اختتامیه‌ای که برای مخاطب ارمغانی نداشت
جشنواره فیلم فجر درحالی به پایان رسید که فیلم‌های بخش «نوعی تجربه» سرشان از جوایز جشنواره بی‌کلاه ماند و مورد قضاوت داوران قرار نگرفتند.
تاريخ : جمعه ۲۵ بهمن ۱۳۹۲ ساعت ۱۴:۳۳
جشنواره فیلم فجر، دوره سی دوم هم، با همه هیاهویی که برایش براه انداختند به اتمام رسید. اما آیا با این فیلم‌هایی که تماشاگران دیدند می‌توان امید وار بود که ما سال خوبی به لحاظ اکران داشته باشیم؟ مسلما اگر آدم منصفی باشیم جواب منفی است. اکثر فیلم‌هایی که در این دوره به نمایش درآمدند حتی نتوانستند مخاطبین جشنواره و منتقدین را راضی کنند و ما شاهد خروج تماشاگران و دست و سوت زدن آنان به عنوان نوعی اعتراض به ضعیف بودن فیلم‌ها بودیم. این بار هم، جشنواره فیلم فجر، چنته‌اش از فیلم‌های خوب و مخاطب پسند خالی بود. اگر چه شعار این دوره از جشنواره که اولین سال دولت جدید است «امید» بود. اما ما کمتر فیلمی را دیدیم که چنین امیدی را به تماشاگر تزریق کند. اغلب فیلم‌ها نا‌امید کننده و تلخ بودند و نتوانستند کام مخاطب را در ایام مبارک پیروزی انقلاب شیرین کنند.
یکی از مشکلات فیلم‌های جشنواره فیلم فجر، غیبت بی‌موجه فیلم‌هایی متناسب با حال و هوای انقلاب و پیروزی انقلاب اسلامی بود امسال شاید، تنها فیلمی که دراین حال و فضا ساخته شد که متاسفانه از چشم داوران جشنواره دور ماند فیلم سینمایی «روزگاری عشق و خیانت» به کارگردانی داود بیدل بود. فیلمی قصه گو که توانست قصه خودش را هم به خوبی تعریف کند و تلنگری به نسل جوان بزند تا بدانند که رسیدن به پیروزی انقلاب، خیلی هم آسان به دست نیامده و بسیاری از هم وطنان در این میان از جان خودشان گذشتند. تا ما امروز بتوانیم با آرامش در سینما بنشینیم و قصه آنان را تماشا کنیم.
اما، اختتامیه؛ متاسفانه شاهد اختتامیه بسیار طولانی، کشدار با سخنرانی‌های بلند بودیم که سبب شد بار‌ها و بار‌ها، تماشاگران برای اینکه سخنرانان، کمتر حرف بزنند. کف بزنند تا شاید این دوستان، حرف‌های خودشان را کوتاه کنند که البته گویا سخنرانان به آنچه که توجه‌ای نداشتند، نظر تماشاگرانی بودند که با هزار زحمت خود را در روز تعطیل به برج میلاد رسانده بودند تا یک مراسم شاد و بدون سخنرانی ببینند. اجرای موسیقی سنتی با ترانه‌هایی که به هیچ عنوان تناسبی با مراسم نداشت و بیشتر آدم را یاد عزاداری می‌انداخت تا یک مراسمی که همزمان با روز ۲۲ بهمن برگزار می‌شود. چند ترانه‌ای که علیرضا قربانی دراین مراسم با گروهش برگزار کرد نه تنها هیچ شور و شعفی در میان تماشاگران ایجاد نکرد بلکه تنها سبب خستگی آنان شد و شاید یکی از کاربرد‌هایش این بود که تماشاگران فرصتی پیدا کنند تا به کارهای شخصی خود برسند و یا قهوه‌ای بنوشند تا این زمان بگذرد. در حالی که همیشه برنامه‌هایی مثل موسیقی، یکی از پر طرف دار‌ترین قسمت‌های هر مراسم است. با وجود خواننده‌های زیادی که در کشور وجود دارد که می‌توانند مجلس را به وجد بیاورند این سوال وجود دارد که چرا این گروه آن هم با این ترانه‌های بدور از هر هیجانی، انتخاب شده بودند.
حضور یکی از مردان کابینه دولت – دکتر نهاوندیان- و سخنرانی طولانی ایشان در مراسم اختتامیه که معمولا تماشاگران تمایلی به شنیدن هیچ سخنی ندارند نشان از ضعف مدیریت مراسم بود. این در حالی است که سخنان ایشان هم، بیشتر به یک بیانیه سیاسی شبیه بود تا یک اختتامیه جشن سینمای ایران.
عدم حضور ابراهیم حاتمی کیا در مراسم، یکی دیگر از آن اماهایی بود که نشان می‌داد بین او و داوران جشنواره بابت صحبت‌های او در مورد فیلم شیار ۱۴۳ اختلاف ایجاد شده و شاید این اختلاف در جایزه نگرفتن او بی‌تاثیر نبوده است. این درحالی است که بدانیم فیلم «چ» یکی از فیلم‌های پر کاندیدای این جشنواره بود که علی رغم اینکه برای کارگردانی فیلم و برای بهترین فیلم کاندیدا بود اما هیچ کدام را نتوانست به خانه ببرد و تنها جایزه نگاه ملی را به تهیه کننده آن – بنیاد سینمایی فارابی – دادند. احمد رضا درویش هم که توانست، هم بهترین کارگردانی و هم بهترین فیلم را تصاحب کند نیز در این مراسم حضور نداشت و جایزه کارگردانی خود را هم، پیغام داده بود که به بازیگر اولش اهدا کنند.
جشنواره فیلم فجر درحالی به پایان رسید که فیلم‌های بخش «نوعی تجربه» نیز سرشان از جوایز جشنواره بی‌کلاه ماند و با وجودی که در این بخش، فیلم‌های خوبی از فیلمسازان به نمایش درآمد که برخی از آن‌ها حتی نمایش آنان به دلیل استقبال تماشاگران، چندین بار مثل فیلم «ماهی وگربه» تکرارشد اما در جشنواره مورد قضاوت قرار نگرفته بودند ضمن اینکه این فیلم‌ها را در سالن‌هایی در برج میلاد به نمایش گذاشته بودند که اکثر فیلمسازان از این سالن به دلیل کوچک بودن و مشکلات فنی و همچنین زیر سایه بودن این فیلم‌ها نسبت به فیلم‌هایی که در سالن اصلی برج میلاد به نمایش درآمده بودند؛ بار‌ها اعتراض کردند.
البته نگارنده این سطور به هیچ عنوان قصد نادیده گرفته شدن تمام زحمات شبانه روزی که دست اندرکاران جشنواره از ماه‌ها قبل برای آن کشیده‌اند ندارد اما این جشنواره می‌توانست بهتر از این برگزار شود هرچند که ما هم می‌دانیم برگزاری هر جشنواره‌ای، سلیقه‌ای است. اما امید که این فیلم‌ها بتواند روزهای پر رونقی را به مخاطب هدیه دهد. مخاطبی که سال‌ها است دلش برای صف کشیدن جلوی سینما‌ها برای دیدن یک فیلم خوب، خیلی تنگ شده است.
