اعلان این دوره را میتوان از چند جنبه بررسی کرد. یکی از این جنبه ها نوشتار ایست که در دوره اخیر صورتی متفاوت از دورههای پیشین تصویر شدهاست. این گونه نوشتار، که در چند دوره اخیر به شکل شکسته نستعلیق درآمده و به یک بخش از هویت در ترکیب بندی بدل شده، در این دوره نیز بدین شکل مورد استفاده قرار گرفته است. نوعی شکسته نستعلیق با ترکیب بندی مورب، که میتوان گفت کودکان به سختی قادر به خواندن آن هستند. اما این گونه نوشتار، همزمان جذابیت بصری ویژه ای دارد که به ریتم پوستر کمک میکند.
این اعلان از همه دوره های جشنواره کودک متمایز است. علت این موضوع چهار رنگ بودن پوستر است. سپید، که تصاویر سایه مانند نگاتیو و پروانه هایی که در آن بالای آن هستند و کودکی که در قسمت پایین اعلان در حال دویدن است. همچنین بخشی از نوشتار لاتین به این رنگ نوشته شده است.
رنگ سیاه که نوشتار اصلی جشنواره با خط شکسته نستعلیق بر آن نوشته شدهاست. و سومین رنگ گلبهی زمینه است. البته یک صورتی نسبتاً پر رنگ نیز در این اعلان استفاده شدهاست که برای تنوع بخشی زمینه تصویر مورد استفاده قرار گرفتهاست. نوشتار فارسی و بخش دیگری از نوشتار لاتین نیز به همان رنگ نوشته شده است، تا با این رنگ هماهنگ باشد.
در مواجهه با این اعلان یک سوال مهم مطرح میشوود و آن این است که، این اعلان چه تفاوتی با اعلان فیلم بزرگسال دارد؟
در پاسخ باید گفت که در واقع تفاوت آشکاری میان این دو اعلان وجود ندارد و به راحتی و با تغییر نوشتار میتوان این پوستر را متعلق به جشنواره فیلم فجر دانست.به هر روی این اعلان از نظر مبانی تصویری یک اعلان موفق به نظر میرسد. عناصر به شکل متمرکز در میانه کادر تصویر شدهاند و از نوعی هماهنگی و توازن برخوردار هستند.
تصویر اصلی یعنی سایه کودک در حال دویدن و نگاتیو و پروانه های حمل کننده آن، تقریباً در میانه کادر تصویر شده اند.با ترکیبی عمودی و این بخش را میتوان یکی از موفق ترین بخش های این اعلان دانست.
در نگاه اول چندان به نظر میرسد که پرندگانی که از نگاتیو جدا شده اند، آن را حمل میکنند اما با دقت بیشتر پی میبریم که تصاویر داخل نگاتیو پرنده ای کلاغ مانند است و پرنده هایی که آن را حمل میکنند؛ همان پروانه های آشکار جشنواره فجر هستند. تصویر شده پرنده های داخل نگاتیو به رنگ گلبهی به هماهنگی نگاتیو با زمینه رنگی اطرافش کمک کرده است.
در واقع طراح به کمک این پرندگان، از وزن بصری یک سطح بزرگ و یکدست کاسته و به آن تنوع لازم را بخشیده است. این پرنده ها از سیر حرکت خود از پایین به بالا به پروانه بدل شدهاند و این موضوع بر جذابیت بصرس اعلان افزوده است.
نوشته های لاتین این اعلان چپ چین شده اند و این خصوصیت که در ریشه نوشتار لاتین وجود دارد؛ به آن کمک کرده است تا راحت تر قابل خواندن باشد. از سوی دیگر نوشتار فارسی که اطلاعات زمانی و مکانی برگزاری جشنواره را در اختیار بیننده قرار میدهد؛ به شیوه نستعلیق که نرم و خوش آهنگ است نوشته شده تا هم از هنر خوشنویسی ایرانی پرده بردارد و هم با نوشتار منحنی نام جشنواره که به خط شکسته نستعلیق نوشته شده است؛ هم خوانی داشته باشد.
به هر روی این اعلان خصوصیات متعددی دارد که گواهی بر قدرت طراح آن است. اما یک سوال اساسی در اینجا مطرح است و آن این است که این اعلان با چه خصوصیتی از یک اعلان بزرگسال جدا میشود و منطق طراح برای نشان ندادن هویتِ مخاطب این پوستر چیست؟
مینا عبدی
کارشناس ارشد تصویرگری - دانشگاه هنر