به گزارش خبرنگار سینمایی هنرنیوز؛ نشست نقد و بررسی اقتباس سینمایی فیلم «چکمه»عصر دیروز با حضور «محمد علی طالبی» کارگردان فیلم ،«محمدرضا یوسفی» نویسنده ادبیات کودک و نوجوان «مزدا مرادعباسی» مجری برنامه و خبرنگاران در سرای داستان بنیاد ادبیات داستانی ایرانیان برگزار شد.
در این نشست «محمدرضا یوسفی» نویسنده ادبیات کودک و نوجوان اظهارداشت: اقتباس‌ سینمایی در ایران ضعیف است و متاسفانه این مشکل شامل حال اکثر اقتباس های سینمایی نیز می شود. من به ندرت فیلمی اقتباسی دیده‌ام که از متن اصلی و مکتوب قوی‌تر و بهتر باشد. البته این مقوله به سختی کار اقتباس نیز برمی‌گردد. به عنوان مثال فیلم کردن رمان «شازده احتجاب» اثر مرحوم «هوشنگ گلشیری» کار بسیار سختی است.
وی افزود: اقتباس‌ صورت گرفته از رمان «شازده احتجاب» گلشیری کار موفقی نبوده و باید گفت که فیلم‌های اقتباسی موفق در تاریخ سینمای ایران به تعداد انگشتان دو دست هم نمی‌رسد. بنابراین این باید به نظرم فیلمنامه نویسان ما بیشتر از اینها تلاش کنند تا بتوانند آثار خوبی را در این عرصه تولید کنند.
یوسفی تصریح کرد: جمال میرصادقی در عناصر داستان به داستان‌های لطیفه ‌وار اشاره می‌کند و این نوع داستان‌ها مبتنی بر حادثه بوده اند و داستان‌ها به طور کلی بر دوگونه هستند که گونه نخست داستانی است که اجزای آن به هم ربط و وابسته هستند و گونه دوم نیز داستان‌های مبتنی بر حادثه اند و این تعاریف تا ابتدای عصر داستان پسامدرن قابل اعتماد بوده و می‌توان ادبیات را با آنها تفسیر کرد.
وی خاطرنشان کرد: نوع داستان های هوشنگ مرادی کرمانی اکثر رئال هستند و در داستان «چکمه» یک اثر رئال متمایل به ملودرام داریم که پیرنگ اصلی داستان ضعیف و به جای روابط علی و معلولی، رخ‌دادهای داستان مبتنی بر حادثه است. حال اگر با این پیش‌فرض‌ها به فیلم نگاه کنیم به سختی کار فیلمنامه‌نویس و کارگردان پی می‌بریم. اینکه فیلسماز برای تبدیل این اثر به فیلم سینمایی مرارت های زیادی کشیده است.
این نویسنده ادبیات کودک و نوجوان اضافه کرد: فیلمنامه‌نویسان فیلم سینمایی«چکمه» بسیار هوشمند بوده‌اند، چرا که برای فیلم پیرنگ و روابط علی و معلولی را برقرار ساخته‌اند. به عنوان مثال در داستان شخصیت‌های «علی» و «نمکی» بر حسب حادثه وارد قصه اصلی می‌شوند، اما در فیلم این ورود بر حسب روابط علی و معلولی شکل گرفته و شخصیت‌ها حضورشان اتفاقی نیست و تعریف و نقش خاص خود را در پازل فیلم ایفا می‌کنند و اگر نباشند ساختار فیلم به هم می‌ریزد.
وی عنوان داشت: نکته مهم فیلم سینمایی«چکمه» ملودرام نیست و هوشمندی فیلمنامه‌نویسان باعث شده که فیلم یک اثر رئالیستی درست و کلاسیک باشد و به سمت ملودرام نرود. از دیگر موارد درست رنگ چکمه در فیلم است. چکمه در داستان نخودی رنگ است، اما در فیلم سرخ‌رنگ، یعنی رنگ مورد علاقه کودکان ، که این نشان می‌دهد فیلمنامه‌نویسان با دنیای کودکان آشنایی بسیاری دارند. بنابراین کارگردان «چکمه» آمده برای آن پیرنگ ساخته و شخصیت‌ها را به طور واضح و کامل معرفی کرده است. به عنوان مثال ما در این فیلم پیرزنی را می‌بینیم که در مسیر دو بچه‌ای که گم شده‌اند، قرار گرفته ، که پرسوناژی بسیار زیبا و فوق‌العاده است.
این منتقد تاکید کرد: فیلم «چکمه» نسبت به داستان در مجموع اقتباس بسیار موفقی است . چرا که فیلم از مرحله‌ای به بعد و در واقع از سکانسی که کفش گم می‌شود و بیننده به سراغ علی (یکی از شخصیت‌های داستان) می‌آید، به سمت ملودرام شدن پیش می‌رود و به نظر من در این مرحله روند فیلم باید به گونه‌ای دیگر باشد، نه اینکه دوباره به یک لنگه کفشی بپردازیم که حوادثی بر سر آن می‌آید. بنابر این ساختار داستان را متزلزل می‌کند و به همین دلیل من زیاد از بخش پایانی فیلم لذت نمی‌برم.
وی یادآورشد: بازیگران کودک فیلم بسیار هوشمندانه انتخاب شده‌اند و یکی از دلایلی که مخاطب تا انتها با فیلم همراه می‌شود، بازی عالی این کودکان است. به طور کلی من به محمدعلی طالبی تبریک می‌گویم چرا که اقتباس هوشمندانه و موفقی را صورت داده است.
در ادامه این نشست «مزدا مرادعباسی» مجری این برنامه هم اظهارداشت: چندی پیش کتابی از من منتشر شد که درباره سینمای کودک و نوجوان ایران با تکیه بر فیلم‌های محمدعلی طالبی بود. من در این کتاب، به سه مایه و مولف مشترک فیلم‌های طالبی اشاره کرده‌ام ومولفه نخست، مقوله تلاش است. قهرمانان کودک فیلم‌های طالبی با تلاش بسیار و با کمک همدیگر و بدون کمک بزرگترها کار خود را پیش می‌برند. مولفه دوم «رنگی از امید» است. در فیلم‌های طالبی همیشه امید وجود دارد و در انتهای هیچکدام از آن‌ها درها بسته نمی‌شود.
وی ادامه داد: داستان یک فضای ایده‌آلیستی دارد، اما در فیلم این فضا تعدیل شده تا به زندگی روزمره نزدیک شود. همچنین پسرکی که در داستان فرفره فروشی می‌کند و اسمی هم ندارد، در فیلم تبدیل به شخصیت جذابی شده که نام‌اش علی است. سومین مولفه، نگاه شریف کارگردان به قهرمانان کودک فیلم است.طالبی هیچگاه نخواسته تا حالت حزن انگیز در قهرمانانش به وجود بیاورد. فیلم چکمه بسیار موفقی بوده است و یکی از ویژگی‌های مهم فیلم ایجاز آن است و بر این مبنا هیچ چیز در فیلم اغراق آمیز و مبالغه نیست.