۷ دی ماه اولین سالگرد ثبت خیابان ولیعصر؛
میراث فرهنگی متولی آسفالت خیابان ولیعصر است؟
شهرداری تهران برای تعویض آسفالت خیابان ولیعصر باید استعلام بگیرد؟!
تاريخ : چهارشنبه ۶ دی ۱۳۹۱ ساعت ۱۱:۴۳
به گزارش هنرنیوز و به گفتهی کمیته پیگیری خانههای تاریخی تهران، ۷ دی ماه اولین سالگرد ثبت خیابان ولیعصر است که در چهارمین همایش ثبت آثار در قشم در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت. پرونده این اثر به سفارش شهرداری تهران و با حمایت شورای شهر تهران توسط مرکز پژوهش دانشگاه تهران و به مدیریت محمد حسن طالبیان رئیس پایگاههای ثبت جهانی با بودچه چند صد میلیونی و با کار تحقیقاتی یک ساله، تهیه و آماده شد. پرونده ثبتی خیابان ولیعصر در روز ۷ دیماه در چهارمین همایش ثبت آثار در کنار پرونده برج میلاد به عنوان دو اثر ثبتی جنجالی از سوی شهرداری تهران در این همایش مورد بررسی قرار گرفت. شاید از مهمترین مدافعان ثبت طولانیترین خیابان خاورمیانه در شورای سیاستگذاری آن روز همایش میتوان به علویان صدر معاون میراث فرهنگی کشور، آتوسا مومنی مدیرکل ثبت آثار، احمد محیط طباطبائیی رئیس ایکوم ایران و محمد حسن طالبیان اشاره کرد.
پرونده ثبتی این اثر فقط کف خیابان ولیعصر یعنی آسفالت، جوب آب، پیادهرو و چنارهای خیابان را شامل میشد و از ثبت پوسته و جداره ارزشمند خیابان ولیعصر که بناهای فاخری را در خود جای داده است، خبری نبود زیرا بنا به استدلال کارشناسان پرونده برداشت و اجازه گرفتن از ملکهای واقع شده به عمق یک پلاک در این خیابان زمانبر و هزینه طولانی میطلبد که از حد و توان سازمان میراث فرهنگی استان تهران خارج است.
در همان ابتدا امر بسیاری از کارشناسان این سوال را از اعضا شورای سیاستگذاری ثبت کردند که هدف از ثبت خیابان ولیعصر چیست؟ آیا ولیعصر بدون بناهای ارزشمند و تاریخی واقع شده در این محور، دارای اهمیت بود؟! و اذعان داشتند که این اقدام شما « حرمت ثبت آثار تاریخی را از بین می برد.» خیابان ولیعصر با تمام بحثهای صورت گرفته میان کاشناسان و مسئولین سازمان میراث فرهنگی که زمان زیادی از جلسه آن روز را به خود اختصاص داد، در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت و قرار شد که حد فاصل میدان راه آهن تا تجریش، تمام املاک واقع در خیابان ولیعصر به عمق یک پلاک به عنوان حریم خیابان ولیعصر در نظر گرفته شود. این اقدام باعث میشد که ۳۰ اثر ثبتی واقع شده در خیابان ولیعصر همچون مجموعه ساختمانهای راه آهن، خانه مینائی، خانه انیسالدوله، تئاترشهر، خانه پرفسور عدل، باغ فردوس و ... و بناهای ثبت نشدهای چون خانه بوذرجمهری، مسجد فروزنده و ...، که تا کنون بارها و بارها شاهد شکسته شدن حریمشان بودیم، با ثبت ولیعصر مرحمی برایشان ایجاد شود که تا کنون فاقد حریم هستند.
میراث فرهنگی استان تهران تا پایان سال ۹۰ در تمام مجوزهای صادر شده در خیابان ولیعصر که از سوی شهرداری مناطق به این سازمان جهت استعلام حد ارتفاعی ارسال میشد، ملاک عمل را ثبت ولیعصر و حریم آن به عمق یک پلاک قرار میداد که میتوان به صورت موردی به خانه بوذرجمهری اشاره کرد که در پاسخ به استعلام شهرداری منطقه ۱۱ به شماره نامه ۱۱۹۰۰۲۴۷۹۶ در مورخ ۲۹/۶/۹۰ به آن اداره کل، طی بررسی و مطرح کردن در بیست و دومین شورای کمیته فنی معاونت حفظ و احیا استان، طی نامهای به شهردار منطقه ۱۱ در مورخ ۱۱ اسفند ۹۰ به شماره نامه ۲۷۷۷۶/۱۲۶/۹۰۲ حد ارتفاعی بنا مجاور خانه بوذرجمهری را با توجه به قرارگیری در محور خیابان ولیعصر ۵/۱۰ متر یعنی ۲ طبقه روی همکف اعلام میکند.
متاسفانه با آغاز سال ۹۱ طی ابلاغیه از سوی سازمان مرکزی به استان تهران، اعلام میشود که در فاز اول پوسته و جداره خیابان ولیعصر مطرح نیست و فقط کف خیابان ولیعصر ثبت است و میراث فرهنگی استان تهران نیز ضوابط قبلی اعلام شده به شهرداریهای مناطق در زمینه خیابان ولیعصر را اصلاح میکند و به صورت موردی در مورد خانه بوذرجمهری در نامهای به شماره ۳۳۰۶/۱۲۶/۹۱۲ در مورخ ۲۶/۲/۹۱ خطاب به شهردار منطقه ۱۱ اعلام میکند طبق صورتجلسه ۱۶ کمیته فنی این استان با حد ارتفاعی طبق ضابطه طرح تفصیلی موافقت میگردد.
ازسویی طرح تفصیلی نیز غالب خیابان ولیعصر را S۱۲۲ دیده است که به عنوان پهنه تجاری اداری و خدماتی محسوب میشود و حداکثر تعداد طبقات را ۹ طبقه در نظر گرفته است.
حال پس از یک سال از ثبت خیابان ولیعصر به عنوان طولانیترین خیابان خاورمیانه و در روزهایی که معان میراث فرهنگی کشور خبر از ثبت جهانی ولیعصر می دهد، باید اعلام کرد که تنها آسفالت، جوی آب، پیاده رو و درختان خیابان ولیعصر در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و تا اعلام آغاز فاز ۲ این پروژه، قطعاً تمام بناهای ارزشمند ثبت نشده تخریب و آثار ثبت شده و نشده، حریمشان شکسته میشود و سازمان میراث فرهنگی که متولی حفاظت از آثار تاریخی است، در مورد خیابان ولیعصر، متولی آسفالت آن است و گویا رویکرد این سازمان از یک نهاد فرهنگی به خدمات شهری تغییر پیدا کرده است!! شاید بهتر باشد از مسئولین سازمان میراث فرهنگی سوال کرد که هدف از ثبت ولیعصر چیست؟آیا ولیعصر بدون بناهای ارزشمند و تاریخی، باز اهمیت دارد؟ آیا میراث فرهنگی متولی آسفالت خیابان ولیعصر است؟! و حال باید از مسئولین شهرداری سوال کرد در رابطه با روند خدمات شهری و زیبا سازی خیابان ولیعصر چه تعاملی با سازمانی که متولی کف طولانیترین خیابان خاورمیان است،دارند؟ آیا در بحث تعویض آسفالت، پیاده رو و کاشت درختان و ...، از میراث فرهنگی استعلام میگیرند؟