به گزارش هنرنیوز، سیدمحمد بهشتی در دومین روز بزرگداشت هفته پژوهش که به امر باستان‌شناسی اختصاص یافته بود، افزود: این در حالی است که شهر نشینی از بعد‌های مختلف اهمیت دارد و به عبارت دیگر شهر بزرگ‌ترین، شفاف‌ترین و کامل‌ترین آیینه است که روبروی فرهنگ قرار می‌گیرد، زیرا که تمامی پژوهش‌هایی که انجام می‌گیرد برای به دست آوردن فرهنگ یک شهر است. 

اوبا بیان این مطلب که باستان‌شناسی شهری از دو منظر دارای اهمیت است اظهار داشت: شهر‌ها ناگزیر و بنا به زندگی که در آن‌ها جریان دارد دچار دگرگونی و تغییر و تحول می‌شوند و ما سرگذشتی را که به یک شهر در طول تاریخ گذشته است می‌بینیم. 

این جلوه از شهر آشکار است و در عین حال مانند پرده‌ای عمل می‌کند که روی واقعیت‌های پنهان در زیر لایه‌های زمین کشیده شده است. 

به اعتقاد بهشتی این در حالی است که ریشه‌های شهر‌‌ همان بخشی که زیر شهر پنهان شده خالص‌تر است و تمامی شواهد و قرائن در آن‌ها نهفته شده و چون پنهان است کمتر دچار تغییر و تحول می‌شود و این در حالی است که بیشتر توان شهر را آشکار می‌کند و البته به این لحاظ چیزی که در سطح و عمق می‌بینیم در کنار هم تکمیل می‌شوند. 

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری بااشاره به اینکه باستان‌شناسان تاکنون در پژوهش‌های خود کمتر شهر‌ها رابا این صفت و مضمون مورد مطالعه قرار داده‌اند افزود: به طور مثال شهر‌های بزرگ و تاریخی ایران مانند اصفهان، شیراز، قزوین و... کمتر مورد مطالعات باستان‌شناختی عمیق قرار گرفته‌اند. 

وی اظهار داشت: تا زمانیکه کمتر به این وجه از شهر‌ها توجه می‌کنیم خودمان را از شناخت واقعی شهر‌ها محروم کرده‌ایم.
بهشتی گفت: ما به شهر‌هایمان نگاه می‌کنیم ولی نمی‌دانیم ابتدا و انت‌هایش کجاست زیرا در نگاه امروز شهر‌ها تنها ساختمان‌ها هستند و هیچ وقت باغ‌ها، قنات‌ها، راه‌ها و... را جزءشهر‌ها نمی‌دانیم، این درحالی است که وقتی صحبت از شهر می‌کنیم صحبت از یک منظومه زیستی است به مرکزیت شهر و دراینصورت است که باید همه مشخصات یک شهر در کنار آن جمع شوند تا ما بدانیم شهر کجاست و چگونه ایجاد شده است. 

او تصریح کرد: در این صورت است که در روشنایی قرار می‌گیریم و می‌فهمیم که محدوده شهر کجاست و آن وقت دست به تخریب شهر نمی‌زنیم.