«سلام بر فرشتگان» کودکانه پنداری نظام هستی
نگاهی بر فیلم های سی امین جشنواره فیلم فجر؛
«سلام بر فرشتگان» کودکانه پنداری نظام هستی
پرداختن به موضوعات مهم روزمره از منظر روانشناسی کودک در هنر مسئله ای مهم و قابل تامل است، زیرا که این امر فی نفسه پیوندهای مهمی با چگونگی بیان مفاهیم عام و درنظر گرفتن جزئیات طرح مسئله دارد.
 
تاريخ : يکشنبه ۲۳ بهمن ۱۳۹۰ ساعت ۱۳:۴۹

برخی از این مفاهیم عام عبارتند از «تولد»، «مرگ» و «بیماری» که هر سه مفاهیمی هستند که به رغم روزمرگی حصول واقعه در ذهن کودک محل اعراب بوده و جای پرسش داشته است.
خاصه مفهوم«مرگ» برای کودک از بارمعنایی تلخ و گنگی برخوردار است که اهمیت تبیین آن را به لحاظ روانشناسی افزون می کند.
این مفهوم لازم است در شیوه ی بیان، با ملاحظات بسیار توامان باشد؛
فیلم «سلام بر فرشتگان» ساخته فرزاد اژدری روایتی است که لاجرم مفهوم «بیماری» و «مرگ» را از جهات دیگری به تصویر درآورده است که تلخی آن را یکبار، به کام کودک شرنگ نکرده و فحوای آن را به صورت مستقیم و دردناک با او در میان نمیگذارد.
«سلام بر فرشتگان» داستانی شیرین و کودکانه است که در ژانر فیلم های کودک فیلمی نه برای کودک فیلم که کاملاً فیلم کودک محسوب می شود؛
هنگامیکه قرار است فیلم کودک ساخته شود لاجرم توجه به ساختار ذهنی و تحلیلی او اهمیت خاصی پیدا می کند
زیرا شکل واقعیات را از منظر نگاه و خیال او مجسم نموده و به آن پرداخته است.
داستان فیلم روایت دختر بچه ای از گروه سنی «ب» است که باید با پدر، مادر و مادربزرگ زندگی می کند اما یک شب مادربزرگ دچار حمله قلبی شده و در آستانه احتضار قرار می گیرد.
هر دو مفهوم «بیماری» و «مرگ» با قابلیت های خاص طرح مسئله به زبان کودک، می بایست از انتخاب آگاهانه جایگاه روانشناختی برای بیان مقصود برخوردار باشند. این جایگاه باید با سن و تحلیل کودک مناسبت صحیحی داشته باشد تا نه از جایگاهی بالا و نه بسیار پایین طرف مصاحبت و فهم او قرار گیرد.
کودک این فیلم درخیال خود با فرشتگانی مواجه است که هرکدام وظیفه ای خاص بر دوش دارند و رخدادهای کوچک و بزرگ دنیا را اداره می کنند،فرشته مرگ، فرشته زندگی، فرشته نگهبان و غیره هرکدام وظیفه ای مشخص داشته و در مجرای اراده الهی موظف به انجام مسئولیت های دنیوی هستند.
درنگاه اول شیوه معرفی ملک الموت فرشته مرگ می تواند دشوار باشد لذا نویسنده و کارگردان با بهره گیری از شیوه «کارکرد معرف ابزار» به تشریح نقش مرگ در جهان مادی پرداخته و این مفهوم را از منظری نیکو برای کودک تبیین می کند و پس از این تبیین زشتی یا تلخی آن معنا را از ذهن کودک می زداید.
وگرچه در دنیای واقع هرگز این امر و
خاصه مفهوم«مرگ» برای کودک از بارمعنایی تلخ و گنگی برخوردار است که اهمیت تبیین آن را به لحاظ روانشناسی افزون می کند
فهم آن برای کودک شیرین نخواهد بود اماتعریف این مضمون از این منظر برای او تلقی امر معمول و طبیعی است.
همچنین به خاطر عدم ایجاد ارتباط کودک با فضای روحانی و غیر مادی، مردم اعم از پلیس، قناد، دختر دست فروش و سایر افراد فرشتگان نگهبان معرفی می شوند، نیز در سکانس شبی که مادربزرگ دچارحمله قلبی می شود، این رخداد درقالب عروسی پدربزرگ و مادر بزرگ بیان شده است که منظری بسیار نیکو برای رسانیدن پیام به مخاطب کودک است.
در فضای سینما اغلب فیلم ها با معانی عینی یا رئال که اغلب با ابعاد اجتماعی تجانس دارند برای کودک روایت می شوند اما هنگامیکه قرار است فیلم کودک ساخته شود لاجرم توجه به ساختار ذهنی و تحلیلی او اهمیت خاصی پیدا می کند. استفاده از رنگ، نور و همسانی و همپوشانی آن ها در لباس ها و فضاها حتی درمحیط ناهمگن حسی همچون بیمارستان توانسته است به بار محتوایی این فیلم افزوده، گنگی و ابهام را در خلاقیت ذهنی مخاطب دو چندان نماید، همچنین نمادهایی چون بال پروانه ای، روح پدربزرگ، فرشتگان، اسباب بازی ها و غیره در هر میزانسن از پیچیدگی مفاهیم و دشواری انتقال آن می کاهد که انتخاب کاراکترهای مناسب بر تاثر آن افزوده است.
«سلام بر فرشتگان» ساخته فرزاد اژدری‏، با نقش آفرینی علیرضا خمسه، شمسی فضل اللهی، ماه چهره خلیلی، هدایت هاشمی و ... پس از بیست و پنجمین جشنواره فیلم کودک در سی امین جشنواره فیلم فجر اکران شد.

مریم خاکیان

کد خبر: 37096
Share/Save/Bookmark