جمال شورجه درمصاحبه با پايگاه خبري هنر گفت: هيئت انتخاب با در نظر گرفتن مسائلي چون كيفيت فيلمها، ساختار و محتواي فيلمها از بين 93 فيلم ، 36 فيلم را انتخاب كرد. در اين بين فيلمهايي بودند كه به لحاظ محتوايي و پارهاي از فيلمها به لحاظ ساختاري اشكالاتي داشتند.
آن دست از فيلمها كه ايراداتي به لحاظ محتوايي داشتند قاعدتا بايد اشكالاتشان را حل ميكردند، اشكالاتي كه به هيئت انتخاب مربوط نبود و به كل نظام ارتباط پيدا ميكرد. از طرفي اعضاي هيئت انتخابي اصلاحاتی كه لازم بود اعمال شود تذكر داد تا با اعمال آنها هر فيلمي در بخش مناسبی از جشنواره به اكران در آيد، اين اتفاق صورت گرفت و فيلمهايي كه در نامه به آنها اشاره شده بود پس از اصلاحات لازم هر كدام به بخشي از جشنواره راه پيدا كردند، مثلا فيلم : صد سال به اين سالها به بخش مهمان، فيلم خاك آشنا به بخش مسابقهي سينماي ايران جشنواره راه پيدا كردند.
آن دست از فيلمها كه به جشنواره راه نيافتند فيلمهايي بودند كه به لحاظ ساختاري و پارهاي به لحاظ معنايي و مسائل محتوايي واجد شرايط لازم براي حضور در جشنواره نبودند و اتفاقا در هيئت انتخاب يك جور يكدستي وجود داشت كه دوستان همه متفقالقول تصميم نهايي را دربارهي حضور فيلمها در جشنواره گرفتند.
وي در پاسخ به اين سوال كه چرا خود اقدام به پاسخگويي به نامه منتصب به 45 نفر از سينماگران نمود گفت: با توجه به اينكه گفته ها وادعاهاي امضا كنندگان سنديتي نداشت ودوستان فكر كردند كه در انتخاب فيلمهاي راه يافته به بخش مسابقه بيست ششمين جشنواره فيلم فجر بيتوجهي نسبت به فيلمهاي فرهنگي شده احساس كردم در حق هيات انتخاب جفا شده! چون نسبت به سلامت و صداقت هيئت انتخابي اطمينان داشتم، بعد از خواندن نامه احساس تعهد كردم و پاسخي بر آن نوشتم.
عضو هيئت انتخابي در ادامه افزود: اين بيانصافي است كه عدهاي بيايند و فيلمها را نديده با هم مقايسه كنند و بر اساس آن بيانيهاي در جهت تقبيه اين قضيه صادر كنند و با متمسك شدن به آن نيز سياستهاي فرهنگي كشور را زير سوال ببرند.
وي گفت: البته من خودم پارهاي از اين نقدها را به سيستم فرهنگي دارم، مثلا اينكه چرا زير مجموعهي سيستم فرهنگي، هنري و سينمايي به فيلمي كه ما با آن دچار تعارض هستيم وام داده تا ساخته شود !
اما اين نقدها نبايد دستماتيه قرار گيرد تا مجموعهي اين بنا و سياستهاي كلان و كلي را زير سوال ببريم، چرا كه پايه و اساس و پيريزيهاي اين بنا درست است.
جمال شورجه با اشاره به اينكه بايد اين مسائل جزئي را با تفاهم و گفت وگو حل كنيم گفت: نبايد در آستانهي انتخابات و در شرايطي كه دشمن منتظر است كه گروهها و جناحها را به جان هم بيندازد تا به اهداف خود برسد اين مسئله رسانهاي ميشد. دوستان امضا كننده ميتوانستند اعتراض خود را در قالب نامهاي سرگشاده به معاونت سينمايي اعلام كنند.
عضو هیات انتخاب بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر گفت: بعضی از دوستان در حالی به سیاست های فرهنگی کشور اعتراض و از مدیران سینمایی کشور انتقاد نموده اند که خود در مراسم افتتاحیه جشنواره در کنار همان مدیران نشسته بودند و سوال من این است که آیا نمی توانستند همین انتقاداتشان را مستقیما به مدیران فرهنگی بگویند و این مسئله را از جنجال و هیاهوی رسانه ای دورنگه دارند.
وي گفت: شنيدم كه بعضي از اين دوستان اصلا از محتواي نامه مطلع نبودند، يكسري هم گفته بودند كه فيلمها را نديدهاند اما چون كلا معترضند نامه را امضا كردهاند. من فكر ميكنم اين خطايي بوده كه از جانب دوستان صورت گرفته است.
جمال شورجه در ادامه افزود: اين اعمال داوريها ، مميزيها در همه جاي دنيا از جمله ايران به صورت آشكار و پنهان صورت ميگيرد و در واقع بايد يكسري بايدها و نبايدها باشد تا مجموعهي سينمايي ما مشي سالمي داشته باشد. متاسفانه در بارهي برخي از اين فيلمها كه با حمايت دولت ساخته شدند اشكال اساسي به اين بر ميگردد كه موقع دادن پروانهي ساخت به اين فيلمها قانون وجود ندارد كه فيلمنامه به طور كامل خوانده شود و صادر شدن مجوز ساخت تنها منوط به خواندن خلاصهي فيلمنامههاست.
در واقع در دو دههي اخير چنين قانوني در ارشاد بود كه نظارت ارزشيابي پس از خواندن فيلمنامهي كامل مجوز ساخت را صادر ميكرد و سازنده در صورت تخطي مجرم شناخته ميشد.
عضو هيئت انتخابي گفت: من معتقدم اين قانون بايد دوباره احيا شود، اگر چه در بنياد سينمايي فارابي فيلمنامهها ابتدا خوانده و سپس موافقت ميشود كه وام به آن تعلق بگيرد يا نگيرد.
اما همچنان اين اشكال به مديريت سينمايي هست كه چرا چنين قانوني وجود ندارد، مثلا در فيلم خاك آشنا اگر فيلمنامه خوانده شده و سپس پروانهي ساخت صادر شده به نظر ميآيد اشكالاتي در مديريت وجود داشته، در غير اين صورت نميشد بر اساس خواندن خلاصهي فيلمنامه اظهار نظر كرد كه چه اتفاقاتي قرار است در فيلم رخ دهد.
در هر صورت اين اشكالات در قوانين هست و كميتهي نظارت و ارزشيابي بايد دوباره احيا شود و شاهديم كه با نبودن كميته انظباطي آن دست از فيلمهايي كه پروانه نمايش نميگيرند فيلمهايشان را ميبرند و در دهها جشنواره خارجي نمايش ميدهند كه اين خود نيز خلاف است چرا كه فيلمي كه پروانهي نمايش از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نداشته باشد در هيچ كجا چه داخل و چه خارج نميتواند اكراني داشته باشد و شاهد اثرات نا مطلوب اين فيلمها و تهمتهايي كه بر اساس آنها به ايران زده ميشود هستيم.