عصر دیروز نشست نقد و بررسی سریال «پادری» به کارگردانی محمدحسین لطیفی و تهیه‌کنندگی محمود رضوی در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.

به گزارش هنرنیوز؛ نشست نقد و بررسی سریال «پادری» با حضور سیدمحمود رضوی تهیه‌کننده، محمدحسین لطیفی کارگردان، کورش نریمانی نویسنده، بهنام تشکر بازیگر و سحر عصرآزاد منتقد در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.


در ابتدای این مراسم محمود رضوی درباره شکل‌گیری این سریال گفت:‌ سریال «پادری» در ابتدا قرار بود به نام «فروشگاه بزرگ ساخته شود و آن زمان تصمیمی برای ساخت «دودکش ۲» نداشتیم که پیشنهاد «فروشگاه بزرگ» نیز در زمان مدیریت آقای محمودرضا تخشید به محمدحسین لطیفی پیشنهاد شد. در ادامه حامی مالی آن کار از ادامه همکاری انصراف داد و ما با مشورت‌هایی که با رحمان سیفی‌آزاد و لطیفی داشتیم قرار بر این شد که به دلیل کمبود زمان‌مان در عید نوروز از فضای «دودکش ۱» استفاده کرده و سری دوم آن را بسازیم. همچنین تا به حال تجربه همکاری با کوروش نریمانی را نداشته‌ام و براساس پیشنهادی که لطیفی مبنی بر حضور ایشان مطرح کردند، پیش رفتیم.

وی ادامه داد: برای شروع سریال «پادری» تعدادی کاراکتر اضافه شده و تعدادی نیز حذف شدند و ما بر طبق پیشنهادی که داشتیم سریالی نوروزی را شروع کردیم. در ادامه سازمان صداوسیما تصمیم بر این گرفت تا در مناسبت عید نوروز «پادری» را پخش نکند و ما نیز ۱۵ روز عید را تعطیل اعلام کردیم و بعد از آن شروع به کار کردیم. همان موقع هم از پخش دقیق سریال اطلاعی نداشتیم اما در لابه‌لای کار خرده‌داستان‌هایی را اضافه کردیم. در ادامه باید بگویم دوست نداشتیم تا به هر قیمتی مخاطب را بخنداندیم و می‌خواستیم در کنار بیان رزق روزی حلال و استواری کیان خانواده سریالی را به مخاطب عرضه کنیم.

محمدحسین لطیفی در همین زمینه بیان داشت: همانطور که آقای رضوی گفتند قرار بر این بود که سریال دیگری را به نام «فروشگاه بزرگ» را با همان بازیگران «دودکش» بسازیم. از طرفی ۴ سال از تقاضای تولید «دودکش ۲» توسط تلویزیون می‌گذشت. در ادامه حضور محمود رضوی و پیشنهاد ایشان مبنی بر ساخت «دودکش ۲» باعث شد تا همه ما به سمت تولید این سریال راغب شویم. وقتی مجموعه‌ای در کنار هم قرار میگیرند و مطمئن هستند که سریال خوبی را خواهند ساخت فارغ از نام سریال می‌توانند کار خود را به خوبی انجام دهند و برای من هم این اتفاق افتاد و در کنار روابط سالم چند خانواده نکات مهمی را به مخاطب عرضه کردیم و طبق صحبت آقای رضوی به هر دلیلی مخاطب را نخنداندیم.

وی ادامه داد:‌ اگر سیستم سینما و تلویزیون در ایران کمی به خارج از کشور شباهت داشت به گونه‌ای که ۱۰ کارگردان بودند که می‌توانستند شبیه به هم کار کنند مشکل خاصی وجود نداشت و حتی بهنام تشکر هم می‌توانست کارگردانی کند اما در ایران این‌طور نیست که کارگردان فصل دوم سریال‌ها تغییر کند و اگر من نوعی بخواهم کار آقای ایکس را بسازم شاید نتوانم. در اینجا تنها چیزی که می‌توان از آن به آن بخندد.

کارگردان سریال «تنهایی لیلا» با اشاره به برخی انتقادها به کارهایش گفت: مدتی است انتقادهایی می‌شنوم مبنی براینکه برخی‌ها می‌گویند چرا لطیفی با کارنامه‌ای که در ساخت فیلم «روز سوم» و سریال «صاحب دلان» داشته «پادری» را می‌سازد. من در پاسخ به این دوستان گفته‌ام چرا نباید چنین سریالی را بسازم. تمام همکاران و دوستان من برای تولید و هرچه بهتر شدن این سریال تلاش کردند. درست نقاط ضعفی هم داشته‌ایم اما نباید تلاش‌مان را نیز نادیده گرفت. متأسفانه در جامعه ما باب شده تا زمانی که فردی به سرطان مبتلا نشود برای درمان آن اقدام نمی‌‌کند. این موضوع را به تماشای سریال‌های ماهواره‌ای توسط مخاطب مرتبط می‌دانم و دوست دارم بگویم امیدوارم مسئولین ما متوجه این موضوع بشوند که بیماری به نام سرطان در بین مردم ما شکل گرفته و آن توجه به سریال‌های ماهواره‌ای است این وظیفه ما است که برای تولید سریال‌های‌مان زمان و هزینه کافی کرده تا بتوانیم مخاطب داخلی را جذب سریال‌های خودمان بکنیم.

کوروش نریمانی در ادامه درباره سختی‌های این کار و نگارش ادامه سریالی که در فصل اول آن نقشی نداشت، بیان داشت: کاری که من آن را قبول کردم بسیار سخت بود من نیز به عنوان نویسنده، ایده و سلیقه‌ای برای نگارش قصه‌هایم دارم. اما در دو تجربه اخیرم خلاف اینها را عمل کرده‌ام. یکی در «پایتخت۲» و دیگری در «پادری». اما در هر حال معتقدم این چالش هم بخشی از شیرینی کارهایم است. همیشه کارهای سخت بد نیستند و آدم‌ها را ورزیده می‌کند.

وی ادامه داد: قطعاً قبول چنین کاری ریسک بالایی داشت و من هم این خطر را قبول کردم و از همان ابتدا منتظر شنیدن نقدهایی بودم آن هم در شرایطی که هیچ سهمی در آنها نداشتم. یکی از این نقدها به کاراکترهای این سریال برمی‌گشت که در سری قبل شکل گرفته بودند و من براساس همان شخصیت‌ها باید قصه‌های جدید را می‌نوشتم و در چنین شرایطی حفظ کردن شکل و شمایل نگارش خودم به عنوان نویسنده کار دشواری بود حال چه به لحاظ فنی و چه به لحاظ محتوایی.

این نویسنده افزود:‌ فضای تلویزیون و تئاتر کاملاً با یکدیگر متفاوت است و دامنه‌ مخاطبان تلویزیون از تئاتر گسترده‌تر است. ما نیز تا حدودی مأخوذ به حیا هستیم و دل‌مان می‌خواست تا به هر قیمتی مخاطب را نخندانیم. حتی من در نویسندگی تئاتر نیز هیچگاه تلاش نکردم لطیفه تعریف کنم بلکه قصد بازگویی قصه خود را داشته‌ام.

نریمانی گفت: همین موضوع کار را برای من سخت‌تر می‌کرد اما در کنار اینها دلگرمی‌ام این بود که تهیه‌کننده و کارگردان در کنارم هستند. از طرفی هم دوستان و بازیگران این سریال همگی از بهترین‌‌های تئاتر بودند که باعث شدند در همان ابتدا حس غربت نداشته باشند.

وی با اشاره به نقاط ضعفی که در این کار وجود داشت نیز بیان داشت: نقاط ضعفی هم در این کار دیده می‌شود و منکر این نمی‌شوم اما نقطه‌ای که از همه پررنگ‌تر بود این است که سری اول این سریال مثل یک شمشیر بالای سر من به عنوان نویسنده بود و مدام با موقعیت قبلی قیاس می‌شدم. دقیقاً مثل شرایطی که در «پایتخت ۲» تجربه کردم. اما در هر حال از این بابت خوشحالم که در سریال «پادری» خانواده‌محور بودیم و شخصیت‌های ما نیز سالم بودند یعنی اینکه کاملاً منفی دیده نشدند حتی بدترین شخصیت‌های‌مان اصلاح‌پذیر و آدم‌‌های خوبی بودند می‌خواهم بگویم نیاز امروز جامعه ما در بخش تولید آثار نمایشی این است که به سمت چنین شخصیت‌‌هایی برویم. قرار نبود ما آدم‌های شرور را نشان دهیم. ما آدم‌های‌مان را بسیار معصوم نشان ندادیم و کاملاً واقعی این موضوع را بیان کردیم که ممکن است همه ما در هر شرایطی مرتکب خطا شویم. همچنین پایان‌بندی سریال نیز به گونه‌ای بود که فضا را برای ساخت سری بعدی این سریال باز گذاشت.

بهنام تشکر بازیگر نقش «نصرت» در سریال «پادری» با اشاره به صحبت‌های کورش نریمانی گفت: معتقدم سریال «پادری» دو شاخصه مهم داشت، یکی از آنها ریسک بالای کورش نریمانی بابت پذیرفتن نگارش فیلم‌نامه این سریال بود و دیگری نیز تلاش لطیفی برای جمع کردن همه عوامل «دودکش ۱» در کنار هم. باز هم می‌گویم اگر قرار بود تهیه‌کننده «دودکش ۱» در این کار حضور داشته باشد هرگز اتفاقی به این خوبی نمی‌افتاد.

وی ادامه داد: اغلب کاراکترهای «پادری» دچار روزمرگی بودند اما همان روزمرگی نیز بسیار شیرین بود که به خوبی هم جواب گرفت و معتقدم نوشتن همین روزمرگی‌ها بسیار دشوارتر از نگارش قصه‌های پر پیچ و خم برای حتی کارگردان است.

این بازیگر در ادامه با اشاره به شخصیت «نصرت» در این سریال گفت: در پادری «نصرت» وارد داستانی شد که مفری برای جولان دادن او بود و این موضوع به قصه سریال هم کمک دو چندان می‌کرد. تقابل دو شخصیتی که «نصرت» در «دودکش» و «پادری» ایفا کرده بود آنقدر نتیجه خوبی داشت که همه عوامل و مخاطبان تعجب کرده بودند و برای‌شان سؤال بود که در چه زمانی و در چه سکانسی این دو شخصیت قرار است به هم برسند.

محمدحسین لطیفی در پاسخ به سؤال یکی از حضار مبنی بر جمله‌ای از هومن برق‌نورد که معتقد بود زوج هنری خوبی با بهنام تشکر نیست، گفت: صحبت‌های هومن برق‌نورد برای خودش محترم و صحیح است معتقدم ایشان نیز درگیر فضاسازی‌هایی شدند که متأسفانه بعد از تولید هر اثری رخ می‌دهد و باعث می‌شود تا بازیگران نسبت به برخی صحبت‌ها گارد بگیرند. در ادامه من فکر نمی‌کنم منظور هومن برق‌نورد این بوده که با بهنام تشکر زوج هنری خوبی نباشند بلکه شاید منظورش این بوده که در همه کارها زوج هنری خوبی نیستند.

این کارگردان در ادامه با بیان مثالی این موضوع را توضیح داد و گفت:‌ شما فکر می‌کنید ایرج طهماسب و حمید جبلی زوج هنری بدی هستند، نه هیچ فردی چنین فکری نمی‌کند اما در جایی شنیدم که ایرج طهماسب گفته بود بازیگری مقابل حمید جبلی کار دشواری است.

لطیفی در ادامه با اشاره به تولید اثر جدید خود گفت: قبل از تولید سریال «پادری»‌ بارها در مصاحبه‌‌هایم گفته بودم می‌خواهم فیلمی بسازم با نام «مادر مادر مادر»‌ اما متأسفانه بعد از اتفاقات و انتقادهایی که برای سریال «پادری» به سمتم روانه شد تصمیم گرفتم فعلاً چنین فیلمی نسازم آن هم به این خاطر که با فیلم قبلی‌ام که «روز سوم» بود قیاس خواهم شد و مورد لعن و نفرین قرار خواهم گرفت.

کارگردان سریال «صاحب‌دلان» با اشاره به قصه «پادری» گفت: از برزو نیک‌نژاد نویسنده «دودکش» تشکر می‌کنم ما در «دودکش» ۲۶ قسمت بدون قصه پیش رفتیم و چنین سریالی را به مخاطب تحویل دادیم و در «پادری» هم همین تصمیم را گرفتیم. باز هم می‌گویم نیامدیم که مخاطب نخندد اما در همان حین لحظاتی پیش می‌آمد که حس می‌کردیم اگر با موضوعی کلنجار برویم که از قضا مخاطب نیز با همان موضوع به صورت روزمره در ارتباط بوده مثل فیش‌های حقوقی اعلام شده ارتباط خوبی را با بیننده برقرار خواهیم کرد.

کورش نریمانی با اشاره به ریشه ضرب‌الامثل «اگه نگم دلم می‌سوزه، اگه بگم پل می‌مونه اونور آب» که در این سریال مطرح شده بود، بیان داشت:‌ این ضرب‌المثل آذری است که به فارسی ترجمه شده و از آنجایی که ترجمه برخی زبان‌ها به فارسی باعث از بین رفتن معنی اصلی آن می‌شود فکر می‌کنم این اتفاق هم برای این ضرب‌المثل افتاده است. یادم است چندی پیش یکی از دوستانم با بغض برایم درد دل می‌کرد و در همان لحظه چنین ضرب‌المثلی را بیان کرد و بعد از آن این ضرب‌المثل در ذهن من ماند. بعدها در نمایشنامه «شوآک» از این ضرب‌المثل استفاد کردم و بازیگرانی مثل امیر جعفری، محسن تابنده و سیامک صفری مدام از این ضرب‌المثل در صحنه نمایش استفاده می‌کردند.

وی درباره تکه‌کلام‌هایی استفاده در سریال «پادری» گفت: من هم قبول دارم که «پادری» تکه‌کلام‌های بسیاری داشت که همگی آنها از «دودکش» آماده بود اصولاً تکه‌کلام به هنر بازیگر مرتبط است نه نویسنده و جزو نویسندگی هم نیست. من هم در نگارش متن‌های این سریال هیچ تکه‌کلامی اضافه نکردم و تأکیدی هم روی آن نداشتم. تنها چیزی که از من به یادگار در سریال «پادری» ماند همین ضرب‌المثل بود که آن هم با مشورت با بازیگران صورت گرفت.

رضوی تهیه کننده «پادری» درباره محدودیت در ساخت آثار کمدی گفت: معتقدم چه در رسانه و چه در سینما اگر زاویه دیدمان درست باشد هیچ محدودیتی نداریم و جایی که احساسات قشر یا قومی را مورد شوخی قرار دهیم دچار محدودیت می‌شویم.

لطیفی در همین زمینه بیان داشت: من هم با صحبت‌های آقای رضوی موافقم و معتقدم محدودیت آنچنانی در طنز نداریم. ما در برهه‌ای از زمان با دیدن آثار غربی فکر می‌کردیم که آنها دست‌شان بازتر است اما در اصل این به فرهنگ هر کشور برمی‌گردد. در ارتش آمریکا تعداد خلبان مرد و زن یکسان نداریم. حتی کمدین زن در کشورهای خارجی بیشتر از مردها نیست و خانم‌ها در کارهای طنز به عنوان همراه آقایان هستند.

بهنام تشکر در ادامه صحبت‌‌های خود مبنی بر بازی‌های تکراری بازیگران در ژانر کمدی گفت: معتقدم که همه چیز به فیلم‌نامه برمی‌گردد و بازیگر هم برمبنای فیلم‌نامه جلو می‌رود. من نیز همیشه سعی می‌کنم تا به ورطه تکرار نیفتم و به عقیده خودم نیز هیچ‌گاه کاراکترهایی که بازی کردم شبیه یکدیگر نبودند.

وی از تجربه هم‌بازی شدن در کنار هومن برق‌نورد نیز افزود: از چنین تجربه‌ای بسیار راضی هستم چرا که برق‌نورد پارتنری است که به عنوان یک بازیگر می‌توانید اعتماد کامل به او داشته باشید.

محمدحسین لطیفی با اشاره به سختی‌های موجود در تولید سریال «پادری» و اینکه آیا این سختی‌ها ناشی از تغییر مدیریتی سازمان صداوسیما بود، گفت: سختی و مشکلات جزیی از هر کاری است و قابل رفع شدن است و منظور من نیز مجموعه عوامل در بخش فرهنگی کشور بود که امیدواریم حل شود. جالب است بدانید مدتی پیش در صحبت با یکی از مدیران تلویزیون شنیدم که برای رمضان آینده سریالی را از الان در حال تدارک هستید و من گفتم اگر چنین چیزی را شنیده‌اید که من باید خیلی خوشحال باشم چرا که با زمان بیشتر قطعاً کار پخته‌تری را روانه آنتن خواهیم کرد.

وی افزود: گلایه‌ای از اهالی مطبوعات دارم و آنقدر ناراحت هستم که هفته پیش تصمیم گرفتم دیگر مصاحبه نکنم. در روزنامه‌ای ضمن مصاحبه با من تیتر زده بودند «وای به من که برنج...» در صورتی که اگر مخاطب آن مصاحبه را می‌خواند چنین نتیجه‌ای را از صحبت‌های من نمی‌گرفت. من در آن مصاحبه درباره سریال برادر جواد افشار صحبت کرده بودم اما صحبت‌هایم منفی نبود و از دوستانم در مطبوعات می‌خواهم که ملاحظه ما را هم بکنند.

وی با اشاره به حضورش در برنامه «هفت» نیز گفت: به دلیل سمت جدیدی که در بخش سینمایی گرفتم به این برنامه دعوت شدم اما از آنجایی که می‌دانستم چه اتفاقی خواهد افتاد نرفتم.

این کارگردان با پذیرش اشتباه خود در بخشی از تولید سریال «پادری» بیان داشت: این نقطه ضعف را می‌پذیرم که تعداد تکه‌کلام‌های چون «لوقض و قمپز» در این سریال زیاد به کار برده شد و این موضوع به بازیگران هیچ ربطی ندارد و من به عنوان کارگردان خود را در این موضوع مقصر می‌دانم.

لطیفی در پایان صحبت‌های خود با اشاره به برخی نقدها درباره فیلم‌سینمایی «روز سوم»‌و کپی‌برداری آن از روی فیلم «چای تلخ» ناصر تقوایی گفت: قصه «روز سوم» تلفیقی از چهار قصه بود و اینکه برخی‌ها با بی‌انصافی من را متهم به کپی‌برداری از فیلم «چای تلخ» آقای تقوایی می‌کنند اصلاً پسندیده نیست. تنها شباهت این دو فیلم در عشق یک جوان عراقی به دختری ایرانی بود.