فریدون صدیقی در گفتگو با هنرنیوز؛
فرهنگ و هنر تافته جدا بافته نیست
فریدون صدیقی روزنامه نگار پیشکسوت در حوزه فرهنگ و هنر ضمن بیان این نکته که معلومات اهالی رسانه در حوزه فرهنگ و هنر سطح چندان مطلوبی ندارد؛ گفت: سایر حوزه های رسانه در شرایط مشابه به سر می برند.
تاريخ : چهارشنبه ۱۳ دی ۱۳۹۱ ساعت ۱۱:۴۶
سطح رسانه‌ها را در حوزه فرهنگ و هنر چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در حوزه هنرهای تجسمی؛ موسیقی و تئا‌تر در رسانه تعداد معدودی از روزنامه نگاران هستند که حضورشان می‌تواند در این حوزه اهمیت بیافریند. تعداد معدودی شاید به تعداد انگشتان یک دست خبرنگار و روزنامه‌نگار با گرایش و درک و فهم روزنامه نگاری وجود دارد؛ که اگر حضور آن‌ها جدی باشد و در آمد و شدی موثر باشند؛ حوزه‌های فرهنگ و هنر از اثربخشی برخوردار خواهد بود. البته منظور من رسانه‌های مکتوب چون روزنامه است. چراکه تعدادی خبرگزاری و مجله در حوزه فرهنگ و هنر نیز فعالیت می‌کنند که این تاثیر کم و بیش در آن‌ها دیده می‌شود. مخاطب ماهنامه‌ها و فصل نامه‌هایی که به هنرهای تجسمی یا موسیقی می‌پردازند هم تیراژ کمی دارند و هم مخاطبان محدودی دارند.
با توجه به اینکه مسولین داعیه افزایش درک و فهم خبرنگاران را از حوزه‌های کاری خود دارند؛ فکر می‌کنید رخدادی از این دست می‌تواند تاثیرگذار باشد؟
بله. اول باید معایب را شناخت؛ آسیب‌شناسی کرد و بعد به تعلیم شیوه درست کاری پرداخت. جشنواره‌ها این کمک را به رسانه می‌کنند. آیا هر نویسنده‌ای لزوماً روزنامه‌نگار است و هر روزنامه نگاری می‌تواند در هر حوزه‌ای فعالیت کند؟ الزاماً این طور نیست. ما معمولاً در حوزه هنر و ادبیات؛ تنها در حوزه سینما اعلام حضور می‌کنیم. آن هم به تبع ستاره‌ها در حوزه سینما. در واقع در حوزه فرهنگ و هنر تنها سینما دیده می‌شود؛ آن‌هم همان وجهی که بازیگر در آن حضور دارد. همانطور که در ورزش تنها فوتبال دیده می‌شود؛ چون این ورزش دارای ستاره‌هاییست. به باور من باید برای این مشکل چاره‌جویی کرد. برگزاری جشنواره‌ها می‌تواند به آسیب‌شناسی در این حوزه کمک کند تا افرادی که در روزنامه‌ها و نشریات حوزه‌های فرهنگ و هنر کار می‌کنند؛ در دوره‌هایی حضور یابند که در این مسیر به آن‌ها کمک می‌کند.
مایلم درباره کارگاه‌های آموزشی بدانم. چنین کارگاه‌هایی بسیار اندک‌اند. در حوزه فرهنگ و هنر تنها در جشنواه هنر و رسانه و برای نخستین بار کارگاه‌های آموزشی روزنامه‌نگاری برگزار شد. کارگاه‌های یک روزه و یا چند ساعته هم چون کارگاه‌هایی که در جشنواره هنر و رسانه برگزار شد می‌توانند نقشی موثر در گسترش فهم خبرنگاران حوزه فرهنگ و هنر داشته باشند؟
ورک شاپ‌ها به افرادی که در حوزه‌های مختلف فعالیت می‌کنند؛ کمک می‌کند تا با ظرافت‌های روزنامه نگاری آشنا شوند. کارگاه‌هایی که نمونه‌ای از آن‌ها در حاشیه جشنواره هنر و رسانه برگزار شد؛ فنونی را به روزنامه نگار می‌آموزند و مهارت‌ها و تکنیک‌های خاص این فن را به او گوشزد می‌کنند تا به نحو درستی اخبار و گزارش‌های خود را تنظیم و تالیف کنند. به هر روی جشنواره‌ها می‌توانند کمک کنند تا محاسن و معایب را بیابیم و برای خلل‌ها چاره جویی کنیم.
در همه حوزه‌ها مشکل داریم. اقتصاد مشکل جدی جامعه ماست و بعد فکر می‌کنید چند روزنامه نگار متخصص در حوزه اقتصاد وجود دارد؟ همه این ضعف‌ها وجود دارد. به نظر می‌رسد روزنامه‌نگاران باید به گسترش دانش خویش حساس باشند. خبرنگار خود باید وابسته به نیازهای حوزه کاری خود؛ بجوید، بیابد، بیاموزد و کسب دانش کند. در کارگاهی که در جشنواره هنر و رسانه برگزار شد، تنها ده نفر حضور داشتند و آنوقت چگونه می‌توان انتظار داشت؛ جمعیت عظیمی که در این حوزه فعالیت می‌کنند؛ تولیدات موثر، قابل اعتنا و پیش برنده داشته باشند! سپاه عظیمی از خبرنگاران هنری که در جشنواره‌ها می‌بینیم؛ تنها کارشان مصاحبه با ستاره‌هاست؛ آن‌هم مصاحبه‌های تلفنی!
می‌خواهم این نکته را یادآوری کنم که خبرنگاران هم باید خود به فکر ارتقای سواد خویش باشند. چرا انتظار دارد همه چیز فراهم و مهیا باشد؟ خود نیز باید تلاش کند تا ارتقا یابد. موسیقی بشنود؛ فیلم ببیند، نقد بخواند، و... که هیچ یک از این کار‌ها را انجام نمی‌دهد.
این بی‌توجهی اهالی خبر به دانش نتیجه چیست؟
بخشی از آن به جدیت رسانه‌ها باز می‌گردد و بخشی به امنیت کاری آن‌ها. وقتی امنیت شغلی پایین بیاید؛ خبرنگار حس می‌کند تلاشش در جهت ارتقای دانش، در حوزه خاصی که در آن فعالیت می‌کند؛ بیهوده است. چراکه فردا ممکن است خبرنگار ورزشی و یا به یکباره خبرنگار حوزه اقتصادی شود. اما همیشه معتقدم که در هر کاری باید حرفه‌ای عمل کرد. همیشه برای یک متخصص جایی برای کار هست! آن‌کس که بیکار است، کسیست که نگاهش نگاهی آسان‌یاب و سردستی است. برای کسی که کاردان است همیشه کار هست.
