آن چه در بسیاری از مواقع با بی توجهی از کنار آن می گذریم، گونه‌ای از عکاسی ست که در دوران جنگ رواج داشته است. این گونه از عکاسی به سبب ویژه بودن سوژه مورد عکاسی مورد اقبال بخش بزرگی از بدنه کشور نیست. در حوزه عکس دفاع مقدس، انجمنی با نام « انجمن عکاسان دفاع مقدس» فعالیت می‌کند که عمده فعالیت آن، ترمیم و تبدیل این عکس ها به فرمت قابل نگهداریست. فرمتی که کمک کند تا عکس ها پس از این سالم بمانند. چاپ کتاب هایی با مضمون جنگ در حوزه عکاسی و هم چنین برگزاری نمایشگاه های عکس نیز از جمله فعالیت های این گروه است. انجمنی که بسیاری از ما نام آن را نشنیده ایم و گاه ساده از کنار آن گذشته ایم. عدم توجه به عکس جنگ بهانه ای شد تا در فرصت پیش آمده با محمد حسین حیدری عکاس و مدیر « انجمن عکاسان دفاع مقدس » به گفتگو بنشینیم.

عکس جنگ و تکثیر آن ضرورت کلانِ اجتماع امروز هست؟
عکس جنگ، همان گونه که بر همه ما روشن است؛ یکی از بخش های مهم تاریخ انقلاب و پس از آن را به نمایش می‌گذارد و به سبب اهمیت تاریخی، از ارزش زیادی برخوردار است. مجموعه های عکس هایی که در طول این مدت جمع آوری شده، به باور من مجموعه ای کم نظیر از ثبت تمام لحظه های یک رخداد تاریخیست. تصاویری که گام به گام از یک روایت را به نمایش می گذارد و ازین حیث اهمیت زیادی دارد.

یکی از موانع غالب بر سایر حوزه های یک فعالیت هنری تأمین بودجه برای انجام یک فعالیت است. شما موفق به جذب بودجه ای برای « انجمن عکاسان دفاع مقدس» شده‌اید تا بتواند، این مجموعه ها را به چاپ برساند و در اختیار قشر دانشگاهی و یا کتابخانه های مرکزی قرار دهد؟

معتقدم با توجه به وسعت منابعی که در دست داریم فعالیت ما بسیار محدود است. کار با  چنین موضوع جدی و مهمی نیاز به توجه جدی دارد. البته واقعیت این است که اگر چنین کاری با کیفیت مطلوب انجام شود، می توان گفت مشکلی برای تامین بودجه وجود ندارد. مشکل این است که آثاری چاپ می‌شود که به جای آن‌که انرژی مثبت به جامعه بدهد؛ موضوع و مضمون جنگ را به خوبی بیان کند؛ ضد تبلیغ است و تاثیر منفی و ناراحت کننده دارند.

می‌خواهید بگویید که عکس هایی که تا کنون چاپ شده جنبه مثبت نداشته‌اند؟ انتشار تصاویر، خود جذابیت موضوع را از بین برده و ذهنیت منفی را برای مخاطبان ایجاد کرده؟

نه. می خواهم بگویم، نیاز امروز می‌طلبد که تصاویر متفاوتی را منتشر کنیم. به عنوان مثال کتاب اخیرمان که در حوزه جنگ تحمیلی با عنوان «خرمشهر و شهدا» به چاپ رسید و منتشر شد؛ به نیاز مخاطبان توجه داشت. بدین شکل که ما یک روایت موضوعی را که برای خانواده ها دلپذیر بود برای انتخاب مجموعه تصاویر مد نظر قرار دادیم و عکس ها را بر مبنای یک هدف تازه انتخاب کردیم. عکس های این مجموعه بر خلاف آن‌چه از عکس‌های جنگ انتظار داریم، کیفیت بسیار مطلوبی دارند. درست است که هزینه سنگینی صرف ویرایش آن‌ها می‌شود و به نظر می‌رسد که کتاب ها گران قیمت هستند، اما این مجموعه و مجموعه‌هایی ازین دست، به باور من بسیار ارزشمند تر از قیمت پشت جلدشان هستند.

خود به این نکته اشاره کردید که کتاب‌های عکس جنگ، گران هستند و از سوی دیگر می دانیم که در اولویت نیستند. پس چرا انتظار این می‌رود که مردم عکس‌های جنگ را که در اولویت خرید کتاب‌شان جز در موارد خاص نیست، تهیه کنند؟

البته با توجه به شرایط روز، نمی توان گفت، این کتاب ها گران‌قیمت هستند. چون همین کتاب ها را با همان کیفیت اگر دوباره به چاپ برسانیم، قیمتی دو برابر خواهد داشت. علاوه بر این  کتاب‌هایی با قطع همین کتاب ها با  اندازه و حجم مشابه اما با موضوعات متفاوت و حتی با کیفیت چاپی پایین تر، قیمت بیشتری دارد. بنابر این با مقایسه این کتاب‌ها و قیمت کنونی کاغذ، نمی توان گفت کتاب‌های عکس جنگ گران هستند.
اما لازم می دانم این نکته تأکید کنم که در این حوزه اگر کارهایی فاخر صورت گیرد، بودجه‌اش به شکلی تامین خواهد شد. متأسفانه تا کنون بازار خوبی نداشتیم و این به سبب همان ارائه نادرست است.

به عنوان مدیرعامل «انجمن عکاسان دفاع مقدس» فکر می‌کنید که  تلاش‌های شما و همکارانتان مخاطبی به آن اندازه که انتظار داشتید جذب کرده است؟

متاسفانه ارائه خوبی در مجموعه عکس های جنگ نداشته ایم و همین موضوع سبب می شود که این تصور پیش بیاید که باید به سراغ موضوعات دیگری برویم. موضوعی که در میان مردم مخاطبان بیشتری داشته باشد. در صورتی که در میان همین عکس ها عکس هایی از زندگی رزمندگان می بینیم که حتی برخی از آن‌ها لبخند بر لبانمان می‌نشاند. اما در نهایت می‌توان گفت؛ نباید انتظار داشت که همه مردم مخاطب عکس جنگ باشند، چراکه هر کس با ذهنیت خود با یک موضوع برخورد می کند و در واقع انتخاب و پذیرش یک موضوع، حالتی سلیقه‌ای دارد.  گاه هم ارائه اگر اشتباه باشد نمی توان انتظار داشت که مخاطب جلب یک موضوع شود. به هر روی امیدوارم که مشکلات متعددی که عکس جنگ با مخاطبانش دارد برطرف شود و این گونه از عکاسی جایگاهی بهتر از امروز بیابد.