یک پژوهشگر موسیقی گفت: من برای از بين رفتن نسل بخشیها دلتنگم چرا كه هماكنون بيش از 5 بخشی در خراسان بيشتر باقی نمانده و مابقی مقامنواز هستند. هماكنون حال دو بخشی بسيار نامناسب است و ملا غلامحسين افكاری در قوچان نيز اگر در پوشش تكريم هنرمندان قرار نميگرفت تا به امروز وضعيتش مشخص نبود.
به گزارش هنرنیوز ؛ مراسم جشن ثبت معنوی موسيقی بخشیهای خراسان با حضور اهالی موسيقی و مسوولان یونسکو در خانه هنرمندان ايران برگزار شد.
بعد از صحبتهای ای تين كلمنت -معاون دفتر مركزی يونسكو در بانكوك -فيلم كوتاه موسيقی بخشی خراسان همراه با پرونده اين اثر كه به يونسكو ارسال شده، پخش شد .
سپس چونلی هان -رئيس دفتر منطقهای يونسكو در تهران- نيز در خصوص ثبت موسيقی بخشيهای خراسان به سخنرانی پرداخت.
*** احساسات مردم خراسان تاثیربرانگیز است
وی با اشاره به اینکه ثبت اثری در فهرست میراث ناملموس یونسکو کارخیلی مهمی است ، افزود: احساسات و اخلاق مردم خراسان بسیار بالا و تاثیربرانگیز است .
چونلی هان گفت : موسیقی هنرخیلی بزرگی است و من در روبروی هنرمندان قادر به تجلیل آن نیستم . موسیقی یک علم است و ایران مهد علم ، فرهنگ و هنراست.
وی با اشاره به اینکه میدان امام اصفهان و مکانهای تاریخی بسیار زیادی از ایران تا کنون به ثبت رسیده یادآور شد : تا به حال موسیقی و آثاری به این صورت به ثبت جهانی نرسیده بود.
رئيس دفتر منطقهای يونسكو در تهران با بیان اینکه موسیقی چیزی است که در زندگی روزمره خود از آن استفاده میکنیم ، اضافه کرد:ما با پدیده جهانی سازی و ارتباطات از طریق اینترنت و دسترسی به همه چیز بهتر میتوانیم تنوع فرهنگی و جوامع و کشورهای دیگر را بشناسیم و این شناخت را به نسلهای بعد منتقل کنیم .
وی درپایان گفت : ایران غنی است و پر از فرهنگ ، هنر و تنوع زیستی است که این باعث افتخار ما است .
***ایران بالاترين كشور جهان در زمينه ثبت معنوی است
در ادامه بهروز وجدانی كارشناس و پژوهشگر موسيقي و تهيهكننده پرونده ثبت موسيقی بخشيهای خراسان گفت: فعاليتهای يونسكو در حوزه ميراث ناملموس و حفاظت از آن به خصوص موسيقی در حال حاضر در كنوانسيون اين مركز وجود دارد.
وی اضافه کرد : كشور ما دو سال بعد از تصويب چنين كنوانسيونی به يونسكو ملحق و از آن پس در سال 2009 پرونده رديفهای سنتی ايران و پرونده نوروز كه بخش عمدهای از آن نيز به موسيقی اختصاص داشت را ارسال و در سال 2010 ، 5 پرونده از ايران به ثبت رسيد كه میتوان گفت ايران طی سالهای گذشته بالاترين كشور جهان در زمينه ثبت معنوی است.
وجدانی در خصوص ساخت پرونده بخشیهای خراسان گفت: اين فيلم طبق ضوابط يونسكو و با توجه به استانداردهای اين نهاد ساخته شده و يك فيلم حرفهای نيست بلكه همراه با مطالبی برای ثبت ارسال شده است.
وی اضافه کرد: در اين فيلم كه از جنبه سينمايی قابل قبول نيست ، 10بخشی شاخص نمونههای بارزی از موسيقی آيينی، جشن و شادی، مذهبی و موسيقی مرگ را اجرا می كنند. اين موسيقی كه نسل به نسل منتقل شده در بخشی از فيلم نشاندهنده ارائه آن به نسل آينده از طريق آموزش است.
***بايد برای ثبت انواع موسيقی نواحی تلاش كرد
در ادامه این مراسم هوشنگ جاويد پژوهشگر موسيقی نيز در باره ضرورت تلاش مسئولان برای ثبت ميراث معنوی ايران گفت: ما بايد اقداماتی در جهت ثبت هرايیهای مازندران، مقامات تنبور كرمانشاه، بيت و حيرانخوانی كردستان و آذربايجان غربي، آواز داغلارهای قشقايي و موسيقی تركمنهاي ايران انجام دهيم.
وی ادامه داد: آنچه در سطح ملی میتواند مورد توجه قرار گيرد دو بيتيخوانیهای ايران است كه هم اكنون رو به نابودی است. ثبت آيينها و آوازهای كار و لالايیهای ايران نيز بسيار اهميت دارد و بايد در جهت ثبت و نيز عدم نابودي آنها تلاش كرد.
*** تنها 5 هنرمند بخشی در كل ايران باقی مانده است
جاوید با اشاره به ثبت جهانی موسیقی بخشیهای خراسانی درباره وضعیت تاسف بار هنرمندان این حوزه گفت: من برای از بين رفتن نسل بخشیها دلتنگم ،چرا كه هماكنون بيش از 5 بخشی در خراسان بيشتر باقی نمانده و مابقی مقامنواز هستند.
وی تاکید کرد :هماكنون حال دو بخشی بسيار نامناسب است و ملا غلامحسين افكاری در قوچان نيز اگر در پوشش تكريم هنرمندان قرار نمی گرفت تا به امروز وضعيتش مشخص نبود. از بخشيهای حماسی نيز تنها سهراب محمدی زنده است ولی مشخص نيست كه تا چه زماني دستش به دوتار برود.
این پژوهشگر با انتقاد از شيوه آموزش موسيقی نواحي تشریح کرد: آموزشگاهها فقط شيوه نوازندگی را آموزش ميدهند و اين در حالی است كه پشت هر آواز بخشي و موسيقي محلی تفكري نهفته است.
وی افزود:هم اكنون آنچه در ايران باقي مانده به غير از 5 نفر همگی نيمچه دوتار نوازانی هستند كه بسيار مدعی هنرشان هستند.
***آينده موسيقی بخشیهای خراسان مشخص نيست
این پژوهشگر اظهار کرد :بخشیهای خراسان در هر منطقه متفاوت هستند و اگر مد نظر قرار گرفته نشوند آيندهشان مشخص نيست.
وی ابراز امیدواری کرد: اين حركت و حمايتهايي كه در پس اين ثبتهاي معنوی نهفته است همه اين مسائل و آسيبهايی كه به بخشيهاي خراسان وارد است از بين برود.
جاوید در پایان افزود: اميدوارم با ثبت اين پرونده وضعيت معيشتي بازماندگان اين هنر مناسب شود و باعث ارتقاء مكتبهای هنری آنها شود.
در پایان مراسم جشن ثبت موسيقي بخشی های خراسان از مجتبی قيطاقی نوازنده دوتار، هوشنگ جاويد، انگجی، شروين گودرزی و بهروز وجدانی تقدیر شد و مراسم با دوتار نوازی مجتبی قيطاقی به پايان رسيد.