محمد تقی فهیم گفت: "یتیمخانه ایران" از لحاظ تاریخی و ایدئولوژیک دارای اهمیت زیادی است و ضعفهای موجود باعث نمیشود که کلیت آن نادیده گرفته شود.
محمدتقی فهیم درباره «یتیم خانه ایران» گفت: این فیلم یک نمونه برجسته و قابل توجه و تامل از توانمندی سینماگران انقلاب است ؛ چرا که سینماگران انقلاب امروزه در عین حال که خودشان را اثبات کرده اند، در حال به رخ کشیدن خودشان به دنیا هستند.
وی با بیان اینکه با ساخت «یتیم خانه ایران» بیشتر متوجه توانمندی هایمان در عرصه سینما می شویم، ادامه داد: تداوم انقلاب اسلامی و عرضه اندام جمهوری اسلامی در سطح دنیا علیه امپریالیسم و استکبار کم کم تاثیرگذاری خود را در عرصه فرهنگ و به خصوص هنر و سینما نشان می دهد و این حوزه به تدریج با ارائه چنین آثاری در حال به رخ کشیدن توانمندی خود است.
این منتقد سینما تصریح کرد: ما تا به حال همواره در زمینه دیپلماسی جهانی و بحث سیاست در دنیا حضور داشته ایم، ولی متاسفانه درعرصه فرهنگ و به ویژه سینما خیلی منفعل عمل کردیم و به جز یکی یا ۲ مورد دیگر اثر، فیلمی نداشتیم که بتواند در کنار دیپلماسی ما، در جهان بدرخشد.
فهیم در همین زمینه اظهار داشت: عموما آثار ما از موضع حقارت آمیزی به مسائل کشور نگاه می کردند و حتی ایران را به دلخواه کشورهای دیگر به تصویر می کشیدند، ولی «یتیم خانه ایران» در عین افشاگری علیه اقدامات امپریالیسم و کشورگشایی قدرت های بزرگ، پرده از اقدامات آنها علیه ایران برداشته است.
وی با بیان اینکه رمزگشایی از قحطی و اشغال ایران توسط کشورهای بیگانه جسارت بزرگ محسوب می شود، افزود: نسل جدید کشور به ویژه جوانان از اتفاقات تاریخی ایران بی اطلاع بودند و این نشان دهنده نفوذ کشورهای قدرتمند در بحث تاریخ نویسی کشور است، با این حال این فیلم دست به افشاگری آن هم به زبان سینمایی زده که این مسئله بسیار مهمی است.
این منتقد سینما ادامه داد: جسارت فیلمساز وقتی معنای خوبی پیدا می کند و قابل تامل می شود که در رویکردهای ساختاری و فرمی هم اثر حرفی برای گفتن داشته باشد که «یتیم خانه ایران» در این زمینه توانسته به سینمای قدرتمند و غالب دنیا طعنه زده و در برخی وجوه از سینمای قدرتمند هم عبور کند.
فهیم تصریح کرد: «یتیم خانه ایران» یک اثر تکنیکال است و در بحث فنی و تکنیکی فیلم قابل توجهی است؛ چرا که فیلمساز توانسته به وسیله ابزار سینما به انتقال اهداف محتوایی خود بپردازد؛ از این رو باید بگویم صرف اینکه یک اثری صرفا جسور باشد، کفایت نمی کند و از آنجایی جسورانه بودن اثر مهم است که بتواند در بحث فرمی و تکنیکی هم حرفی برای گفتن داشته باشد که «یتیم خانه ایران» اینگونه است .
وی با بیان اینکه شاهد شکل گیری زیباشناسی گرافیکی در «یتیم خانه ایران» هستیم، ادامه داد: این مهم باعث می شود تا مخاطب تا پایان با فیلم همراهی کند،از سوی دیگر سکانس های ویژه ای در فیلم وجود دارد که معتقدم غیرقابل فراموش شدن است و حتی فیلمسازان مدعی هم کمتر توانسته اند چنین سکانس هایی را در آثارشان به تصویر بکشند.
این منتقد در همین زمنینه افزود: سکانس فرار علیرام نورایی از دست نیروهای انگلیسی بسیار جذاب و گیرا است و حتی سکانس سقوط اسب به رودخانه باعث به هیجان آمدن مخاطب می شود و اینگونه سکانس ها درفیلم بسیار زیاد است، البته دکوپاژ، جایگیری های مناسب دوربین، برش های به موقع و ... همگی در جای درست خود قرار گرفته اند و باعث جذابیت اثر شده است.
فهیم گفت: فیلمساز«یتیم خانه ایران» در رویکردهای پژوهشی هم توانسته تیم باسواد و آگاه را به مقوله پژوهش و دارای موضع روشن را گردهم بیاورد و همین مهم به ساخت فیلم اثر شایانی کرده است؛ البته اثر دارای تنوع لازم در بحث لوکیشن، طراحی لباس و گریم ها است و به همین دلیل مخاطب از اثر لذت می برد.
وی با بیان اینکه یکی از اشکالات فیلم تاکید بیش از حد بر برخی نمادها است، اظهار داشت: به طور مثال در طراحی و اجرای قحطی زدگان و کشتار و ناامنی شهر بر اثر قحطی تاکید بیش از حد شده و همین مسئله باعث شده تا «یتیم خانه ایران» در برخی سکانس ها از ریتم مناسب برخوردار نباشد، ولی در مجموع «یتیم خانه ایران» اثری است که مخاطب از تماشای آن در سینما پشیمان نخواهد شد، در حالی که مخاطب از تماشای بسیاری از آثار در سینما پشیمان می شود.
فهیم درباره شخصیت پردازی ها در «یتیم خانه ایران» بیان داشت: معتقدم این فیلم از لحاظ شخصیت آسیب خورده است، البته شخصیت آثار دو جنبه دارد، اول شخصیتی که طراحی شده و دوم هم اجرای کاراکتر توسط بازیگر که شخصیت علیرام نورایی در این اثر آنگونه که باید شمایل یک قهرمان را تداعی نمی کند و فیلمساز کمتر به وجوه یک قهرمان توجه کرده است.
این منتقد سینما تصریح کرد: بهترین شخصیتی که در فیلم وجود دارد، کاراکتر جعفر دهقان است ولی مابقی شخصیت ها آنگونه که باید مورد پرداخت قرار نگرفته اند و متاسفانه در حد تیپ باقی مانده اند و حتی تیپ هایی نیستند که مخاطب به آن علاقه مند شده و در ذهن مخاطب ماندگار شود.
وی خاطر نشان کرد: مهمترین کاستی «یتیم خانه ایران» بحث شخصیت پردازی است، ولی چون این اثر از لحاظ تاریخی و ایدئولوژیک دارای اهمیت زیادی است، ضعف های موجود باعث نمی شود که کلیت آن نادیده گرفته شود؛ با این حال اگر فیلم چنین ضعف هایی را هم نداشت، می توانستیم آن را به عنوان فیلم تراز اول سینمای ایران نام ببریم.