علامه جعفري و پاسداري از دين مبين اسلام
 
تاريخ : شنبه ۱۳ شهريور ۱۳۸۹ ساعت ۱۳:۲۵
كتاب «انديشه سياسي علامه محمدتقي جعفري» نوشته مرتضي يوسفي‌راد، تهيه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامي و پژوهشكده علوم و انديشه سياسي از سوي موسسه بوستان كتاب به چاپ سوم رسيد.

به گزارش هنر نیوز به نقل از ايبنا، اين كتاب مباني انديشه سياسي و نيز نظريه‌هاي سياسي علامه جعفري را در حوزه بايسته‌ها و شايسته‌هاي سياسي و در فصل‌هايي مانند زندگي و زمانه، مباني معرفتي و روش‌شناسي فلسفي و عرفاني علامه‌جعفري، نظام سياسي از نظر وي و سياست معقول بررسي مي‌كند.

پيروزي انقلاب اسلامي و شكل‌گيري نظام جمهوري اسلامي، نويدبخش حضور فعال دين در عرصه‌هاي سياسي ـ اجتماعي بود. اين ايده، در سطح ملي ترسيم كننده هويت ديني ـ ملي و حيات سياسي ـ اجتماعي ايرانيان و در سطح فراملي تبيين‌كننده ضرورت بازسازي تمدن اسلامي و اعاده هويت و عزت به مسلمانان در دوران معاصر بود.

ترسيم هويت ديني ملي و تلاش براي بازسازي تمدن اسلامي، پرسش‌ها و معضلاتي جديد را در دو سطح مذكور به وجود آورد كه تاكنون منابع ديني و دين‌داران در عرصه علوم و مراكز علمي با آن به طور جدي مواجه نشده بودند. پاسخ‌گويي به اين پرسش‌ها و معضلات، بي‌ترديد نيازمند بازنگري در مباني و بينش حاكم بر علوم رايج انساني و اجتماعي در كنار بازگشتي روش‌مند و نقادانه به سنت فكري است. اين بازنگري ضمن فراهم ساختن زمينه‌هاي لازم براي بهره‌گيري از توان‌مندي‌هاي سنت و دانش سنتي، امكان استفاده از ظرفيت‌ها و قابليت‌هاي علوم جديد در دوران معاصر را به ارمغان مي‌آورد.

دكتر نجف لك‌زايي، مدير پژوهشكده علوم و انديشه سياسي در بخشي از سخن پژوهشكده درباره بعضي از اهداف اين پژوهشكده از تهيه اين آثار نوشته است: «پژوهشكده علوم و انديشه سياسي نيز با تلاش در جهت پاسخ‌گويي به پرسش‌ها و معضلات فكري مربوط به حوزه پژوهشي خود و فراهم ساختن زمينه‌هاي لازم براي باز توليد فرهنگ سياسي ـ ديني و ارايه دانش سياسي مبتني بر منابع اسلامي، هويت‌شناسي و هويت‌سازي در زمينه‌هاي فلسفه سياسي، فقه سياسي و علوم سياسي را به عنوان مهمترين هدف خود دنبال مي‌كند. اين پژوهش‌هاي سياسي با رويكرد‌هاي فلسفي، فقهي و علمي تلاش مي‌كند در جهت عزم و اراده ملي براي احياي تمدن اسلامي گام بردارد.

اثر حاضر كه با عنوان انديشه اسلامي علامه‌جعفري محصول تلاش فكري پژوهشگر فرهيخته آقاي مرتضي يوسفي‌راد با هدف آشنايي با انديشه سياسي متفكران مسلمان در عرصه فلسفه سياسي نگارش يافته، گامي در جهت فراهم ساختن زمينه‌هاي لازم براي هويت‌شناسي تلقي مي‌گردد.»

علامه محمدتقي جعفري سال 1302 هجري شمسي در تبريز متولد شد. تحصيلات ابتدايي خود را طي سه سال گذراند و در ادامه، به تحصيل دروس حوزوي روي آورد، به مدرسه طالبيه وارد شد و ادبيات عرب و مقداري از فلسفه و منطق را فرا گرفت. پس از مدتي طي سال‌هاي 1319- 1322 به تهران آمد و در مدرسه مروي در محضر استاداني مانند آيت‌الله شيخ محمدرضا تنكابني و ميرزا مهدي آشتياني به تحصيل دروس حوزوي و تكميل علوم حكمي پرداخت.

وي سال 1323 به حوزه علميه قم آمد و با وجود فقر شديد مالي، به تحصيلات خود ادامه داد. سال 1325 به نجف اشرف رفت و در محضر استاداني نظير آيت‌الله سيدابولقاسم خويي، سيدعبدالهادي شيرازي، شيخ صدراي قفقازي، سيدمحمود شاهرودي، آيت‌الله حكيم و آيت‌الله ميلاني به فراگيري فقه، اصول، فلسفه و حكمت مشغول شد و در عين حال به سبب ورود انديشه‌هاي جديد از مصر، لبنان، تركيه به ايران، به مطالعه عميق علوم انساني جديد و فلسفه‌هاي غربي پرداخت.

علامه جعفري سال 1336 هجري شمسي عازم تهران شد و در مدرسه مروي تهران تدريس علوم حوزوي و تحقيق و تاليف را پيشه خود كرد و در سال 1339 آيت‌الله ميلاني به وي اجازه اجتهاد داد. استاد با استقرار در تهران و ايجاد ارتباط با دانشگاهيان، همراه شخصيت‌هايي مانند استاد مطهري و دكتر محمدابراهيم آيتي، بناي فرهنگي و اعتقادي انقلاب اسلامي را بنيان نهادند و تا آخرين لحظات عمر خود به انجام رسالت خود ادامه دادند. وي در طول عمر خود، آثار تاليفي و مكاتبات و مناظرات و سخنراني در داخل ايران، از خود بر جا گذاشت و با اين كار بر غناي فرهنگي ايران و جهان اسلام افزود.

يكي از برجستگي‌هاي فكري علامه، نقد انديشه‌هاي دنياي معاصر غرب و شرق بود. وي در ميان متفكران معاصر غرب به دو شخصيت برجسته آن يعني «برتراند راسل» و «وايتهد» بيشتر پرداخت و در حوزه سياست و مديريت سياسي، ديدگاه‌هاي «ماكياولي» و‌ «هابز» را بسيار نقد كرد.

همان‌گونه كه نويسنده اين اثر به اين موضوع پرداخته است، علامه جعفري، رهايي انسان معاصر را از دغدغه‌ها و تك‌بعدي شدن، در «حيات معقولي» مي‌ديد كه او را از حيات طبيعي رهانيده و به حيات انساني همراه با معنويات مقرون مي‌سازد و در اين ميان، علاوه بر تامين نيازهاي حيات طبيعي، به مرحله رشد يافتگي نايل مي‌گردد و به كمك دين و دو حجت دروني عقل سليم و بيروني پيامبران و ائمه معصوم(ع) چنين حياتي را مي‌تواند بر همين دنياي فعلي و حاضر محقق سازد.

ويژگي ديگر علامه جعفري، پاسداري از دين اسلام در مسير «حيات معقول» بود. وي در شرايطي كه مكاتب مختلفي مثل ماركسيسم، دين را افيون ملت‌ها تلقي مي‌كند و ليبراليسم كه دين را ويژه حوزه فردي و غير دنيايي مي‌داند، به دفاع از دين برآمده و اين دفاع را با معرفي دين به عنوان دين حداكثري و جامع در معارف نظري و عملي در دو حوزه فردي و اجتماعي و دين پاسخ‌گو به نيازهاي ثابت و متغير در سنگرهاي مختلف تحقيق و تاليف، سخنراني، تدريس و ارتباطات علمي نشان مي‌دهد.

آن چه در كتاب حاضر آمده است ديدگاه‌ها و نظريه‌هاي منسجم و نظام‌مند علامه جعفري در ابعاد مختلف شناخت‌شناسي و هستي‌شناسي به عنوان مباني انديشه سياسي وي و نظريه‌هاي سياسي اين انديشمند در حوزه «بايسته»‌ها و «شايسته»‌هاي سياسي در ترسيم حيات معقول است.

در انتهاي اين اثر، نمايه‌اي از آيات، روايات، اعلام و موضوعات نيز درج شده‌اند.

چاپ سوم كتاب «انديشه سياسي علامه محمدتقي جعفري» را موسسه بوستان كتاب در شمارگان 700 نسخه، 240 صفحه و بهاي 35000 ريال راهي بازار نشر كرده است.
کد خبر: 16125
Share/Save/Bookmark