ناصر نوروززاده چگینی - باستانشناس - در دومین نشست علمی با موضوع «بررسی گذشته و آینده میراث فرهنگی و باستانشناسی» گفت: میراث فرهنگی فقط شامل آثار تاریخی جلوی چشم نیست که اگر تخریب شود، بگوییم یک اثر از میان رفت، بلکه طیف وسیعی از آثار مادی و معنوی را شامل میشود که رفتارها، کنشها و حیثیت فرهنگی را دربر میگیرد.
وی افزود: اگر خبرنگاری به طیف میراث فرهنگی وارد شود، شاید ارزیابی وضعیت میراث فرهنگی بهتر انجام شود.
او با بیان این که ارزیابی انتقال کارمندان و اسناد معاونت میراث فرهنگی به شیراز در سالهای گذشته و بررسی تبعات مثبت یا منفی آن برعهده رسانههاست، متذکر شد: حتی در حوزهی شهرستانها، بسیاری از مواقع اتفاقهای عجیبی رخ میدهد؛ ولی هیچ خبری از آن رخدادها بهجز در رسانههای استانی منتشر نمیشود.
این باستانشناس اظهار کرد: در واقع، اینگونه اتفاقات باید به جریانی بزرگتر با مبادی ارتباطی وسیعتری تبدیل شوند
” رسانه میتواند در این شرایط که دست کارشناسان کوتاه است، به عرصهی دیدگاه اندیشمندان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی وارد شود و ببیند نظر آنها درباره میراث فرهنگی چیست و از نظر آنها اگر تخریبی به وقوع پیوست چه عواقبی دارد و چه بر سر کشور میآید. “
که متأسفانه این کار انجام نمیشود.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی در عین حال تصریح کرد: تا کنون بزرگان کشور در حوزهی میراث فرهنگی را در مواجهه با این حوزه قرار ندادهایم. باید ببینیم افراد تأثیرگذار در حوزهی اندیشه و فرهنگ و سیاست و ... چقدر از وضعیت میراث فرهنگی اطلاع دارند.
چگینی گفت: رسانه میتواند در این شرایط که دست کارشناسان کوتاه است، به عرصهی دیدگاه اندیشمندان فرهنگی، اجتماعی و سیاسی وارد شود و ببیند نظر آنها درباره میراث فرهنگی چیست و از نظر آنها اگر تخریبی به وقوع پیوست چه عواقبی دارد و چه بر سر کشور میآید.
وی تأکید کرد: رسانه و کارشناسان میراث فرهنگی دربارهی تخریب آثار و بناهای این حوزه نباید صرفا بهصورت منفعل برخورد کنند. اگر این کار انجام شود انتقال چنین خبرهایی به مردم محدود میشود.
او اضافه کرد: اگر از مردم بپرسیم که نظرشان دربارهی میراث فرهنگی و آثار تاریخی چیست، قطعا برخی از آنها میگویند این حوزه مانع پیشرفت است.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی یادآور شد: این طرز فکر در صورتی از بین میرود که رسانهها نسبت به فهم واقعی میراث فرهنگی، خود را مجهز کنند و کارشناسان کمک کنند که مسیر دریافت خبر به سمت درستی برود.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی درباره مقوله ثبت ملی و جهانی آثار تاریخی گفت: ثبت جهانی مزیت است و به کمک آن شناسنامه متفاوتی از یک اثر تاریخی تهیه میشود و آن اثر ارتقاء مییابد.
او متذکر شد: اگرچه عدم ثبت جهانی از ارزش اثر کم نمیکند اما ثبت جهانی نباید وسیلهای شود که ما را از وظایف اصلی دور کند.بنابراین ما بعد از ثبت اثر باید امکان حیات یک اثر متولد شده را در ذهن مردم فراهم کنیم.
وی افزود: ما فراموش کردیم که وظایفی برای نگهداری آثار تاریخی داریم.
او با بیان این ثبت اثر بدون تعیین حریم و رابطه آن با کاربران و تهیه امکانات لازم را برای حفاظت نوعی نقض غرض است، خاطر نشان کرد: با ثبت اثر، دست مخاطب جهانی هم در این اثر وارد میشود.
عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی عنوان کرد: باید حفاظت و حمایت از آثار را به گونهای
” رسانه و کارشناسان میراث فرهنگی دربارهی تخریب آثار و بناهای این حوزه نباید صرفا بهصورت منفعل برخورد کنند. اگر این کار انجام شود انتقال چنین خبرهایی به مردم محدود میشود. “
انجام دهیم که خود آنها بگویند چرا این اثر را ثبت نمیکنید.
چگینی با بیان این که علاقهمندان به دیدن فرهنگ خودشان خواهند آمد، اظهار داشت: صنعت گردشگری بدون مرجع، زیر ساخت و سرمایهگذاری با صرفاً ثبت اثر بدون حفاظت به جایی نمیرسد. این همه ثبت بدون حمایت مادی و معنوی چه بر سر میراث فرهنگی آورده است.
این باستانشناس تصریح کرد: میراث فرهنگی اصل کارش حمایت است و برای حمایت باید حفاظت صورت بگیرد. بعد از انجام این مراحل میتوان گردشگران را دعوت به بازدید کرد.
او درباره رییس آیندهی سازمان میراث فرهنگی گفت: این سازمان باید ببیند مردم چه انتظاراتی از حوزهی میراث فرهنگی دارند. او باید صاحب اندیشه و جزو رجل فرهنگی باشد. مردم انتظار دارند رئیس سازمان میراث فرهنگی فردی از نظر حاشیهها سلامت، منطقی و معتدل و مسئول باشد.
چگینی با بیان این که این فرد باید شخصی عالم به این حوزه و اهل تعامل عالمانه باشد، افزود: او باید بتواند تواناییهای تخصصی افراد زیر دست خود را شناسایی کند و هیچ تسامحی در حوزهی میراث فرهنگی نداشته باشد چرا که این حوزه در دست ما امانت است و باید آن را به آیندگان برسانیم
این عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: افراد فرهنگی از این دست در کشور زیاد نیستند، اما در عین حال ما مسوول انتخاب رییس آیندهی سازمان میراث فرهنگی نیستیم، اما معتقدیم رییسجمهور منتخب باید کسی را انتخاب کند که رضایت فرهیختگان، مردم و آنهایی را که در صحنه هستند، فراهم کند چون اکنون فرصت آزمون و تمرین نیست.
او با بیان این که نباید مثل ماهی داخل تنگ که ر بار خوردن به شیشه را پس از چند ثانیه فراموش میکند، اشتباهات حوزه میراث فرهنگی را از خاطر ببریم، تصریح کرد: باید از گذشته درس بگیریم و راه آینده را پیش بگیریم، چون تغییرات در ثانیه ثانیه زندگیمان رخ میدهند.