به گزارش هنرنیوز، شامگاه گذشته ، سوم اردیبهشت ؛ نخستین برنامه سینما روایت در سال 96 و صدونهمین برنامه از بدو راه اندازی «سینما روایت» به فیلم سینمایی « ماه گرفتگی» با حضور سید مسعود اطیابی کارگردان ، هادی انباردار تهیه کننده و محمد تقی فهیم منتقد و کارشناس سینما اختصاص داشت.
کسانی که قصد بهره برداری از انقلاب را دارند به هنگام نقد این فیلم دچار عصبیت می شوند در این برنامه که رسول شادمانی کارشناس سینما ، اجرای برنامه را برعهده داشت. قبل از تماشای ماه گرفتگی در مجموعه فرهنگی اسوه ، بخشی از نقد این فیلم که در هنگام جشنواره فیلم فجر توسط مسعود فراستی از برنامه هفت پخش شده بود برای تماشاگران نماش داده شد و آنگاه « مسعود اطیابی » کارگردان فیلم ماه گرفتگی با اشاره به همین موضوع گفت: معتقدم کسانی که قصد بهره برداری از انقلاب را دارند به هنگام نقد این فیلم دچار عصبیت می شوند و شاید هم حق دارند! چون فیلم باب میل آنان ساخته نشده است.
وی افزود: موضع من نسبت به اتفاقات سال 88 همین فیلمی بود که دیدید و این سخن به معنای بی طرفی نیست و ژست بی طرفی هم نمی گیرم ضمن اینکه بی طرفم نیستم بلکه طرفدار حق ، نظام ، مردم و کشورم هستم و ازهیچ جناحی هم طرفداری نمی کنم.
اگر فکرمی کنند عقب نشینی می کنیم و کشور را به دست تندروها می دهیم اشتباه می کنند اطیابی با بیان اینکه من اصلا ترسو نیستم و اتفاقا در این موضع خیلی شجاع هستم ادامه داد: فکر می کنم آنانی که مریض هستند و کشور را فقط برای جناح خودشان می خواهند باید در نگاه شان تجدید نظر کنند. من اگر دگرباره فیلمی بسازم بازهم همین نظررا خواهم داشت. علی رغم اینکه دراین فیلم ، خیلی اذیتم کردند و اگر هر کسی به جای من بود حتما ابراز پشیمانی می کرد. اما اگر فکرمی کنند ما عقب نشینی می کنیم و کشور را به دست تندروها می دهیم – از هر جناحی – اشتباه می کنند.
فیلم را در شرایط سخت شروع کردیم
«هادی انباردار» تهیه کننده فیلم ماه گرفتگی نیز در این برنامه اظهار داشت: ما از ابتدا در شرایط سخت این فیلم را شروع کردیم و این اولین نمایش عمومی این فیلم بعد از نسخه ارائه شده به جشنواره فیلم فجر می باشد که با نظر کارگردان، حدود 6 دقیقه از فیلم کم شده است.
این تهیه کننده سینما یادآور شد: پیش تولید این فیلم در سال 94 انجام گرفت و قرار بود درجشنواره همان سال نمایش داده شود اما آنقدر تولید آن دست خوش اتفاقاتی شد که حتی مدتی این فیلم نیز تعطیل شد ولی در نهایت ساخته شد و من سعی کردم تمام نقطه نظرهای کارگردان در فیلم لحاظ شود.
اولویت آقایان فراستی و افخمی ، اولویت فرم بر مضمون است «محمد تقی فهیم» منتقد سینمایی کشور هم درمورد فیلم سینمایی ماه گرفتگی گفت: وقتی همه چیز این فیلم سخت است بنابراین حرف زدن در مورد فیلم باید سخت تر باشد اما در باره این فیلم می توان از دو منظر حرف زد یکی در بحث موضوع و مضمون و دیگری بحث ساختار و فرمیک اثر است و باید این دو موضوع را به صورت جداگانه دید و اگر به صورت جداگانه بحث شود شاید به نتیجه مورد نظر آقای فراستی نرسیم چون مسائلی را که آقایان فراستی و افخمی و دوستانشان پیگیری می کنند بحث « فرم » است و اولویت آنان فرم بر مضمون است و بی جهت نیست که به نظرآنان ؛ هیچ زیباشناسی خلق نمی شود مگر اینکه از طریق فرم اتفاق بیفتد.
سینمای ایران ، سینمای خنثی و بی خاصیتی است / تنزل نقش دولت در حد کمپانی های فیلمسازی این منتقد سینمایی اضافه کرد: من درعین حالی که قائل به فرم هستم اما نمی شود فرم را از محتوا جدا کرد. اگر قرار باشد به فیلم ماه گرفتگی از منظر ساختمان اثر نگاه کنیم حتما جای بحث دارد و ضعف هایی در فیلم وجود دارد اما ما در مورد سینمایی صحبت می کنیم که معمولا سینمای خنثی و بی خاصیتی است و همه چیز سینما شده « فروش » نه «مخاطب» ، ما امروز در مورد سینمایی صحبت می کنیم که بودجه های دولتی و نهادهای وابسته به دولت ، هزینه های آنان را تامین می کنند و گویا دولت به کمپانی های فیلمسازی تبدیل شده است و به همین دلیل است که ما شاهد تولید فیلم هایی نخواهیم بود که حرفی برای گفتن داشته باشند. واقعا در جشنواره فیلم فجر سال گذشته چه فیلم ماندگاری ساخته شد؟ مخاطب الان چه فیلمی از این جشنواره را به یاد دارد؟! لذا معتقدم اگر چه ساخت فیلم هایی مثل ماه گرفتگی در چنین شرایطی که سینمای ما بسر می برد جای امیدواری است اما معتقدم آقای اطیابی می بایست در مورد موضوع و مضمون فیلم ، کمی جسورانه تر وارد می شد یعنی آدم یا وارد آب نمی شود و اگر هم شد نباید از خیس شدن بهراسد. لذا ما با فیلمی روبرو هستیم که حتی تمایلات و مطالبات فتنه به درستی در فیلم استیفا نمی شود.
ماه گرفتگی جدی ترین اثر سینمایی در سالهای اخیر وی درعین حال تاکید کرد: اما این فیلم در جای خودش ، جدی ترین اثری است که در سالهای اخیربعد از فیلم قلاده های طلا و چند فیلم دیگر ساخته شده است.
دم شما گرم! فهیم با بیان اینکه ساخت فیلم ماه گرفتگی از این جهت اهمیت پیدا می کند که ما شاهد تولید سالیانه قریب 80 فیلم سینمایی هستیم که 90 درصد آنان در یک لوکیشن ثابت باچند بازیگر دختر و پسر ساخته می شوند که به مسائلی می پردازند که به هیچ عنوان اولویت و دغدغه کشور نیست اظهار داشت: اینجاست که ساخت فیلم هایی مثل ماه گرفتگی اهمیت پیدا می کنند و می گوئیم دمت شما گرم! چرا که حرف جدی زدید.
اطیابی در پاسخ به رسول شادمانی که با اشاره به نویسنده اثر که علی رغم دعوت شدن به برنامه غایب بود گفت : شما به عنوان کارگردان چقدردر روند تولید به اصل فیلمنامه وفادار بودید؟ که وی یادآور شد : من به فیلمنامه متعهد بودم اما معمولا کارگردان سهمی در ساخت دارد و نگاه خودش را در فیلم لحاظ خواهد کرد. بنابراین سعی کردم به لحاظ صحنه پردازی مطابق با فیلمنامه عمل کنم اما پرداختی هم خودم داشتم و چند دیالوگ خاص فیلم هم متعلق به خود من است مثل دیالوگ های داخل مسجد یا دیالوگهای بعد از شهادت هادی ؛ ضمن اینکه آقای هاشم زاده مشاور بازنویسی فیلمنامه بودند.
سعی کردم به گونه ای روی آب راه بروم تا خیس نشوم! شادمانی همچنین پرسید: به قول آقای فهیم ، آدم وقتی وارد آب می شود نباید از خیس شدن بترسد لذا شما در روند تولید ، چقدر سعی کردید جسورانه و شجاعانه وارد موضوع شوید؟ و آیا فیلم همانی هست که مد نظر شما بوده است؟ که اطیابی پاسخ داد: ماه گرفتگی ، همان فیلمی است که مد نظر من بوده و سعی کردم به گونه ای روی آب راه بروم تا پاهام خیس نشوند!
« ماه گرفتگی » ژانر معمایی – اجتماعی اطیابی با اشاره به ژانر فیلم ماه گرفتگی این فیلم را در ژانر معمایی – اجتماعی توصیف کرد و فیلم را دارای دو شخصیت محوری ( هادی ) و شخصیت اصلی به نام جعفر با بازی کامبیز دیرباز عنوان کرد.
عمده مشکلات فیلم به «فیلمنامه» بر می گردد / مخاطب با قهرمان همذات پنداری نمی کند فهیم در بخش دیگری از نقد خود گفت: مشکلاتی که در فیلم وجود دارد به فیلمنامه مربوط می شود و فیلمنامه در اساس یک اشکال محوری دارد و آن هم اینکه چهره اصلی فیلم دیده نمی شود. لذا چنین فیلمهایی در فرم باعث می شوند که مخاطب نتواند در فضای فیلم قرار بگیرد و نتواند با قهرمان همذات پنداری کند. برای همین هم هست زمانی که کارگردان در سکانسی که کامبیز دیرباز دست هادی را که کشته شده می بوسد و قرار است یک صحنه دراماتیک ایجاد شود و اشک تماشاگر را در بیاورد ؛ هیچ احساسی در تماشاگر ایجاد نمی کند چرا که مخاطب ؛ هادی را ندیده و با او ارتباطی نداشته است و این یکی از ضعف های فیلمنامه محسوب می شود. ولی در مرحله اجرا معتقدم که کارگردان ، قوی کار کرده است به جز بخش پایانی که من این بخش را دوست ندارم و آقای اطیابی می توانست آن را تغییر بدهد که نداده است.
صرف بودجه های هنگفت برای برگزاری جشنواره ها و کارگاههای تخصصی و بی مهری برای تولید فیلم هایی مثل ماه گرفتگی این کارشناس سینما با بیان اینکه در حالی که برای تولید فیلم هایی در مورد روشنگری فتنه سفارش شده اما ما متاسفانه شاهد عدم حمایت از تولید این نوع فیلم ها هستیم افزود: اما در عوض برای برگزاری جشنواره ها و راه اندازی کارگاههای تخصصی سینما ؛ بودجه های هنگفتی هزینه می شود که اتفاقا خروجی مناسبی هم ندارند.
حاشیه های اکران ، حاشیه های مزخرفی است اطیابی در پاسخ به سوال رسول شادمانی که پرسید شما قبلا اعلام کرده بودید اکران این فیلم در ایام انتخابات ریاست جمهوری اتفاق خواهد افتاد اما چرا این کار عملی نشد؟ وی با بیان اینکه حاشیه های اکران ، حاشیه های مزخرفی است گفت: ما پروانه نمایش این فیلم را قبل از عید نوروز دریافت کردیم و تقاضای من به صورت رسمی برای اکران در ایام نوروز بود و اصلا اکران دوم نوروز مد نظر من نبود ولی مسئولین حوزه هنری ، صاحبان فیلم و وزارت ارشاد معتقد بودند که اکران دوم و همزمانی اکران با انتخابات ریاست جمهوری بهتر است. درحالی که همه حرفه ای های سینما می دانند که اکران دوم نوروز، بدترین اکران سال خواهد بود. اما ما باز این ایام را پذیرفتیم ولی متاسثفانه در زمان موعود ؛ شاهد بازیهای اکران بودیم! یکی گفت حالا صبر کن انتخابات تمام بشود. یکی گفت بعدا اکران کن. و ما را به این و اون پاس کاری کردند!
مخالفت رئیس سازمان سینمایی با اکران فیلم در زمان انتخابات این کارگردان سینمای ایران ادامه داد: اما صریح ترین پاسخ را آقای حیدریان رئیس سازمان سینمایی به من دادند و طبق جلسه ای که با ایشان داشتم ایشان از فیلم دفاع کردند و به من گفتند ای کاش ایام نوروز، فیلم را اکران می کردید ضمن اینکه ایشان با اکران در ایام انتخابات مخالف بودند و من با شناختی که از تجربه و آگاهی ایشان نسبت به سینما دارم می دانم که نظرایشان در مورد اکران مغرضانه نیست. لذا توصیه آقای حیدریان را پذیرفتم و قرار شد که یکی دو روز دیگر به من جواب بدهند که تا الان پاسخی داده نشده است!
خیلی ها فکر می کردند بودجه این فیلم بودجه چند میلیاردی است ! به گزارش سینما روایت ؛ هادی انباردار هم در بخش دیگری از صحبت های خود گفت: اساس اصلی فیلمنامه این فیلم ، بیشتر یک فیلم آپارتمانی بود اما با تدابیری که آقای اطیابی برای فیلمنامه در نظر گرفتند فضاهای دیگری به فیلمنامه افزوده شد. ضمن اینکه بودجه این فیلم ، یک بودجه معمولی بود درحالی که خیلی ها فکر می کردند ما برای تولید این فیلم ؛ بودجه چند میلیاردی در اختیار داشتیم! این درحالی است که ما پیش تولید یک ساله داشتیم که بسیاری از بودجه فیلم در آن زمان هزینه شد و ما در اصل فیلم ؛ دچار محدودیت بودجه شدیم.
