آثار زنده یاد مشهدی اسماعیل توکلی معروف به «مش اسماعیل» هنرمند خودآموخته معاصر در نگارخانه لرزاده در مجموعه صبا در حال برگزاری است.

اسماعیل توکلی در قزوین به سال 1302 متولد شد. مستخدمی کارگاه مجسمه‌سازی دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران راهی بود که او را برای همیشه جاودانه کرد. گذار ساعت‌ها در این کارگاه تلاش او را برای خلق آثارش برانگیخت. رفته رفته اسماعیل توکلی تبدیل به استاد خودآموخته‌ای شد که در پی نمایش آثارش در کنار دانش‌آموختگان هنرهای زیبا به دنیا شناخته شد. او از پاره‌های فلز دنیایی آفرید که هر بیننده را به تحسین واداشت. حالا هر کس از کنار آثار او در پارک‌های تهران می‌گذرد یاد پیرمردی را در خاطر زنده می‌کند، که شب‌ها به دور از همهمه روز در کارگاهی نم‌کشیده به کار خویش دل‌خوش بود. پپمردی که توقعی جز نمایش آثارش در گوشه نمایشگاه دانشجویان هنرهای زیبا نداشت.

اسماعیل توکل که حالا بسیاری از هنرمندان دنیا نامش را می‌شناختند در هشتم آبان هزارو سیصدو هفتادو سه به آسمان‌ها پر کشید.

بسیاری از آثار او در فضاهای شهری، موزه‌ها و کنجینه‌های خصوصی نگهداری می‌شوند. این آثار مبین هنر اصیل و بکر ایرانی است. از مهم‌ترین آثار او می‌توان به رستم و دیو سفید است که در ورزشگاه بزرگ آزادى نصب شده و تندیس فلزى سه ایرانى که پرچم جمهورى اسلامى را به دوش دارند (نصب شده در پارک آل‏احمد) . از وى بیش از صد و پنجاه اثر به یادگار مانده است.

آثار اسماعيل توكلي در نهايت خلوص و سادگي مبين دركي عميق از فضاي زندگي طبقه محروم از جامعه معاصر است و معرف هويت انسان‌هايي است كه با فرهنگ ساده دنياي خويش درآميخته‌اند.

بيان او داراي خلوص و صداقتي بي‌نظير و دقتي هنرمندانه است. فلز در دست‌هاي او جان مي‌گيرد و داراي هويت متمايز مي‌شود، شخصيتي كه تنها خود او مي‌تواند به آثارش ببخشد. در اين آثار پرداخت ظريف دست‌ها به مهارت با سادگي چهره مي‌آميزد و اثري خلق مي‌كند در خور ستايش و رها از تكرار و روزمرگي. فضايي تازه مختص خود او. او هنرمندي است كه از دل جامعه برمي‌خيزد و با نگرشي متفاوت به فعاليت مي‌پردازد و با هنري ناب در دل مردم جاودانه مي‌شود.



مینا عبدی