هرآنچه امروز به عنوان کتاب الکترونیکی در دست داریم نیز، بازنمایی کتاب چاپی به فرمت الکترونیکی است.» ادامه داد: تا امروز همه پیش‌بینی‌ها درباره از بین رفتن کتاب و تبدیل کتابخانه به موزه نیز نادرست بوده است و کتاب همچنان رسانه‌ای مفید و قابل اتکا برای انتقال دانش و اطلاعات به‌شمار می‌آید.
وی افزود: هدف این کتاب، طرح مسئله و دعوت خواننده به تفکر است. کتاب‌هایی از این دست به ما زاویه دیدی برای دیدن دنیا می‌دهند. این آثار ،نسخه‌ای به خواننده ارائه نمی‌کنند، بلکه با ارائه نگرش‌هایی جدید، موجب گسترش افق دید و زمینه‌ساز تأمل و اندیشه بیشتر می‌شوند.
