به‌همین سبب می‌توان گفت این شرایط جغرافیایی دائما در حوزه فرهنگ باعث و بانی آن بوده است که در کنار تکثر فرهنگی که در هجرت این اقوام به ایران به‌وجود آمده است، موسیقی اقوام ایران هم، غنا و وسعت بی‌نظیری در منطقه آسیایی و حتا خاورمیانه کسب کند.
به‌همین خاطر این مهم، امکانات بالقوه‌ای از دامنه‌ موسیقیایی این مرز و بوم است که تا به امروز سرپا مانده، و می‌شود از آن به‌عنوان ذخیره‌ای فرهنگی و هنری یاد کرد که با کمی تامل و مدیریت، بهره‌های شایانی برای موسیقی ایرانی به‌همراه خواهد داشت. از جمله این امکانات که محدود به مقام‌های موسیقیایی نمی‌شود، می‌توان از آلات موسیقی یاد کرد که معماری این سازها می‌تواند، شاخه‌ای جهت پژوهش‌های تاریخی و مردم‌شناسی و حتا شناختن تبار معرفتی اقوام باشد که تا به امروز مقدور نشده‌است.
ما در کنار برگزاری اجراها و نشست‌هایی برای موسیقی نواحی به نوعی رسانه مستقل نیز جهت اشاعه ابعاد و وجهه دیگر این موسیقی نیاز داریم. برنامه‌هایی همچون هفته هنر استان‌ها که با محور توجه به پیشکسوتان موسیقی مقامی و نواحی بخشی از طرح خود را به‌این نوع موسیقی تخصیص می‌دهند برای آشنایی مردم شهرهای مختلف، جهت برقراری ارتباط درست با فرهنگ و آداب یکدیگر بسیار ثمربخش خواهند بود و توجه معاونت هنری وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی در این خصوص با گسترده‌تر کردن برنامه‌هایی از این دست می‌تواند بخشی از بحرانی را که موسیقی نواحی و مقامی با آن دست به‌گریبان است، حل کند.
به‌جرات می‌توان گفت، اگر برنامه‌هایی اینچنینی هم برگزار نشود تا ده‌سال دیگر اثری از‌آثار موسیقی نواحی یا مقامی نخواهد ماند و عملا این موسیقی خواهد مرد. شاید بگویند در همین چندساله متقاضیان و هنرجویان علاقمند به این موسیقی بسیار بیشتر شده‌اند و این می‌تواند برای موسیقی نواحی و مقامی نویدبخش باشد که نسل‌جدیدی به سمت فراگیری این نوع موسیقی گرایش دارند.
بله. شاید، درکوتاه مدت این روزنه‌ای باشد برای موسیقی نواحی و مقامی و امیدبخش از این جهت که اذهان عمومی با این موسیقی آشنا است،‌ اما لازمه حیات این موسیقی ارتباط آن با منشاها و روایات شفاهی تاریخی آن نیز می‌باشد که در حال‌حاضر از سوی مدرسین این نوع موسیقی، دغدغه‌ای جهت انتقال روایات شفاهی مقام‌ها( که نیمی از هویت این موسیقی است) وجود ندارد. و این در آینده نزدیک آسیب‌های جبران‌ناپذیری به پیکره این موسیقی خواهد زد.
از همین‌رو لازم است که نهادهایی همچون معاونت امورهنری و دفتر موسیقی که بانی و برگزارکننده جشنواره‌ها و برنامه‌هایی برای موسیقی نواحی و مقامی هستند، work shopهای دوره‌ایی را جهت تدریس این موسیقی از سوی چهره‌ها و پیشکسوتان موسیقی نواحی و مقامی ترتیب بدهند تا این عزیزان با حضور خود در این کارگاه‌ها و با آموزش شفاهی این موسیقی بخش مغفول واقع شده آن را احیا کنند که آشنایی هنرجوها با این وجه از موسیقی نواحی، هم برای آشنایی محصلان با تاریخ و روایات مقام‌ها مفید خواهد‌بود و هم برای پیشکسوتان این موسیقی دلگرمی‌ جهت حضور در بین علاقه‌مندان و هنرجوهایشان.

امیر محمدی
سرپرست گروه واهان؛ از گروه‌های موسیقی نواحی زاهدان